Verkiezingen 2021: Dit wil de Tweede Kamer voor zzp’ers

Belasting op vermogen in plaats van belasting op arbeid. Het terugdringen van het aantal schijnzelfstandigen in Nederland om te voorkomen dat mensen gedwongen als zelfstandige aan de slag moeten. Een minimumtarief voor zzp’ers en pensioensopbouw en arbeidsongeschiktheid al dan niet verplichten. Hoe gaan de gekozen partijen zich sterk maken voor deze onderwerpen?

• Belastingen
• Schijnzelfstandigheid
• Minimumtarief
• Arbeidsongeschiktheidsverzekering
• Pensioen
• Corona
• Overige
• Politieke partijen over starters en mkb

Belastingen

Lasten voor ondernemers verlagen door bijvoorbeeld databelasting en belasting op vermogen in plaats van op werk. Dit zeggen de zittende partijen over belastingen voor zzp’ers:

VVD

De belastingwetgeving vereenvoudigen en moderniseren. Door (nieuwe vormen van) kapitaal in de digitale economie, zoals data, te belasten en bedrijfswinsten te belasten kunnen de lasten voor onder andere ondernemers omlaag.

D66

De belasting op werk en inkomen verlagen en belasting op vermogen, vervuiling en grondstoffen verhogen.

CDA

De belastingdruk op arbeid wordt minder afhankelijk van de contractvorm waarin het werk wordt verricht. Dat is een herwaardering van het vaste contract ten opzichte van tijdelijke opdrachtovereenkomsten. Verstandig arbeidsmarktbeleid vraagt om het beperken van de fiscale voordelen voor zzp’ers. De onbedoelde negatieve gevolgen hiervan, voor onder meer het micro- en kleinbedrijf, moet een minister voor ondernemerschap goed begeleiden.

SP

De lasten op arbeid voor iedereen tot en met een modaal inkomen verlagen.

PvdA

De verschillen tussen werknemers en zelfstandigen af laten nemen, zodat het aantrekkelijker wordt om mensen in dienst te nemen. Opdrachtgevers van zelfstandigen gaan betalen voor de zekerheid van alle werkenden.
De belastingdruk verschuiven van arbeid naar kapitaal.

FVD

Flexibilisering van de arbeidsmarkt door de heffingskorting voor zzp’ers te behouden en fiscale regelgeving voor zzp’ers te vereenvoudigen met een hogere belastingvrije voet.

GroenLinks

De arbeidskorting en zelfstandigenaftrek omvormen tot 1 korting die voor alle werkenden gelijk is.

Partij voor de Dieren

Het laagste tarief van de inkomstenbelasting wordt verlaagd en het hoogste tarief verhoogd naar 60%.

ChristenUnie

Fiscale voordelen voor zelfstandigen afbouwen. Uitgangspunt is dat fiscale voordelen of lasten geen reden mogen zijn om mensen in te huren in plaats van in dienst te nemen.

JA21

Permanente verlaging btw-tarieven.

SGP

De fiscale behandeling van zzp’ers moet beter aansluiten op hun positie op de arbeidsmarkt. Enerzijds moeten zij de middelen en de ruimte hebben om hun sociale zekerheid op een goede manier vorm te geven. Anderzijds moet voorkomen worden dat er een oneigenlijke aantrekkingskracht van het zelfstandig ondernemerschap ontstaat door fiscale prikkels. Een fiscale aftrek moet wel blijven bestaan, met name voor ondernemers in de startfase.

Volt

Belastingvrijstelling voor jonge ondernemingen die hun winst in verdere groei steken.

DENK

Herinvoering van het vierschijvenstelsel in de inkomstenbelasting om inkomensherverdeling te bewerkstelligen.

50PLUS

Het belastingstelsel wordt drastisch vereenvoudigd.

PVV, BBB en BIJ1 benoemen in hun verkiezingsprogramma’s belastingen voor zzp’ers niet.

Schijnzelfstandigheid

Je bent schijnzelfstandig als je een opdracht aanneemt als zzp’er, maar eigenlijk in loondienst werkt. Als schijnzelfstandige ben je goedkoop voor je opdrachtgever, omdat deze voor jou geen premies betaalt. Daarnaast heb je geen ontslagbescherming, waardoor je makkelijker op straat kunt komen te staan zonder financieel vangnet. Bijna alle partijen zijn het erover eens, er moet een einde komen aan schijnzelfstandigheid.

VVD

Er komt voor zzp’ers een eigen rechtspositie in het Burgerlijk Wetboek, waardoor de beoordeling of iemand een echte zzp’er is objectiever en voorspelbaarder is.
Werkgevers die mensen onterecht inhuren als zzp’er om premies te ontwijken, krijgen een boete van de Belastingdienst. Deze werkgevers zijn daarnaast verplicht schijn-zzp’ers in dienst te nemen.

D66

Grote verschillen tussen arbeidsrelaties leiden tot schijnzelfstandigheid of oneerlijke concurrentie. De verschillen in fiscaliteit en sociale zekerheid tussen deze verschillende vormen van werk moeten verkleind worden om niet de kosten, maar de aard van het werk bepalend te laten zijn voor de vorm van de arbeidsrelatie.

CDA

Constructies rond schijnzelfstandigheid aanpakken en meer duidelijkheid over de rechtspositie van zzp’ers.

SP

Voorkomen dat mensen gedwongen als zelfstandige aan de slag moeten, zoals in de bouw, de zorg of de platformeconomie.

PvdA

Een werkgever mag alleen zzp’ers inhuren voor werk dat geen onderdeel van de organisatie is, niet behoort tot de gewone werkzaamheden van de werkgever en waarvoor bijzondere kennis nodig is.

FVD

De Wet DBA heeft ervoor gezorgd dat veel zzp’ers zonder werk zitten. De dreiging van boetes en naheffingen heeft opdrachtgevers massaal afgeschrikt om met zzp’ers in zee te gaan. De wet DBA moet afgeschaft worden en een overzichtelijke en effectieve regeling, vergelijkbaar met de VAR, moet terugkomen.

GroenLinks

Schijnzelfstandigheid onmogelijk maken door onder andere de premie voor werkgevers op tijdelijke contracten te verhogen en alle werkenden gelijk voor de belasting te behandelen. Daarnaast komt er een zelfstandigencontract voor zzp’ers. Dit contract is duidelijk te onderscheiden van andere contractvormen en er wordt gehandhaafd op gebruik.

Partij voor de Dieren

Schijnzelfstandigheid wordt tegengegaan en medewerkers worden niet gedwongen zzp’ers te worden. Van de verschillende arbeidscontracten blijven het vaste en tijdelijke contract voor het reguliere werk, het uitzendcontract om ziekte of grote drukte op te vangen en het zelfstandigencontract voor zzp’ers over.

ChristenUnie

Om misbruik en schijnzelfstandigheid tegen te gaan het uitgangspunt ‘werknemer, tenzij’ hanteren. Er komt duidelijk onderscheid tussen zelfstandigen, werknemers met een contract en werknemers op uitzendbasis. Heldere, begrijpelijke en handhaafbare scheidslijnen moeten voor dit onderscheid zorgen.

JA21

De wet DBA afschaffen met behoud van een verplichte veronderstelde dienstbetrekking voor de lage tarieven, bijvoorbeeld bij gedwongen ondernemerschap.

SGP

Echte zzp’ers moeten de ruimte krijgen. Schijnzelfstandigheid moet tegengegaan worden.

Volt

De rechtspositie van zzp’ers verbeteren, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen vrijwillige en onvrijwillige zzp’ers. Met speciale aandacht voor het uitwerken en garanderen van sociale zekerheden voor onvrijwillige zzp’ers.

BIJ1

Schijnzelfstandigheid tegengaan. Voor alle schijnzelfstandigen, van postbezorgers tot fietskoeriers, correcte loon- en arbeidsrechten garanderen.

De PVV, DENK, 50OPLUS en BBB benoemen in hun verkiezingsprogramma’s schijnzelfstandigheid niet.

Minimumtarief

Door politici wordt al jaren over een minimumtarief voor zzp’ers gesproken. Zo’n wettelijk minimum is er echter nog niet. Dit zeggen de zittende partijen over een minimumtarief voor zzp’ers:

VVD

Minimale eisen voor zzp’ers: iemand beslist zelf over het aannemen of weigeren van opdrachten en kan zijn eigen tarieven vaststellen.

PvdA

Er komt een einde aan onderbetaling van zzp’ers. De mededingingswet wordt aangepast, zodat zelfstandigen collectief kunnen onderhandelen over hun tarieven. Er worden (sectorale) minimumtarieven afgesproken die minimaal gelijk zijn aan de volledige kosten voor een werknemer.

GroenLinks

Zelfstandigen krijgen recht op een fatsoenlijk minimumtarief.

ChristenUnie

Om oneigenlijke concurrentie te voorkomen moet het mogelijk worden in cao’s afspraken te maken over minimumtarieven voor zzp’ers.

D66, PVV, CDA, SP, FVD, Partij voor de Dieren, JA21, SGP, Volt, DENK, 50PLUS, BBB en BIJ1 benoemen in hun verkiezingsprogramma’s de tarieven voor zelfstandigen niet.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering

Verschillende partijen willen dat alle zzp’ers zich verplicht verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Het kabinet heeft sociale partners gevraagd om voor de zomer van 2021 met een voorstel te komen voor deze verzekeringsplicht. Niet iedereen is het eens met deze verplichting. Dit zeggen de partijen over deze verzekeringsplicht:

VVD

Een betaalbare, verplichte basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen. Door deze verzekering op basisniveau in te richten en collectief te organiseren, blijft de premie laag.

D66

Arbeidsongeschiktheid is een risico dat iedereen kan overkomen. Daarom komt er een betaalbaar collectieve arbeidsongeschiktheidszekering waaraan alle werkenden deelnemen.

PVV

Zzp’ers betaalbaar vrijwillig verzekeren voor arbeidsongeschiktheid en pensioen.

CDA

Voor alle werkenden komt er een basisvoorziening voor arbeidsongeschiktheid.

SP

Sociale zekerheid voor zzp’ers verbeteren, onder meer door recht op een collectieve verzekering tegen arbeidsongeschiktheid.

PvdA

Alle werkenden bouwen verplicht pensioen en bescherming tegen arbeidsongeschiktheid op vanaf hun eerste werkdag. Opdrachtgevers van zelfstandigen betalen daaraan mee, zodat ook zzp’ers op sociale bescherming kunnen rekenen bij tegenslagen en voor de oude dag.

FVD

Zelfstandigen niet dwingen aan verplichte verzekeringen deel te nemen. Keuzevrijheid staat centraal.

GroenLinks

Er komt een collectieve basisvoorziening tegen arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden. Zelfstandigen kunnen zich daar bovenop vrijwillig bijverzekeren bij dezelfde publieke instantie die de basisvoorziening verstrekt.

Partij voor de Dieren

Zzp’ers krijgen toegang tot een (collectieve) arbeidsongeschiktheidsverzekering.

ChristenUnie

Er komt een verplichte, betaalbare publieke basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden, dus ook voor zzp’ers.

JA21

Geen wettelijke verzekeringsplicht voor zzp’ers voor het arbeidsongeschiktheidsrisico. Met een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) prijst de overheid onze eigen mensen uit de markt. De verplichting moet eraf, zodat zzp’ers hun eigen inschatting en afweging kunnen maken.

SGP

Zzp’ers dienen niet verplicht te worden tot het afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering als zij gegarandeerd de verantwoordelijkheid nemen om zelf andere, passende maatregelen voor dit risico te treffen.

Volt

Het combineren van verschillende werk- en contractvormen moet makkelijker worden gemaakt voor zzp’ers, zonder verlies van sociale zekerheden. Dat kan bijvoorbeeld door dit te koppelen aan de persoon en niet aan het contract, waardoor er voor iedereen een basis van sociale zekerheid ontstaat. Op deze manier krijgen zzp’ers betere mogelijkheden om een hypotheek af te sluiten, hebben ze toegang tot vangnetten voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid en krijgen ze meer mogelijkheden tot omscholing.

DENK

Een betaalbare en verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.

BBB

Zelfstandigen moeten niet verplicht worden zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Kenmerk van een zelfstandige is dat deze zelf besluiten neemt. Er moeten wel beter betaalbare verzekeringen komen voor zzp’ers.

50PLUS en BIJ1 benoemen in hun verkiezingsprogramma's een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers niet.

Pensioen

Na 10 jaar overleg tussen politiek, werkgevers en werknemers ligt er nu een pensioenakkoord. In dit akkoord wordt niet gesproken over een verplicht pensioen voor zzp’ers, maar het geeft je wel de mogelijkheid je net als werknemers vrijwillig bij een pensioenfonds aan te sluiten. Dit zeggen de partijen over zzp’ers en pensioen:

VVD

Zzp’ers krijgen meer mogelijkheden vrijwillig een fiscaalvriendelijk pensioen op te bouwen, zowel via pensioenfondsen als via individuele (verzekerings)producten. Zelfstandigen krijgen hierbij de mogelijkheid tussentijds een deel van hun pensioen op te nemen voor scholing.

D66

Het blijft voor zzp’ers een vrijwillige keuze om pensioen te sparen via een fonds. Veel zzp’ers regelen hun pensioen liever zelf. Je kunt als zzp’er bijvoorbeeld via je eigen huis sparen, het geld opzijzetten, via een verzekeraar pensioen opbouwen of beleggen. Er zijn ook zzp’ers die geen pensioen sparen. Dat blijft mogelijk. Er komt een onderzoek om te kijken hoe het voor zzp’ers aantrekkelijker gemaakt kan worden om vrijwillig bij een pensioenfonds aan te sluiten.

PVV

Zzp’ers betaalbaar vrijwillig verzekeren voor hun pensioen.

CDA

Voor zelfstandigen wordt het eenvoudiger en vooral vanzelfsprekender om een pensioen op te bouwen.

SP

Sociale zekerheid voor zzp’ers verbeteren, onder meer door recht op een goed pensioen.

PvdA

Iedereen die werkt krijgt steun bij pech en een fatsoenlijk pensioen. Opdrachtgevers van zelfstandigen betalen mee, zodat ook zzp’ers op sociale bescherming kunnen rekenen bij tegenslag en voor de oude dag.

FVD

Zzp’ers niet dwingen om aan een verplichte pensioenverzekeringen deel te nemen.

GroenLinks

Iedereen die werkt, moet zeker zijn van een goed pensioen. Daarom gaan werkgevers en opdrachtgevers pensioenpremie betalen voor iedereen die voor ze aan het werk is, ook voor uitzendkrachten en zzp’ers.

Partij voor de Dieren

Het wordt voor zzp’ers eenvoudiger om vrijwillig te sparen voor pensioen. Zij krijgen toegang tot een (collectieve) pensioenverzekering.

ChristenUnie

Zzp’ers krijgen het recht pensioen op te bouwen bij een pensioenfonds.

JA21

Een nieuwe pensioenwet die de belangen van zowel pensioengerechtigden als van degenen die sparen voor hun pensioen waarborgt.

SGP

Zzp’ers houden keuzevrijheid in het pensioenstelsel. Verplichte pensioenopbouw via pensioenfondsen is onwenselijk. Zzp’ers moeten de ruimte krijgen om hun oudedagsvoorziening in te vullen via bijvoorbeeld een fonds, een eigen woning of via investeringen in de eigen onderneming. Zzp’ers die wel willen intekenen op een collectieve regeling moeten daarvoor de ruimte krijgen.

BBB

Zelfstandigen moeten ook de mogelijkheid krijgen een goed pensioen op te bouwen.

BIJ1

Er komt een Nationaal Pensioenfonds waarbij collectiviteit voorop staat en waarop ook zzp’ers aanspraak maken.

DENK, 50PLUS en Volt benoemen een pensioen voor zzp’ers in hun verkiezingsprogramma niet.

Corona

Van de huidige maatregelen handhaven en uitbreiden tot het 100 procent vergoeden van de kosten door sluiting vanwege corona. Dit is hoe de partijen zzp’ers willen helpen tijdens en na de coronacrisis:

VVD

Steun aan ondernemers die getroffen zijn door de coronacrisis door onder andere te zorgen voor steunpakketten, steunmaatregelen en fiscale maatregelen zolang de crisis duurt. Na de crisis krijgen ondernemers waar mogelijk hulp met hun schulden en het verrekenen van verliezen, zodat zij hun bedrijf weer op kunnen pakken en de economie weer snel opstart.

D66

Een begrotingstekort is de komende jaren acceptabel, omdat daarmee de economie ondersteund wordt na de klap die het coronavirus aan de economie toebrengt.

PVV

Zolang de coronacrisis duurt moeten ondernemers en werknemers financieel worden geholpen. Bij 100 procent sluiten, 100 procent vergoeding voor de kosten.

CDA

Van de sterkste schouders na de coronacrisis meer vragen in de vorm van een tijdelijk extra toptarief in de inkomstenbelasting voor de hoogste inkomens.

PvdA

Een coronareddingsfonds met miljarden aan noodzakelijke investeringen om zoveel mogelijk banen te redden en de economie eerlijker en duurzamer te maken. Er komt sectorspecifieke steun en coronaschulden worden versneld gesaneerd en het kwijtscheldingsbeleid voor schulden aan de overheid wordt verruimd.

GroenLinks

Zolang de coronacrisis duurt hebben mensen die hun werk verliezen recht op een crisisinkomen. Zzp’ers die geen recht hebben op een werkloosheidsuitkering krijgen 1.050 euro per maand.

Partij voor de Dieren

Tenminste de helft van de coronasteunfondsen wordt aan investeringen uitgegeven die ten dienste staan van natuur, milieu, klimaat en duurzame, groene werkgelegenheid.

JA21

Een tijdelijke verlaging van belastingen om ondernemers te helpen de COVID-19-crisis door te komen.

SGP

Door de coronacrisis zaten veel zelfstandigen plotseling zonder inkomen en zonder reserves, waardoor de overheid met omvangrijke maatregelen te hulp moest schieten. Zelfstandigen zonder personeel moeten bewust gemaakt worden van de lusten en de lasten van het zzp-schap. Een zzp’er krijgt niet alleen ruimte om te ondernemen, hij of zij krijgt ook te maken met het risico op arbeidsongeschiktheid of inkomensterugval.

DENK

BBB

Na de coronacrisis niet bezuinigen om de staatsschuld te verlagen. We hebben de laagste staatsschuld sinds jaren en bezuinigingen leiden tot armoede en een slechtere positie van Nederland.

De horeca moet open kunnen blijven tijdens de coronacrisis. Cafés moeten tot 20 uur ‘s avonds open mogen. Restaurants moeten ook open kunnen zijn. Mits ze zich houden aan de gestelde regels. Ventilatie moet meer aandacht krijgen en ondernemers moeten voor de benodigde investeringen subsidie ontvangen.

BIJ1

Een eenmalige coronataks van 5% heffen op de financiële vermogens en het vastgoed van multimiljonairs met meer dan 3 miljoen euro. Hiermee dekken we (een deel van) de maatschappelijke kosten die zijn ontstaan door de coronacrisis.

SP, FvD, ChristenUnie, Volt en 50PLUS benoemen in hun verkiezingsprogramma de corona-aanpak in relatie tot zzp’ers niet.

Overige

Meer hypotheekmogelijkheden voor zzp’ers, meer zeggenschap over je openingstijden en een sneller betaling door overheden. Dit zijn de overige zzp-gerelateerde onderwerpen die in de verkiezingsprogramma’s aan bod komen:

VVD

Voor zzp’ers komen er meer mogelijkheden om via arbeidsmarktscans een hypotheek te krijgen. Ondernemers krijgen meer zeggenschap over hun eigen openingstijden door de huidige Winkeltijdenwet in te trekken en deze te moderniseren. En zzp’ers krijgen een eigen positie in de Sociaal-Economische Raad (SER), zodat zelfstandigen mee kunnen praten over beleid dat hen direct raakt.

D66

10 weken partnerverlof bij geboorte, ook voor zelfstandig ondernemers. Waarbij het UWV tenminste 100 procent van het minimumloon doorbetaalt. Daarnaast komen er meer mogelijkheden voor collectieve onderhandelingen voor zelfstandig ondernemers, zodat zij tegenwicht kunnen bieden aan de marktmacht van opdrachtgevers.

CDA

De wettelijke betalingstermijn van overheden en grote bedrijven aan zzp’ers verlagen van 60 naar 30 dagen.

SP

Er komt een wettelijk maximum voor de inhuur van externen bij overheden en alle andere bedrijven en organisaties die publieke diensten uitvoeren.

ChristenUnie

Snelle betaling door overheden. Zij moeten minimaal 90 procent van de openstaande facturen binnen 30 dagen betalen.

JA21

Het moet weer aantrekkelijk worden voor ondernemers om werknemers aan te trekken in loondienstverband, of om samen met andere zzp’ers een volwaardige mkb-onderneming te starten. Een nieuw fiscaal systeem moet hieraan bijdragen.

De eenzijdige focus op multinationals ombuigen naar een beleid dat ook het belang van middelgrote en kleine ondernemingen voor de Nederlandse economie onderkent.

Daarnaast moet er een ondernemersloket komen waar ondernemers met hun vragen terechtkunnen bij overheden en instellingen in de publieke sector.

SGP

Vrachtverkeer op zondag en nationale feestdagen moet, net als in diverse andere Europese landen het geval is, worden verboden. Dit is ook van belang vanwege bescherming van de vrije rijders, waaronder zzp’ers.

VOLT

Met een digitaal portaal regelen ondernemers eenvoudig hun zaken met verschillende overheden, zoals bijvoorbeeld de jaarrekening en de belastingaangiften. Daarnaast moet het makkelijk worden online een nieuw bedrijf in Europa te beginnen en te voeren.

DENK

Snijden in de regeldruk voor ondernemers.

BBB

Er komt pas nieuwe wet- en regelgeving als de kosten die de ondernemer hiervoor moet maken zijn opgenomen in de prijs van de producten.

De PVV, PvdA, FVD, GroenLinks, Partij voor de Dieren, 50PLUS en BIJ1 benoemen in hun verkiezingsprogramma’s verder geen zzp-specifieke onderwerpen.

Politieke partijen over starters en mkb

Wil je weten wat de politieke partijen de komende jaren willen doen voor starters en het mkb? Lees dan:

• Verkiezingen 2021: Dit wil de Tweede Kamer voor starters
• Verkiezingen 2021: Dit wil de Tweede Kamer voor het mkb

In dit overzicht staan de standpunten van de gekozen partijen, op volgorde van het aantal zetels.