Snel stijgende kosten? Vijf opties die helpen

De torenhoge inflatie en snel stijgende energie- en grondstofprijzen raken veel bedrijven. Bijna de helft van de ondernemers nam maatregelen blijkt uit onderzoek van KVK. 68% daarvan verhoogde bijvoorbeeld hun prijzen. Daarnaast besparen ondernemers onder andere door zuiniger en efficiënter te werken. Naast maatregelen die je zelf kunt nemen zijn er ook regelingen van de overheid. Zijn jouw kosten ook gigantisch gestegen? Lees tips van ondernemers en experts en bepaal wat jij kunt doen.

KVK deed in september 2022 onderzoek onder 1.029 ondernemers. Meer dan 80% van de ondervraagden heeft te maken met stijgende kosten, terwijl veel ondernemers nog niet hersteld zijn van de gevolgen van de coronamaatregelen. Sommige ondervraagden geven aan dat zij de afgelopen jaren al prijsverhogingen en kostenbesparingen doorvoerden en dat ze nu weinig andere opties zien. 

Andere ondernemers zien wel mogelijkheden die helpen overleven bij snel stijgende kosten. Vijf opties om direct in actie te komen:

1. Verhoog je prijzen
2. Bespaar
3. Maak andere keuzes
4. Maak gebruik van een regeling
5. Zoek hulp

1. Verhoog je prijzen

André Jansen, eigenaar van Risico* zonder bemiddeling, verhoogde in augustus zijn tarief met 15%. “Ik heb mijn vaste klanten persoonlijk gebeld om hen te informeren over de verhoging. Ik deed dat 1,5 maand voordat ik de verhoging doorvoerde. Op een na reageerden ze begripvol.” Bedrijfsadviseur Edwin Joosten van Bedrijfsmaat zegt hierover: “Communicatie is de sleutel, altijd. Wees to the point, dingen zijn zoals ze zijn. Als je kosten stijgen, je in de problemen komt en daardoor je uurtarief verhoogt, vertel dat dan. Als je klant voelt dat hij ondanks de prijsstijging een eerlijke prijs betaalt, zal hij dat eerder accepteren.”

Vaste contracten

Advocaat contractrecht Tim van Santen van juridisch dienstverlener DAS legt uit wat je kunt doen als je werkt met vaste contracten. “In dat geval is prijzen verhogen lastiger. Check eerst wat er in je overeenkomst staat, soms is er iets opgenomen om je prijzen onder voorwaarden te verhogen. Bij consumenten is dat lastiger, die zijn doorgaans beter beschermd, maar ook hier zijn mogelijkheden. In de algemene voorwaarden kun je opnemen dat je bevoegd bent om een prijsverhoging door te voeren. Dat kan alleen als je opneemt dat je de prijs binnen drie maanden na het sluiten van de overeenkomst mag verhogen. Als laatste redmiddel kun je de rechter vragen of je je prijzen mag verhogen vanwege kostenverhogende omstandigheden.”

Korte beslistermijn voor je offerte

Jos Braspenning van J. Braspenning aannemers- en timmerbedrijf voerde naast prijsverhogingen nog twee veranderingen door. “De offertes die ik stuur zijn nu maximaal zes weken geldig in plaats van drie maanden. En op het moment dat ik een bevestiging binnenkrijg, leg ik direct de inkoop vast. Gelukkig heb ik voldoende eigen vermogen om dit te financieren. En voor de opslag maak ik gebruik van een leegstaande boerderij.”

2. Bespaar

Naast prijsverhogingen voerde 39% van de ondernemers kostenbesparingen door. Het type besparing loopt uiteen van: energiebesparingen, kritisch kijken naar bestaande kosten, efficiënter werken tot verduurzamen.

Bespaar op energie

Wie afhankelijk is van een bestelbus om reparaties uit te voeren moet de weg op. En je personeel kan ook niet in de kou zitten. Toch kun je slim besparen op energiekosten volgens Bas van den Brenk, directeur van Klimaatroute. “Je kunt vandaag al veranderingen doorvoeren die niet ingewikkeld zijn.” Naast de temperatuur verlagen en zuinig omgaan met licht kun je bijvoorbeeld:

• de cv-ketel zuiniger afstellen,
• klimaat per ruimte regelen,
• personeel in één ruimte laten werken.

Voor onderstaande maatregelen heb je misschien een investering nodig:

• radiatorventilatoren gebruiken,
• slimme thermostaat gebruiken,
• ledverlichting gebruiken.

Kijk kritisch naar uitgaven en inkomsten

Gé Sletterink, ondernemersadviseur bij KVK, adviseert ondernemers kritisch naar uitgaven te kijken: “Ga niet zomaar schrappen. Bepaal eerst welke uitgaven echt aan het realiseren van de winst bijdragen. Maak daarom een overzicht zodat je goede keuzes maakt. Kijk ook eens naar leningen met hoge rentes. Als je een lening tegen een lagere rente kunt oversluiten, levert dat direct geld op. Tot slot is het goed om naast je zakelijke kosten ook je persoonlijke uitgaven zoveel mogelijk te beperken. Dat wordt bootstrapping genoemd.”

Efficiënter en zuiniger werken

André Janssen probeert vooral met klanten in de regio te werken. “Ik investeer veel in het netwerk dat ik heb opgebouwd in de buurt, daarom heb ik veel klanten die in de regio wonen. Dat scheelt mij brandstofkosten.” Ook andere ondernemers werken zuiniger en efficiënter. In het onderzoek noemden zij meerdere mogelijkheden, zoals:

• Tijdelijke contracten met medewerkers niet verlengen.
• Inkopen bij andere goedkopere leveranciers.
• Samenwerken met andere ondernemers.

Verduurzamen

Volgens het CBS is acht op de tien bedrijven bezig met verduurzamen. Bijvoorbeeld door de aanschaf van zonnepanelen. “Met verduurzaming bespaar je kosten op lange termijn, dat verandert weinig aan de kosten die bedrijven nu maken”, zegt Van den Brenk. Wil je verduurzamen voor de langere termijn? Bekijk of je gebruik kunt maken van subsidies en regelingen van de overheid.

3. Maak andere keuzes

Bijna tweederde van de ondervraagden geeft aan dat ze maatregelen treffen of acties ondernemen als reactie op de verhoogde kosten. Deze acties lopen uiteen van het aanpassen van producten en diensten, een ander pand zoeken, de doelgroep uitbreiden tot meer gebruikmaken van digitale mogelijkheden. Loes Konings-van Seggelen heeft een kookwinkel. Naast de aanschaf van een energiezuinigere cv-ketel brengt ze haar webshop up-to-date. "Ik wil mijn klanten extra service bieden en zorg ervoor dat klanten online zien wat de voorraad in mijn winkel is. Zo maken klanten geen onnodige reis- en parkeerkosten als ze een product eerst willen zien bij mij in de winkel."

Sommige keuzes zijn gemakkelijk en kun je snel doorvoeren:

• korting bieden voor snelle directe betalers,
• klanten vooruit laten betalen,
• klanten laten aanbetalen,
• focus op een hogere besteding per klant door meer service te bieden,
• producten met een lage marge uit het assortiment halen.

Andere opties kosten meer tijd en geld:

• meer focus op online verkoop door website en webshop te optimaliseren,
• meer focus op marketing om meer opdrachten binnen te halen.

4. Maak gebruik van een regeling

Ondernemers die veel energie verbruiken kunnen de regeling Tegemoetkoming Energiekosten (TEK-regeling) aanvragen. De tijdelijke steun is bedoeld om ondernemers ruimte te geven om hun bedrijf te verduurzamen of hun bedrijfsmodel te veranderen zodat zij de hoge energieprijzen in de toekomst kunnen terugverdienen.

Kom je niet in aanmerking voor de TEK-regeling? Dan zijn er misschien andere regelingen die je kunt gebruiken:

• Check bij je gemeente of zij energietoeslag aanbieden.
• Bekijk of je recht hebt op andere toeslagen.
• Bekijk of je in aanmerking komt voor bijstand voor zelfstandigen (Bbz).

5. Zoek hulp

Piet van der Vooren, eigenaar van Slagerij Van der Vooren tipt dat je andere ondernemers op moet zoeken. “Wissel informatie en ideeën met elkaar uit. Kijk of je dingen samen kunt doen. Kennis is macht. Hoe meer je van elkaar weet, hoe meer oplossingen er op tafel komen.” Ook Astrid Ponsioen-Pirets, ondernemersadviseur bij KVK, benadrukt hoe belangrijk het is om hulp in te schakelen. "Schaam je niet voor je problemen. Je bent niet de enige. Praat over je zorgen. Experts en mensen om je heen kijken vaak net op een andere manier en komen daardoor met andere ideeën. Kom zo snel mogelijk in actie als je je rekeningen niet kunt betalen of als je twijfelt of je door wilt gaan met je onderneming. Zo voorkom je dat problemen groter worden. Houd je boekhouding op orde zodat je overzicht hebt.”