Transcriptie: Prijs je rijk, maar reken er niet op

In de 6-delige podcastserie 'Je Business de Baas' van KVK en YoungOnes volg je jongeren die bezig zijn met het opzetten van hun eigen bedrijf. In aflevering 1, 'Prijs je rijk, maar reken er niet op' komt Jos Bos, oprichter van Jobi Satésaus, aan het woord.

Transcriptie

De Wit: Johan de Wit

Bos: Jos Bos

Van El: Jessica van El

Bos: “En een aantal zeiden dan moet het zoveel duizend kilo zijn. En toen schrok ik wel even. Ik dacht van dan moet je wel heel groot beginnen zeg maar, wil je dat allemaal gaan verkopen.”

De Wit: “Leuk dat je luistert naar de podcast Je Business de Baas, powered bij Young Ones en KvK. In deze zesdelige serie volg je jongeren die bezig zijn met het opzetten van hun eigen bedrijf. Je hoort hen niet over de zoetsappige successen maar juist over de struggels waarmee ze dealen. Zoals marketingacties die niets opleveren, leveranciers die de hoofdprijs vragen of onverwacht een blauwe envelop die op de mat valt. Ondernemen is soms gewoon keihard op je bek gaan. Leer van de lessen van deze ondernemers én van de adviezen van de KvK adviseurs. Zo ben jij straks jouw business de baas. Mijn naam is Johan de Wit en vandaag spreek ik Jos Bos, 25 jaar, oprichter van Jobi Saté. Welkom Jos.”

Bos: “Dank je wel. Leuk om hier te zijn natuurlijk.”

De Wit: “En we zijn niet samen want we hebben ook een hulplijn van de KvK. Jessica van El, adviseur voor jonge ondernemers. Welkom Jessica!”

Van El: “Dank je wel, leuk dat ik er mag zijn.”

De Wit: “Ja, ook gaaf dat je erbij bent. Laten we eerst bij jou beginnen, Jos. Van sportopleiding tot pindasausmaker kunnen we, denk ik, wel zeggen. Wat een tof verhaal. Hoe is dat zo gekomen?”

Bos: “Dat hoor ik wel vaker dat mensen zeggen wat een leuk verhaal. Het is zo: ik ben in 2019 een half jaar in Zuid-Afrika geweest. En daar heb ik door middel van video's een inzamelingsactie opgezet. En het ondernemende deel wat erbij kwam kijken sprak mij wel erg aan. In 2020 ben ik terug gekomen uit Zuid-Afrika. Ik kon toen weer terug bij mijn oude baantje bij de supermarkt op de broodafdeling. En na een half jaar vol avontuur denk je ik wil toch iets uitdagenders. En omdat het ondernemende deel mij erg aansprak wilde ik ik iets gaan doen maar wist niet wat. En ik ben van mening dat wanneer je wilt gaan ondernemen je niet echt jaren hoeft te gaan zoeken naar een idee. Maar dat het soms gewoon dichtbij kan staan. En nu is het zo dat wij een goed recept hadden in de familie. Ik ben de jongste uit een gezin van zeven kinderen. Er kwamen altijd veel mensen bij ons over de vloer om te barbecuen en iedereen zei ook van wat is die lekker. En vaak werd die een beetje op gevoel gemaakt. We wisten de ingrediënten wel. En een aantal jaren geleden ben ik een foto tegengekomen met op de achterkant het recept met juiste ingrediënten. Zodoende ben ik gestart en nu staan we hier. 24 verkooppunten verder. In december begonnen en hopende op een goede zomer.”

De Wit: “Supergaaf. En nu zeg je, als ondernemer hoef je niet persé lang te wachten of heel ver te kijken. Het lag voor jou zo dichtbij en dus logisch ook. Maar had je ook nog andere ideeën want je had een heel ondernemend avontuur dus achter de rug?”

Bos: “Nee, niet echt eigenlijk want ik was er eigenlijk best snel zeker van. Van ik ga het gewoon proberen en kijk wel hoe het loopt. Want ook als je in de supermarkt komt, de smaak die wij thuis hadden, ik had het nog nooit in een bakje gevonden. En ik was er van overtuigd dat er meer mensen moesten zijn die het lekker zouden vinden En zodoende ben ik op zoek gaan naar een producent en nu ligt het in een aantal supermarkten.”

De Wit: “Gaaf. Dus je had het idee, je wilde dat gaan doen en nu lig je in zoveel supermarkt in de schappen. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?”

Bos: “Ja, allereerst moet je gaan kijken van wil ik dit, is het rendabel en op wat voor wijze ga je het produceren? Stel je voor dat je bij jezelf in de keuken wilt gaan staan, qua voedselveiligheidseisen is dat bijna niet mogelijk. Dan moet je of een keuken gaan huren die ook nog aan allerlei eisen moet voldoen. Of je moet op zoek gaan naar een producent. En het tweede is wat ik heb gedaan. Ik ben gaan googelen. Gewoon allemaal sausproducenten opgezocht.. Private label en bij een aantal producenten heb ik gevraagd wat de minimale afname zou moeten zijn als ik zou willen bestellen. Een aantal zeiden dan moet het zoveel duizend kilo zijn. Toen schrok ik wel even. Ik dacht dan moet je wel heel groot beginnen wil je dat allemaal gaan verkopen. En toen heb ik een producent gevonden waar ik het op zich nog wel vond meevallen. Ik dacht ook dat het qua houdbaarheidsdatum wel te doen was. Maar omdat je nieuw bent weet je niet wat je kan verwachten qua verkopen. En toen heb ik de stap gewaagd en ben het gaan proberen. Natuurlijk ook met veel mensen overlegd. Toen een producent gevonden. Hele productontwikkeling gehad van tot de juiste smaak komen maar ook ontwikkeling van het etiket en alles. En sinds december ben ik echt gestart. Voordat ik een order plaatste bij de producent ben ik eerst op zoek gegaan naar klanten. Ik heb eerst thuis nog een proefpakketje gemaakt en laten proeven. En een aantal mensen vonden het erg lekker en zeiden we gaan het gewoon proberen. En hoe meer zichtbaar je bent in supermarkten, hoe interessanter het is voor andere supermarkten om je product af te nemen. En dat is gewoon een heel leuk proces geweest. De eerste keer dat je een verkooppunt hebt denk je van yes, dit is leuk. En achteraf denk je het was maar een hele kleine bestelling. Maar de eerste keer is zo´n succeservaring en dat motiveert je gewoon ook om door te gaan en andere supermarkten te benaderen.”

De Wit: “Dus dat zijn de early wins die je even nodig hebt in je bedrijf?”

Bos: “Ja, zeker.”

De Wit: “Je hebt dus veel gesprekken gevoerd met supermarkten. Aan de andere kant dus ook met producenten. Ik kan me voorstellen dat daar ook een stukje onderhandeling bij komt kijken. Hoe heb je dat aangepakt?”

Bos: “Allereerst, toen ik zat te denken van wil ik het echt gaan doen, ga je zelf een beetje kijken van wat zou prijs kunnen zijn. Je gaat zelf met de ingrediënten die je thuis gebruikt een prijs bepalen. En op basis daarvan ga je kijken van wat zou het ongeveer kunnen kosten als een producent het gaat maken. En toen ik de eerste prijsopgave kreeg schrok ik wel even. Dat was niet de prijs die ik helemaal in gedachte had. Want de prijs die hij in gedachten had was én een stuk goedkoper dan ik had berekend én dat zou ook meer kunnen gaan concurreren met grotere merken. Maar daar ben ik wel een beetje tegenaan gelopen. Achteraf, om te gaan concurreren met grote bedrijven is ook best lastig en dan moet je naar andere punten gaan kijken waar je waar je wel op zou kunnen kunnen uitblinken, die in jouw product goed naar voren komen.”

De Wit: “Het lijkt me ook goed om even naar Jessica over te schakelen. Jouw Kamer van Koophandel-hulplijn zeg maar. Jessica, als het gaat over zo'n prijs bepalen, wat Jos dus ook heeft moeten doen voor zijn product, waar begin je?”

Van El: “Je begint eigenlijk met nadenken van oké, wat wil ik uiteindelijk overhouden om van te kunnen leven? Dus wat je gaat doen is op een rij zetten wat de vaste kosten zijn. Misschien woon je thuis, misschien heb je een kamer waar je woont of een eigen huis. Ga in ieder geval nadenken wat alle vaste lasten zijn die je hebt. Welke kosten komen er eventueel nog aan? Dan ga je ook bedenken van hoeveel moet mijn product opleveren om er ook echt van te kunnen leven. Wat voor winst heb ik nodig of welke omzet moet ik maken om er een goede winst uit kunnen halen? En je gaat uiteindelijk ook nog kijken naar de belastingen van hoeveel belasting moet ik gaan betalen? Daar krijg je ook weer mee te maken. En je wilt altijd wel een potje overhouden om én van te kunnen leven én ook om die belasting te kunnen betalen. En het liefst natuurlijk dat je nog extra geld overhoudt om weer investeringen te doen.”

De Wit: “Ja, dus eigenlijk een opbouw vanuit wat je nodig hebt. Maar wat nou als zo'n supermarkt zegt van we willen dit wel maar we denken echt aan een hele andere prijs. Hoe ga je daarmee om in zo'n onderhandeling?”

Van El: “Is nog best lastig hoor, helemaal als het om grote supermarktketens gaat. Maar wat ik vaak wel zie is dat je als jonge ondernemer wel echt enorm de gunfactor hebt. Dus ik zou het er zeker op gooien van ik ben nog jong, knijp me niet uit, ik ben student dus wat sympathie kan geen kwaad. Maar ga ook vooral oefenen met onderhandelingsstijlen. Doe dat met vrienden of met familie. En bedenk ook argumenten van zo'n onderhandelaar. Die zijn er natuurlijk mega op getraind om het onderste uit de kan te halen eigenlijk. Dus bedenk argumenten en ook tegenargumenten zodat je tot een gezamenlijk belang gaat komen zodat die onderhandelaar met jou meegaat uiteindelijk ook.”

De Wit: “Heb je dat ook op die manier gemerkt, Jos, dat je leeftijd een rol speelde, omdat je zo'n jonge ondernemer bent, dat ze meer of misschien minder naar je luisterden?”

Bos: “Daar kan ik me zeker in vinden. Vooral die gunfactor als jonge ondernemer. Er zijn niet heel veel jonge mensen die het gewoon gaan proberen. En wanneer je dan bij een supermarkt binnenkomt denken ze dat is een jonge jongen. Hij wil het gewoon gaan proberen, laten we hem een kans geven. Een voorbeeld daarvan is dat je dan vaak ook het aanbod krijgt om een second place te krijgen. Dus niet dat je alleen in het schap komt te liggen maar dat ze je product ook op een aparte stelling of op een goede plek in de winkel neerleggen. Dus dat is zeker iets wat ik ervaren heb. En qua onderhandelen, dat is gewoon veel doen. In het begin krijg je soms een moeilijke vraag gesteld en hoe vaker je het doet, hoe beter antwoord je steeds weet te geven. En de onderhandelingstechnieken leer je eigenlijk alleen maar door vooral te doen en veel in gesprek te gaan. En ook wat er net wordt aangegeven, veel proberen overleggen en bespreken met vrienden en familie. Ook daar kun je argumenten uithalen die je kunt gebruiken voor deze onderhandelingen.”

De Wit: “Ja, want kun je nog een specifiek moment of een specifieke vraag of tegenargument herinneren uit die onderhandelingen die jou echt even van je stuk hebben gebracht?”

Bos: “Voor de supermarkten die ik tot nu heb, heb ik gewoon een vaste prijs. En er was ook een winkel waar ik al een beetje apart gevoel bij had in het begin. Dus ik kwam met veel enthousiasme binnen, een heel gesprek gehad en mijn product geïntroduceerd. En toen zei die man dat die prijs het niet ging worden. Ik zeg meneer, ik ben starter dus om het in te kopen, het gaat hem niet echt om meer grote volumes dus qua startprijs, inkoopprijs is het nog redelijk aan de hoge kant dus ik kan bijna niet naar die prijs toegaan en voor iedere supermarkt hanteer ik dezelfde prijs. En die meneer gaf aan dat hij daar niks mee te maken had en welke prijs hij ervoor wilde betalen. En toen had ik al een beetje het gevoel dit gaat hem niet worden. En uiteindelijk is het ook niet tot een deal gekomen. Achteraf misschien ook maar beter. Andere supermarkten zijn ook echt bereid om met je mee te denken en dat zijn natuurlijk ook wel leukere dingen. En je ziet ook vaak dat daar de verkoop gewoon stukken beter loopt dan wanneer ze maar iets willen gaan betalen waardoor je zelf gewoon bijna kosten zou gaan maken als het ware . Omdat je die prijs gewoon niet kan bieden.”

De Wit: “En wat is nou voor jou de formule, nu je een succes hebt gehad, ook met het binnenhalen van die supermarkten, om iemand echt enthousiast te krijgen voor je product?”

Bos: “Ik heb verschillende manieren geprobeerd.. Je kan telefonisch contact opnemen, je kan proberen te mailen maar wat vaak wel het beste werkt is gewoon langs gaan. Je gaat erheen. Dan probeer je de supermarktmanager of de ondernemer te spreken en geef je een proefpakketje. Dat proefpakketje moet er leuk uitzien, het hele totaalplaatje. Dus je moet niet met een saaie plastic zak aankomen maar je moet er echt wat leuks van maken. Dus doe er een mooie folder bij. En vertel je verhaal, dat je jong bent en dat je veel alleen doet. Dan krijg je vaak de gunfactor en dat ze zeggen we gaan proeven. En als ze hem lekker vinden willen ze het gaan proberen. En bij een aantal beginnen ze met 30 stuks en daarna krijg je een bestelling van 120 bakjes. En dat is wel leuk als je zoiets hebt.”

De Wit: “Ben je soms ook niet in de verleiding gekomen om wat meer korting weg te geven, dat het wel echt in de winkelruimte gezien werd door klanten? Want één van de vragen die je ook wilde stellen aan Jessica is of je in het begin nou wat meer korting moet weggeven? Wat kun je daarover vragen? Misschien kunnen we Van El daar meteen bij betrekken.”

Bos: “Het is namelijk zo dat ik vaak bij een supermarkt de vraag krijg of ik ook nog een introductiekorting hanteer. En wat er tegenover staat is vaak best verleidelijk. Nederlanders zijn dol op korting en gratis dingen. En stel je voor dat je een korting wil geven, willen ze soms misschien net iets meer aandacht aan je product geven. Maar ik heb van andere ondernemers gehoord dat je moet proberen om aan je prijs vast te houden. Want wanneer je de korting geeft willen ze de volgende keer weer diezelfde prijs. Dus in hoeverre zou je met zo'n introductiekorting mee kunnen gaan? Of op wat voor manier zou je daar het beste over kunnen onderhandelen?”

Van El: “Ik zou eerlijk gezegd niet zo snel daarin meegaan omdat op het moment, wat je zegt, als je laag gaat zitten wordt het steeds lager. Dus je concurreert jezelf eigenlijk uit de markt. Dus ik zou gewoon een tegenaanbod doen. Dus bijvoorbeeld onderhandelen over garanties of levertijden, de kwaliteit of risico's . Dus dat je het niet zo zeer op de prijs gooit maar dat je meer gaat zitten op andere onderdelen daarvan. Dat je kijkt of je daar iets mee kunt doen. Maar wel vast vijf stappen vooruitdenken van als ik dat met deze supermarkt afspreek, dan is de kans heel groot dat een andere supermarkt daar ook weer van hoort en dat ook wil. Dus dat je voor jezelf wel een soort van marge houdt, wat doe ik wel en wat doe ik niet. Maar ik zou zeker geen introductiekorting weggeven want dan wordt het waarschijnlijk alleen maar lager. En mensen zijn inderdaad dol op kortingen, altijd leuk. Maar op het moment dat prijzen omhoog gaan en steeds hoger worden, dan wil je daarin meegaan. Als je het al hoog neerzet en dan gaat verlagen kan dat prima. Omgekeerd is het steeds lastiger om je prijs omhoog te gooien.”

Bos: “Daar heb ik ook over gesproken met andere ondernemers. Die zeggen ook van stel dat je de ene winkel korting geeft, dan horen andere ondernemers dat via via en dan moet je het dadelijk bij de andere winkel ook doen en dan blijf je met je prijs zakken.”

Van El: “Precies.”

Bos: “Maar het is wel goed, wat u aangeeft, om met wat andere dingen te gaan onderhandelen. Dat zijn dingen die ik wel mee kan nemen.”

Van El: “Ja, ik zou echt denken aan garanties of levertijden. Misschien kun je bij die supermarkt net één of twee dagen eerder leveren, of op een ochtend of een avond wanneer die dat nodig heeft. Dus dat je het meer daarop gooit eigenlijk.”

De Wit: “Ja. En Jessica, als we daar even op doorgaan, ondernemers die misschien ook luisteren, zoals Bos, die met zulke grote partijen onderhandelen, en niet alleen de mogelijke afnemers maar je hebt natuurlijk ook te maken met fabrikanten, daar moet je ook goeie condities en goede afspraken mee kunnen maken, zie jij bepaalde, veel gemaakte fouten bij ondernemers in het algemeen of misschien wel jonge ondernemers, die gemaakt worden omtrent het maken van dit soort commerciële afspraken?”

Van El: “Dat je vaak toch té snel meegaat. Dat zie ik vaak in wat de tegenpartij, een producent, een supermarkt of een grote keten in dit geval wil, omdat je vaak bang bent van als ik dit niet doe, dat gaat heel de onderhandeling niet door. Dus kan ik niet verder met mijn bedrijf. Terwijl er vaak echt wel mogelijkheden zijn. Maar dat is heel lastig. Eigenlijk ook al wat Bos aangeeft. Het is heel erg zoeken, wennen, oefenen, trainen om verder te kunnen. Maar wees niet te bang want je gaat door. Dat is wel wat ik heel vaak zie van dan ga ik maar mee want dan krijg ik het toch voor elkaar.”

De Wit: “En is er een ultieme tip om aan dat zelfvertrouwen en aan die mindset te werken, want zo klinkt het bijna?”

Van El: “Het is vooral echt oefenen. Ga oefenen met familie, met vrienden, ga op zoek naar ondernemers die makkelijk kunnen onderhandelen en dat is het voordeel van een jonge ondernemer, dan krijg je eigenlijk weer die gunfactor. Volwassenen of oudere ondernemers vinden het onwijs leuk als jongeren gaan ondernemen dus die willen ook met alle liefde en plezier daarin meegaan. En een echt ultieme tip is ook je prijs gewoon direct scherp neerzetten.”

De Wit: “Heldere feedback denk ik ook. Jos, als we het hebben wat meer over de ondernemerschapkant dus we hebben het dan over het product, het krijgen van goede verkoopprijs. Aan de andere kant ook het binnenhalen van een goeie deal bij de fabrikant. Maar meer voor jou als ondernemer. Je bent nu een tijd bezig, je bent al heel ver met veel verkooppunten, wat is voor jou de grootste struggle geweest in het afgelopen jaar?”

Bos: “De struggle was toch in het begin dat je toch een andere prijs moet gaan bepalen dan die je voor ogen had. Er staan nu 24 verkooppunten maar je bent bijna wekelijks in contact met andere supermarkten en je hoort ook gewoon vaak nee. En daar moet je ook gewoon mee leren omgaan. Dat wil niet zeggen dat als je bijvoorbeeld in één week geen verkooppunt binnenhaalt en je hebt eigenlijk heel veel gebeld of je bent je langs geweest, dat dan je product niet goed is. Je moet ook gewoon door blijven gaan en gewoon proberen. En iedere keer dat er bijvoorbeeld een goede afname is geweest of dat je weer een nieuw verkooppunt binnenhaalt, dat je daar op verder bouwt. En dat je daar je vertrouwen uithaalt.”

De Wit: “Maar hoe ga je om met die teleurstelling? Als je inderdaad een keer een week of misschien wel langer niet zulke deals maakt.”

Bos: “Ik denk dat je moet proberen om nog harder te gaan werken, nog meer bij winkels langsgaan, slagerijen, horeca en probeer nog beter je best te doen. En ook het stukje marketing, die zichtbaarheid online, om ook die nog groter te maken. Want ook die zichtbaarheid online op LinkedIn, Facebook, Instagram, ook dat valt op bij supermarkten. En door middel van die kanalen heb ik ook een aantal supermarkten binnen gehaald. Dus echt proberen om nog beter je best te doen en niet laten tegenhouden wanneer je bijvoorbeeld een teleurstelling hebt of een iets slechtere week.”

De Wit: “Dus door blijven gaan?”

Bos: “Ja. En ook gewoon echt doen. Heel veel mensen zeggen ik zou dit willen of ik durf het niet of er zijn al zoveel van die dingen, maar ondernemen is echt gewoon veel doen, ervaren, in gesprek gaan met supermarkten, met managers. En hoe vaker je het doet hoe beter je erin wordt. Dus dat is ook een tip die ik zou willen geven aan mensen die willen gaan ondernemen. Ga het gewoon doen en laat je niet tegenhouden. En laat je niet tegenhouden door mensen die een beetje lacherig doen van hij wil dit gaan verkopen. Want als ze zien dat het goed loopt en je supermarkten binnenhaalt, zeggen ze heel knap van je en krijg je ook iets meer respect.”

De Wit: “En wat heeft jou het meest gevormd in het afgelopen jaar als ondernemer? Wat voor situatie of wat voor periode?”

Bos: “Ik denk vooral ook dat ik probeer zoveel mogelijk zelf te doen want dan ontwikkel je jezelf ook steeds breder. Qua marketing doe ik alles zelf, probeer meer te werken met programma's als Photoshop, Illustrator, het hele plaatje. Dus je bent niet alleen in gesprek maar je bent ook veel breder aan het kijken. En je leert er dus ook gewoon heel veel van. En dat vormt je ook. Dat je gewoon steeds meer kennis opdoet en je breder ontwikkelt.”

De Wit: “Dus van verpakking tot de onderhandelingen, je probeert het echt zo veel mogelijk zelf te doen, zodat als je later een team hebt, want daar droom je van denk ik, als ik je zo hoor, dat je ook verstand hebt van al die processen.”

Bos: “Ja, dat je wel overal een beetje kennis van hebt. Je hoeft niet heel Photoshop uit je hoofd te kennen maar als je weet dat je op een bepaalde manier iets kunt behalen, dat je er wel mee om kunt gaan. En ik denk ook dat een brede ontwikkeling goed op je C.V. staat.”

De Wit: “En daarop doorgaan, stel dat het inderdaad, om welke reden dan ook, wat minder goed gaat of dat je een tijdje wat minder verkooppunten hebt, wat zijn andere zaken waar je verder nog mee bezig bent? Je bent bijvoorbeeld ingeschreven bij YoungOnes waar je eventueel flex-klussen kunt doen. Op welke manier heeft dat je in het afgelopen jaar geholpen en wat zou je daar verder nog mee kunnen?”

Bos: “Met YoungOnes zou je zeker ook verder kunnen. Je bent freelancer, je bent vrij om je werktijden te plannen. En ook qua administratie heeft het mij ook gewoon geholpen. Ik ben ook lid geweest van de Facebookgroep van YoungOnes en daar kwamen heel veel vragen voorbij van mensen die nieuw waren of die al een tijdje bezig waren en daar kan je ook heel veel informatie uithalen.”

De Wit: “Ik wil afsluiten bij Jessica. Jessica, je hoort het verhaal van Jos. Hij is flink aan de weg aan het timmeren kun je zeggen met mooie successen. Jij begeleidt jonge ondernemers vanuit de Kamer van Koophandel. Wat heb jij voor tips voor jonge ondernemers zoals Jos, die met zo'n bedrijf bezig zijn, die dat aan het bouwen zijn?”

Van El: “Nou Jos, ik vind sowieso tof om te horen hoe ver je al bent gekomen. Want waar je nu staat, dat is echt heel erg knap. En in ieder geval een aantal tips: bepaal vooraf tot hoe ver je wilt gaan met onderhandelen. Zorg ook altijd voor een opdrachtbevestiging en dat je dat meekrijgt ook. Baken het voor jezelf dus af eigenlijk. En het meest praktische, ga vanavond eens aan de slag met je maandelijkse kosten. Wat heb je nodig om te kunnen beginnen? En dan ook van wat wil je ontvangen en wat heb je nodig om er gewoon nog een leuk leven van te hebben en dat je ook nog eens een leuke dingen kunt doen? En bedenk echt in je onderhandelingen en zet dat op een rij van wat ga ik onderhandelen, waarover, voor hoeveel, wat zijn de garanties, de levertijden, de termijnen? Dat je dat meeneemt in je overweging.”

De Wit: “Ja, want die onderhandelingen is toch wel echt een belangrijk thema. Dat komt heel duidelijk terug ook in het verhaal. Ook een vraag van jou was hoe weet je nou dat je de juiste prijs betaalt aan je leverancier als je in die markt misschien nog niet zo heel erg bekend bent? Je weet alles over satésaus maar die onderhandelingen zijn toch nieuw voor je. Hoe kun je dat aanpakken als ondernemer?”

Van El: “Dat is nog heel lastig, want er bestaat eigenlijk niet echt een juist inkoopprijs, omdat vaak echt per ondernemer of op niveau eigenlijk wordt onderhandeld, dus het is van zoveel factoren afhankelijk. Maar ik zou wel in ieder geval overleggen met een ervaren ondernemer of een ondernemerscoach die juist die onderhandelingstrajecten heel goed kennen dus die precies weet hoe dat spelletje loopt. En probeer echt te zoeken naar het gezamenlijk belang. Dus dat je niet direct al uitgeknepen wordt maar wat is het belang van die onderhandelaar? Waarom wil hij van jou die satésaus in dit geval hebben? Wat is het belang dat het bij hun in de schappen ligt? Dus dat je het daar op gooit.”

De Wit: “Dus heel erg verdiepen in het belang van de ander dus ook.”

Van El: “Ja, en ook kijken of je kunt achterhalen, dat is denk ik wel een lastige, maar wie je onderhandelaar is? Dus wie is de persoon, wat weet je van die persoon en wat kan je over die persoon vinden? En dat je daar ook weer haakjes zoekt eigenlijk om die onderhandelingen goed in te kunnen gaan.”

De Wit: “Helder, dank je wel daarvoor. Om af te sluiten bij jou, Jos, heb je tot slot nog een tip voor de luisteraar, ondernemers die ook voor zichzelf bezig zijn of misschien nadenken over de stap en de stap willen zetten. Wat is jouw ondernemerstip?”

Bos: “Ja, ik zou zeggen zoek iets wat misschien of dichtbij je staat of waar je goed in bent. Probeer je daarin te onderscheiden. En wanneer je zover bent, voordat je echt een bestelling of order gaat plaatsen, zoek eerst afnemers. Maar het belangrijkste is gewoon gaan doen. Gewoon proberen en met vallen en opstaan verder komen.”

De Wit: “Mooi. Ik denk dat dat een goed advies is voor elke ondernemer. Gewoon doen. Dank je wel, ook Jessica voor je advies en tips. En Bos, bedankt voor het inkijkje in jouw avontuur.”

Bos: “Ja, graag gedaan.”

De Wit: “Wil je meer weten over het starten van een eigen bedrijf? Beluister de andere afleveringen in deze serie en kijk in de beschrijving van deze aflevering voor de link naar de website van de Kamer van Koophandel waar je veel informatie vindt over het starten van jouw business. In de volgende aflevering hoor je Daniëlle Verhoeven over haar ervaring als startende ondernemer en over het vinden van klanten, want dat was voor haar een flinke uitdaging. Tot volgende week, caio.”