Feestdagen kiezen voor je personeel

Vrije dagen in Nederland

Vrije dagen kun je splitsen in vakantiedagen en feestdagen. Volgens de Nederlandse wet heeft je personeel recht op vakantiedagen. Nergens in de wet staat dat een officiële feestdag ook een vrije dag is. Of je vrij geeft op een feestdag staat in de cao of arbeidsovereenkomst. In de cao of arbeidsovereenkomst staat ook of je personeel doorbetaald krijgt tijdens feestdagen en of je een toeslag moet betalen als je personeel werkt op een officiële feestdag.

Feestdagentoeslag

Het staat niet in de wet dat je een feestdagentoeslag moet betalen. Of je een toeslag moet betalen en hoeveel, staat in de cao. Is het daarin niet vastgelegd, dan leg je de afspraken vast in de arbeidsovereenkomst of het bedrijfsreglement.

Feestdagen ruilen

Maar zijn de officiële feestdagen eigenlijk wel de dagen dat je personeel vrij wil zijn? Neem Sinterklaas of het Suikerfeest: dit zijn geen officiële feestdagen in Nederland. Maar veel mensen willen dan wel vrij zijn. Of denk ruimer, aan een niet-feestdag zoals een verjaardag, trouwjubileum of herdenking van de sterfdag van een dierbare. Misschien wil je personeel dan wel een (extra) vrije dag.

Om te zorgen dat iedereen vrij is op de feestdagen die ze echt vieren, kun je je personeel zelf hun feestdagen laten kiezen. Dit komt steeds meer voor. Het past in de trend om personeel meer keuzevrijheid te geven en in een inclusievere maatschappij. Als je hiervoor kiest, dan zet je in de secundaire arbeidsvoorwaarden welke vrije feestdagen standaard zijn in jouw bedrijf en dat er de mogelijkheid is voor personeel om een feestdag te ruilen.

Andere aanpak: onbeperkt aantal vrije dagen

“We vinden dat bij het goed omgaan met personeel veel vrijheid hoort. Onze werknemers vragen niet bij het management vakantiedagen aan. Ze zijn zelf verantwoordelijk voor hun planning en opdrachten, in samenspraak met hun team.” Aan het woord is co-owner Tim Klein Robbenhaar van digitaal bureau Nerds & Company uit Enschede. Zij bieden werknemers een onbeperkt aantal betaalde vrije dagen aan.

Echt onbeperkt? “Nee, natuurlijk niet, want dan zijn we binnen een jaar failliet. Ons personeel neemt vakantiedagen op wanneer ze willen en wanneer het kan. Dat gaat in overleg met hun team, zodat projecten doordraaien en onze klanten tevreden blijven”, voegt Klein Robbenhaar toe.

Om dit te laten slagen, geeft hij drie tips:

• Doe een uitvoerige werving- en selectieprocedure. Vraag door naar verantwoordelijkheidsgevoel en zelfsturend vermogen. Ons personeel is hoogopgeleid en kijkt verder dan hun dagelijkse taken. Ze snappen wat klanten belangrijk vinden. Ze weten ook precies wat zij zelf in een project betekenen en wanneer ze onmisbaar zijn.
• Je bent verplicht als werkgever een vakantie-administratie bij te houden. Als we zien dat een werknemer te weinig vakantie neemt, trekken we aan de bel. Ook als we structurele uitlopers zien gaan we het gesprek aan.
• Voorkom (onbedoeld) misbruik. Dit lost het team bij ons zelf op. Als dat niet lukt bieden de secundaire arbeidsvoorwaarden uitkomst. Hierin staat bijvoorbeeld dat een reis van drie á vier weken lang is en dat er dan goed overlegd moet worden. Dat je vakanties die meer dan zeven dagen duren minimaal een maand van tevoren regelt. En dat er bij uitdiensttreding met 24 vakantiedagen wordt gerekend.

Het aantal vakantiedagen dat het personeel opneemt, steeg van 26 naar 30 vakantiedagen op een fulltime dienstverband. “Hoewel het niet helemaal onbeperkt is, gaat er een ander soort boodschap van uit”, blikt Klein Robbenhaar tevreden terug. “Het geeft een gevoel van vrijheid om op korte termijn een vrije dag te mogen nemen. En het biedt je ruimte om het ene jaar langer op vakantie te gaan. En dan begrijp je als werknemer dat je het jaar daarop wat minder neemt.”