Bouwwerkzaamheden uitvoeren in Duitsland

In Duitsland groeit de vraag naar nieuwbouwwoningen. Samen met een tekort aan geschoold personeel biedt dit kansen voor Nederlandse ondernemers. Succesvol een klus uitvoeren in Duitsland vraagt om kennis van nationale wetten en regels. Deze staan in de Bauordnungen. In dit artikel lees je meer over de Duitse eisen voor bouwwerkzaamheden. En wat je vooraf moet regelen zodat je aan de wetten en regels voldoet. 

Eerst veel regelen

Voordat je aan je klus in Duitsland begint, moet je veel regelen. Het opvragen en invullen van alle documenten kost flink wat tijd. Ook is het noodzakelijk dat je de Duitse taal begrijpt. Is dit moeilijk voor je? Huur dan een specialist in die je hierbij kan helpen. 

Voor je werkzaamheden in Duitsland zet je een compleet nieuwe administratie op. Die je daarna moet bijhouden. Begin op tijd en vraag bij organisaties na hoelang het duurt voordat je een vergunning of verklaring ontvangt. Zorg dat je alles geregeld hebt, voordat je aan de slag gaat. Zo voorkom je boetes, vertragingen en aansprakelijkheid. De Duitse douane controleert regelmatig of Nederlandse bedrijven de regels volgen.

Heb je maar één klus in Duitsland? Vraag jezelf dan af of het de moeite waard is om deze administratie op te zetten. Aan het einde van de klus wil je er wel geld aan overhouden. 

Vooraf aanmelden

Ambachtslieden die in Duitsland zelfstandig werkzaamheden doen, melden zich volgens het Handwerksrecht aan bij de Handwerksrolle. De Handwerksrolle is het Duitse ambachtenregister en onderdeel van de Handwerksordnung. In de Handwerksordnung staat welke werkzaamheden vergunningsvrij en welke vergunningsplichtig zijn.

Schrijf je bedrijf in bij de Handwerksrolle van de regionale Duitse Handwerkskammer (HWK). Doe dit voordat je start met de werkzaamheden waarvoor je een vergunning nodig hebt. Je schrijft je in bij de HWK in de plaats waar je de eerste klus hebt. Onder de vergunningsplicht vallen ook ambachten die niets met de bouw te maken hebben zoals kapper of bakker. Na je aanmelding krijg je een vergunning per activiteit voor één jaar. Na dat jaar is een eventuele verlenging van je vergunning gratis.

Wanneer je een vergunningsvrij ambacht hebt, meld je dit bij de plaatselijke HWK. Je hebt hiervoor geen inschrijving in de Handwerksrolle nodig.

Meisterpflicht

Een beroep uitvoeren binnen het Duitse register voor ambachten valt onder de Meisterzwang. Dit betekent dat je dit beroep alleen zelfstandig mag uitvoeren, wanneer je voor je Meisterprüfung slaagt. Dit is een meesterexamen voor je beroep. Nadat je voor dit examen slaagt, ontvang je de Meisterbrief. Hiermee laat je zien dat je een vakbekwame specialist bent. De beoordeling van je vakbekwaamheid beschermt sommige beroepen. En zorgt dat de dienstverlening een bepaalde kwaliteit heeft.

De Meisterpflicht is voor vergunningsplichtige Nederlandse ondernemers die:

• Een bedrijf in Nederland hebben en zelfstandig werkzaamheden in Duitsland doen. 
• Een bedrijf in Duitsland starten, en van daaruit hun werkzaamheden in Duitsland doen. 
• Vanuit hun bedrijf in Nederland of Duitsland, via onderaanneming zelfstandig werkzaamheden in Duitsland doen. 

EU-verklaring

Voer je als Nederlandse vakman bouwwerkzaamheden in Duitsland uit? Vraag dan een EU-verklaring bij KVK aan. Hiermee laat je zien dat je vakbekwaam bent. De verklaring geef je bij je inschrijving aan de Handwerksrolle. En je levert een uittreksel van je bedrijf uit het Handelsregister van KVK in. Je hoeft dan geen Meisterprüfung te doen. 

Je krijgt een EU-verklaring als je aan de voorwaarden voldoet. Je ervaring in Nederland en je diploma voor je ambacht tellen hierbij mee. Na je inschrijving ontvang je een Handwerkskarte. Dit is het bewijs van je inschrijving in de Handwerksrolle. Deze kaart neem je altijd mee naar de plaats van de werkzaamheden.

Zijn er in het buitenland diploma-eisen voor je beroep? En heb je vragen hierover? Bel dan met het KVK Adviesteam: 088 585 22 22. 

Duits bouwrecht

Het Duitse recht voor contracten in de bouw is onderdeel van het Duits Burgerlijk Wetboek (BGB). Ga na of je manier van werken aan de Duitse regels voldoet. Doe dit voordat je aan de slag gaat. Heb je twijfels? Vraag dan advies aan een juridisch adviseur.

Aanmelden medewerkers

Gaan je medewerkers voor je bedrijf een klus in Duitsland doen? Meld ze dan voor de start van hun activiteiten digitaal aan. Dit doe je bij de Finanzkontrolle Schwarzarbeit van de Duitse douane. Met deze melding voldoe je aan de basisregels voor detachering, het Arbeitnehmer-Entsendegesetz - AEntG. Met deze wet controleert de Duitse overheid of bedrijven zich houden aan afspraken over de minimale arbeidsvoorwaarden. De meldplicht is ook voor kleine werkzaamheden zoals reparatie-, service- en onderhoudsklussen. De Duitse douane heeft meer informatie over cao’s en andere regels. 

Regels voor werkgevers

Duitsland heeft een minimumloonwet, het Mindestlohngesetz. Deze wet regelt het algemeen wettelijk minimumloon. De Mindestlohnkommission stelt de bedragen voor. Elke twee jaar controleert deze commissie of een aanpassing van het minimumloon nodig is. Op dit moment is het wettelijk minimum uurloon 12,41 euro bruto per uur. Vanaf 1 januari 2025 wordt dit 12,82 euro bruto per uur.

Sommige sectoren hebben een Duitse cao en een hoger minimumloon. Dit Tarifvertrag is er bijvoorbeeld voor de bouw, voor dakdekkers en voor schilders. 

Als werkgever houd je verplicht een overzicht bij van de gewerkte uren per medewerker en bouwplaats. En je bewaart meer verplichte documenten op de bouwplaats. Bijvoorbeeld in het Duits vertaalde arbeidsovereenkomsten en bewijzen van betaling van Duitse minimumlonen plus de laatste loonstroken. En A1-verklaringen met controleerbare ziektekosten- en pensioenverzekeringen.

Let er ook op dat het vertaalde arbeidscontract aan de Duitse wet voldoet. Denk na of je een speciaal arbeidscontract wilt opstellen met je medewerker. Bijvoorbeeld voor de periode dat je werknemer in Duitsland aan de slag gaat. Voor deze periode spreek je dan arbeidsvoorwaarden af die in Duitsland aan de eisen voldoen. Denk hierbij aan minimumloon, cao-loon en aantal vakantiedagen.

Het team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (GWO) van de Belastingdienst beantwoordt vragen over loonbelasting in Duitsland.

Digitale meldplicht

Werkgevers die werknemers naar Duitsland sturen, melden hun medewerkers digitaal aan bij de douane. Ook werkgevers die werknemers inzetten via een uitzendbureau met een bedrijf in het buitenland hebben een meldplicht. Dit zijn meldingen over Mindestlohn, Arbeitnehmer-Entsendegesetz en Arbeitnehmer-Überlassungsgesetz. De Duitse douane gebruikt het digitale Meldeportal Mindestlohn.

A1-verklaring

Werk je tijdelijk in Duitsland? En wil je sociaal verzekerd blijven in Nederland? Vraag dan een A1-verklaring/certificate of coverage aan bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Je betaalt dan in Duitsland geen sociale premies. Vragen over sociale verzekeringen beantwoordt het Bureau voor Duitse Zaken (BDZ) van de SVB.

Btw-regels

Als je voor personen werkt in Duitsland, heb je soms te maken met Duitse omzetbelasting. Voor zakelijke klanten is misschien verlegging van de btw mogelijk. Lees hoe de btw bij internationale dienstverlening werkt.

Het Finanzamt Kleve regelt voor Nederlandse ondernemers de btw-registratie. Ga vooraf na of je je bedrijf moet aanmelden voor de btw. 

Vrijstellingsverklaring

In Duitsland houdt de opdrachtgever van een bouwopdracht meestal Bauabzugsteuer in. Deze belasting is 15% van het factuurbedrag. En betaalt de opdrachtgever aan de Duitse belastingdienst. Dit geld vraag je achteraf terug bij de Duitse belastingdienst. Dat kan alleen als je als Nederlands bouwbedrijf aan de voorwaarden voldoet.

Wil je niet dat je opdrachtgever deze belasting van het factuurbedrag afhaalt? Vraag dan vooraf een vrijstellingsverklaring aan bij het Finanzamt Kleve. Deze verklaring heet in Duitsland een Freistellungsbescheinigung. Wanneer je deze verklaring aan je opdrachtgevers laat zien, betalen ze het hele factuurbedrag.

Vakantieregeling

Voeren je medewerkers werkzaamheden in de Duitse bouw uit? Dan val je als werkgever misschien onder de premieplicht van de Urlaubs- und Lohnausgleichskasse (ULAK) van de SOKA-Bau. Deze Sozialkasse der Bauwirtschaft is het Duitse vakantiefonds voor werknemers in de bouw.