Aantal zzp’ers stabiel, helft zzp’ers en opdrachtgevers positief over handhaving

Het aantal stoppende zzp’ers steeg met 2.400 ten opzichte van april 2024, een toename van 24%. Het aantal starters daalde ten opzichte van een jaar geleden met 3.450 (19%). Deze trend was ook de afgelopen maanden zichtbaar.
Opnieuw is een daling van het aantal zzp’ers zichtbaar in de sectoren Gezondheidszorg (-700) en Bouwnijverheid (-149). Vrijwel alle andere sectoren laten een lichte plus zien.

Handhaving wet DBA

KVK deed aanvullend onderzoek naar schijnzelfstandigheid onder 500 zzp’ers en 500 opdrachtgevers. Daaruit blijkt dat in beide groepen 9 op de 10 goed op de hoogte is van wat de handhaving op schijnzelfstandigheid betekent voor hun bedrijf. Ook vindt bijna 9 op 10 zzp’ers zichzelf bij de huidige opdracht geen schijnzelfstandige. Opvallend is dat slechts de helft van de opdrachtgevers dezelfde mening is toegedaan.

Gevolgen

Zowel zzp’ers als opdrachtgevers snappen waarom de Wet DBA er is en de handhaving nodig is, blijkt uit het onderzoek. De helft van hen vindt het goed dat de overheid actiever optreedt tegen schijnzelfstandigheid. Maar ze merken er wel de gevolgen van. Een derde van de zzp’ers en twee vijfde van de opdrachtgevers maakt zich zorgen over hun bedrijf door de verscherpte handhaving. Daarnaast maakt bijna de helft van de zzp’ers zich specifiek zorgen over hun vrijheid als ondernemer en een afname van opdrachten en inkomsten. Ongeveer twee derde van de opdrachtgevers maakt zich zorgen over de toename van regeldruk, personeelstekort en het opvangen van drukte.

Loondienst

De helft van de zzp’ers en acht op de tien opdrachtgevers heeft tot nu toe iets gemerkt van de handhaving op schijnzelfstandigheid. Zzp’ers merken vooral dat het moeilijker is om opdrachtgevers te vinden, dat ze een uitgebreidere overeenkomst nodig hebben en dat ze meer vragen over schijnzelfstandigheid krijgen van opdrachtgevers. 12% kreeg een aanbod om in loondienst te komen.

Opdrachtgevers geven aan dat ze voorzichtiger zijn met inhuren van zzp’ers en meer vragen van zzp’ers krijgen over schijnzelfstandigheid. 21% deed zzp’ers een aanbod om in loondienst te komen.

Stoppen

10% van de zzp’ers gaat stoppen of overweegt te stoppen met zijn bedrijf door de verscherpte handhaving op schijnzelfstandigheid. Ruim driekwart van de zzp’ers heeft nooit overwogen om te stoppen met zijn bedrijf door de handhaving. Zij willen ondernemer blijven of geven aan dat zij voldoen aan de regelgeving dus niets te vrezen hebben.

Eén op de drie opdrachtgevers overweegt te stoppen of is al gestopt met het inhuren van zzp’ers. 22% kiest voor een andere manier van inhuren. Bijna de helft verandert niets. Twee op de vijf opdrachtgevers zouden waarschijnlijk weer vaker zzp’ers inhuren als de handhaving zou stoppen.

Discrepantie

Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap aan de Tilburg School of Economics and Management: “Na jaren van groei van het aantal zzp’ers zitten we nu een paar maanden op een stabiel aantal. In de zorg, en in iets mindere mate in de bouw, daalt het aantal zzp’ers, maar door een lichte groei in andere sectoren blijft het totaal vrijwel gelijk.”

Knoben wijst op de discrepantie in perceptie tussen zzp’ers en opdrachtgevers: “Het feit dat 90% van de zzp’ers zichzelf geen schijnzelfstandige vindt, maar dat opdrachtgevers hier heel anders tegenaan kijken, geeft aan dat er nog veel onzekerheid is. Beide partijen zoeken naar duidelijkheid en stabiliteit. Opdrachtgevers zijn bezig hun manier van inhuur van arbeid aan te passen, en sommige zzp’ers gaan in loondienst. Ik verwacht daarom dat de huidige, relatief stabiele, situatie zeker nog een paar maanden aan zal houden. In specifieke branches zoals de thuiszorg en de kinderopvang zal het aantal zzp’ers in de komende periode verder dalen.”

KVK-onderzoek

Bekijk de samenvatting van het KVK-onderzoek naar de impact op handhaving van schijnzelfstandigheid.