Concurrentiebeding moet duidelijk en redelijk zijn

Met een concurrentiebeding zorg je ervoor dat een werknemer niet bij de concurrent gaat werken of voor zichzelf start als hij bij jou stopt. De voorwaarden in zo’n beding moeten redelijk zijn en duidelijkheid geven over wat wel en niet mag. Maar wat betekent dit en wat kun je doen als je ex-werknemer het beding overtreedt?

Uit onderzoek blijkt dat één op de drie werkgevers een concurrentiebedingopneemt in hun contracten. Hierin staan afspraken tussen werkgever en werknemer die na beëindiging van het dienstverband blijven gelden. Bij tijdelijke contracten mag je geen concurrentiebeding opnemen, tenzij er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Leg alles goed vast en houd rekening met veranderde omstandigheden.

Concurrentie- en relatiebeding

Een concurrentiebeding voorkomt dat een werknemer na het stoppen bij jouw bedrijf meteen bij je concurrent aan de slag gaat of een eigen bedrijf start in dezelfde branche. Aanvullend op een concurrentiebeding kun je een relatiebeding toevoegen. Dan mag je ex-werknemer geen contact opnemen met je klanten.

Je bepaalt als werkgever zelf wat de inhoudvan het concurrentie- of relatiebeding is. Zo kun je kiezen voor welke werkzaamheden het geldt en wat de boete is bij overtreding. Een beding is alleen geldig als het voldoet aan bepaalde voorwaarden. Dit houdt in dat de afspraken schriftelijk zijn vastgelegd, bijvoorbeeld in het arbeidscontract, én dat de werknemer hier schriftelijk mee akkoord gaat.

Zorg dat het concurrentie- of relatiebeding actueel blijft. Verander de afspraken bijvoorbeeld als de werknemer een nieuwe functie krijgt of als je het werkgebied van je bedrijf vergroot.

Concurrentiebeding stoppen

In sommige gevallen wil de ex-werknemer van het concurrentie- of relatiebeding af, bijvoorbeeld omdat hij aan de slag kan bij een van je klanten. Als je hiertegen geen bezwaar hebt, kun je samen met je werknemer het concurrentiebeding aanpassen of afspreken dat het vervalt. Als jullie er niet uitkomen, kan de werknemer naar de rechter stappen om het beding te laten schorsen of vernietigen. Krijgt de werknemer volgens de rechter gelijk, dan geldt het beding niet meer en kan die aan de slag bij de concurrent of een klant.

Belangenafweging

Bij een rechtszaak kijkt de rechter naar wat belangrijk is voor de werkgever én werknemer. De werkgever wil het beding gebruiken om de opgebouwde kennis, bestaande relaties en concurrentiepositie te beschermen. De werknemer wil zijn recht behouden om vrij te kiezen waar hij werkt, zoals vastgelegd in de grondwet. Ook neemt de rechter de mogelijkheid dat de werknemer ergens anders betere kansen heeft mee in zijn oordeel.

Een voorbeeld: een hoofdmonteur wilde bij een klant aan de slag als toezichthouder. Hier had hij meer doorgroeimogelijkheden. De werkgever kon niet aantonen dat het vertrek van de werknemer tot verlies van werk en omzet zou leiden. De vrije keuze van arbeid en de doorgroeimogelijkheden voor de werknemer gingen volgens de rechter voor op het handhaven van het concurrentie- en relatiebeding. Ook vond de rechter dat de werkgever de werknemer niet onnodig mocht beperken, dus kon de werknemer zonder problemen bij de klant gaan werken.

Houden aan het concurrentiebeding

Als je werknemer ontslag neemt en bij een concurrent aan de slag gaat, terwijl hij is gebonden aan een concurrentiebeding, kun je als werkgever in actie komen. Bepaal of je de werknemer aan het concurrentiebeding wilt houden. Zo ja, breng je werknemer hiervan schriftelijk op de hoogte binnen diens opzegtermijn en geef aan dat je de werknemer aan het concurrentiebeding houdt. Controleer of de concurrent ook op de hoogte is van het beding. Misschien kun je met de concurrent afspraken maken over de overname van de werknemer.

Je kunt ook naar de rechter stappen om te eisen dat de werknemer het concurrentiebeding nakomt en een dwangsom of schadevergoeding betaalt. Dit mag alleen als je als werkgever een zwaarwegend belang hebt. Dit moet je kunnen aantonen. Denk bijvoorbeeld aan het doorgeven van kennis en bedrijfsgeheimen aan de concurrent, wat jou benadeelt. Of dat de werknemer klantrelaties van de organisatie meeneemt. Ook kan er schade ontstaan door de investering die gedaan is in de opleiding en deskundigheid van de werknemer.

Concurrenten in de omgeving

Je mag afspreken dat de werknemer binnen een straal van een bepaald aantal kilometer niet bij een concurrent mag werken nadat zijn dienstverband is afgelopen. Het is wel belangrijk dat je als werkgever goed kunt uitleggen waarom zo’n omgevingsafspraak is opgenomen. Bijvoorbeeld omdat het gebaseerd is op de afzetmarkt of het werkgebied.