Zo gebruik je een ATA-carnet bij tijdelijke in- en uitvoer

Een ATA-carnet gebruik je wanneer je handelsmonsters, tentoonstellingsmateriaal en beroepsmateriaal mee wilt nemen naar een land buiten de EU en weer terug. Zo betaal je geen invoerrechten en btw. In dit artikel krijg je uitleg over een ATA-carnet en het aanvraagproces van dit document. En lees je hoe je tijdelijk goederen in- en uitvoert als je geen ATA-carnet kunt gebruiken.

Met een ATA-carnet doe je snel en eenvoudig aangifte bij de douane. Zowel de uitvoeraangifte in Nederland als de invoeraangifte in je bestemmingsland. En je wederuitvoer en wederinvoer op de terugreis. In Nederland geeft KVK de ATA-carnets af, ruim 3.000 stuks per jaar.

Wel of geen ATA-carnet

Zo’n 80 landen wereldwijd accepteren het ATA-carnet. Dit spraken zij af in een ‘ATA-conventie’. In deze conventie staat ook voor welk gebruiksdoel je goederen met dit document tijdelijk mag invoeren. Je gebruikt een ATA-carnet voor:

  • Handelsmonsters.
    Met handelsmonsters bezoek je jouw buitenlandse zakenrelatie. Zo demonstreer je jouw product of laat je monsters van je artikelen zien.
  • Tentoonstellingsmateriaal.
    Met tentoonstellingsmateriaal neem je deel aan buitenlandse beurzen, tentoonstellingen, sportevenementen en congressen.
  • Beroepsmateriaal.
    Met beroepsmateriaal voer je lokaal werkzaamheden uit. Hiervoor heb je bijvoorbeeld foto-, video- en filmapparatuur nodig, muziekinstrumenten of toneel- en theaterattributen. Ook gereedschappen voor het doen van onderhoud, reparatie en service vallen hieronder.

De goederen die je bij je hebt, verkoop je op dat moment niet. Je neemt ze mee terug. Ze ondersteunen je bij het afsluiten van een order, of bij het uitvoeren van lokale werkzaamheden. In de handleiding voor gebruik van het ATA-carnet staat meer informatie.

Aanvragen ATA-carnet

Een ATA-carnet is een fysiek document. Je vraagt het digitaal aan bij KVK. Hiervoor maak je eerst een account aan op e-ata.nl. Met onderstaande downloads bereid je je digitale aanvraag ATA-carnet voor:

Als je aanvraag compleet is, maakt KVK jouw ATA-carnet in orde. Je ontvangt het document binnen drie tot vijf werkdagen per aangetekende post.

Geldig maken

Voordat je met een ATA-carnet de grens overgaat, maakt de Nederlandse Douane het document geldig. Dit gebeurt met een fysieke controle van de goederen, een stempel en handtekening. Deze procedure is verplicht. Met een ongeldig ATA-carnet weigert de douane in het bestemmingsland jouw goederen.

Aanvraagkosten

Naast 242 euro administratiekosten betaal je voor een ATA-carnet een premie. De hoogte hiervan hangt af van de waarde van de goederen die je meeneemt. Je ontvangt hiervoor een factuur van KVK. Informeer voor je een ATA-carnet aanvraagt naar de kosten voor jouw goederen. Neem hiervoor contact op met team ATA: 088 585 1884.

Geldigheid ATA-carnet

Een ATA-carnet is na afgifte door KVK één jaar geldig. Let op: het bestemmingsland kan eisen dat de goederen het land al binnen dat jaar moeten verlaten, ook als het ATA-carnet zelf nog geldig is.

De praktijk

Een voorbeeld. Je bent producent van machines en neemt deel aan een beurs in Bosnië-Herzegovina. Je neemt enkele machines mee die je wilt laten zien aan beursbezoekers. Na afloop van de beurs neem je je machines mee terug naar Nederland. Met een ATA-carnet voer je de machines tijdelijk in bij de Bosnische douane. Je betaalt geen invoerrechten en btw.

Een ATA-carnet heeft verschillende inlegvellen, bestemd voor de douane:

  • Een uitvoerstrook voor de douanepost in de EU waar de goederen de EU verlaten.
  • Een invoerstrook voor de Bosnische douanepost waar de goederen Bosnië binnenkomen.
  • Een wederuitvoerstrook voor de Bosnische douanepost waar de goederen Bosnië na je beursdeelname weer verlaten.
  • Een wederinvoerstrook voor de douanepost in de EU waar de goederen de EU weer binnenkomen.

Op de invulstroken die in het ATA-carnet achterblijven, geven alle douaneposten aan waar en op welke datum ze welke goederen hebben gecontroleerd. Zo toon je achteraf aan welke reis jouw machines hebben afgelegd voordat ze weer terug zijn in de EU. Diegene die de goederen vervoert, biedt het ATA-carnet bij de douanepost aan ter controle.

De wederuitvoerstrook met de stempels en handtekening van de Bosnische douane is belangrijk bewijs van de wederuitvoer van de machines uit Bosnië. Hiermee voorkom je dat je achteraf alsnog invoerrechten en btw aan de Bosnische douane moet afdragen.

Doorvoer

Als je met je vrachtwagen bijvoorbeeld via Servië naar Bosnië rijdt, heb je ook doorvoerstroken in je ATA-carnet. Deze zijn bestemd voor de twee douaneposten in Servië tijdens je doorreis door dit land. Tip: zorg dat de douane de goederen die je invoert met een ATA-carnet gemakkelijk kan identificeren. Maak een duidelijke goederenomschrijving en vermeld merktekens, typenummers en serienummers.

Terugsturen na gebruik

Nadat je het ATA-carnet hebt gebruikt of wanneer de geldigheidsduur is verstreken, stuur je het document per aangetekende post retour naar: KVK, afdeling Carnets, Postbus 2852, 1000 CW Amsterdam. Je bent dit verplicht, want na ontvangst van het ATA-carnet controleert KVK of het volgens de richtlijnen is gebruikt.

Zonder ATA-carnet

Een ATA-carnet kun je niet altijd gebruiken. Dit komt voor als het land van bestemming geen lid is van de ATA-conventie. Of als het land voor jouw gebruiksdoel geen ATA-carnet accepteert. Je kunt dan gebruikmaken van tijdelijke invoer zonder ATA-carnet. In het landenoverzicht van RVO staat hoe je tijdelijke invoer lokaal regelt. Plan voor vertrek extra tijd voor douaneprocedures. En reserveer geld voor de borg, ter hoogte van de invoerrechten en btw. Dit is een zekerheidsstelling voor de buitenlandse douane, in het geval je de goederen toch permanent invoert in je bestemmingsland en niet mee terugneemt. Zonder ATA-carnet sta je persoonlijk borg.

Dit moet je doen

Zonder ATA-carnet regel je een tijdelijke uitvoer in Nederland en een tijdelijke invoer in het bestemmingsland. Zowel voor vertrek als bij terugkomst doorloop je de volgende stappen:

  1. Voor vertrek.
    Doe een uitvoeraangifte bij de Nederlandse Douane. Zorg voor een duidelijke goederenlijst met merk-, serie- en typenummers. Op een luchthaven kun je dit voor goederen die je in je handbagage meeneemt mondeling doen bij de douane. Als je goederen via het ruim van het vliegtuig of met de boot, truck of trein vervoert, doe je elektronisch aangifte. Schakel hiervoor een logistieke dienstverlener in.
  2. Bij terugkomst.
    Geef bij de Nederlandse Douane aan dat jouw goederen ‘terugkerende goederen’ zijn. Je krijgt dan vrijstelling op invoerrechten, btw en eventuele accijns. Voorwaarde is dat dezelfde goederen binnen 3 jaar in ongewijzigde staat terugkomen. Als bewijs hiervoor laat je de eerdere uitvoeraangifte zien.