Nieuwe wetten en regels voor ondernemers vanaf 2024

Ondernemers hebben vanaf 1 januari 2024 te maken met nieuwe wetten, wetswijzigingen en regels. Zo is er een wettelijk minimumloon per uur, zijn plastic bestek en wegwerpservies verboden in de horeca en is de nieuwe Omgevingswet ingegaan.

Een overzicht van belangrijke wijzigingen voor zzp’ers en mkb’ers:

Wijzigingen vanaf 1 januari 2024

• Eén plek voor aanvragen vergunning
• Opruimen afval rond je bedrijf
• Plastic bestek en wegwerpservies verboden
• Verbod op e-sigaretten met smaakjes
• Veiligheidscoördinator verplicht in bouw

• Hoger minimumloon en per uur

• Belasting alcoholvrije dranken omhoog

• Kinderopvang in Duits, Engels of Frans

• Bv online oprichten

• Vergoedingen bij bezwaar WOZ en bpm lager
• Accijns op alcohol omhoog
• Onbelaste reiskostenvergoeding stijgt
• Makkelijker belastingvrij ov-kaart aanbieden
• Minder belasting over geld derdengeldenrekening
• Belastingkorting verdwijnt
• MKB-winstvrijstelling daalt
• Zelfstandigenaftrek omlaag
• Tarief box 3 sneller omhoog
• BOR en DSR alleen voor ondernemingsvermogen
• Meer mogelijkheden herinvesteringsreserve
• Beperking 30%-regeling

Zo komt een wet tot stand

Wijzigingen vanaf 1 januari 2024

Eén plek voor aanvragen vergunning

Voor ondernemers en burgers is het sneller en makkelijker om een vergunning aan te vragen door de nieuwe Omgevingswet. Denk bijvoorbeeld aan een bouw- of kapvergunning. Je doet één aanvraag bij één loket en krijgt één besluit. Ook kun je sneller een besluit verwachten: binnen 8 in plaats van 26 weken. De wet vervangt 26 bestaande wetten en is op 1 januari 2024 ingegaan.

Opruimen afval rond je bedrijf

Je gemeente bepaalt vanaf 1 januari 2024 wat je moet doen om de omgeving van je bedrijf schoon te houden. Zo kan je gemeente beter inspelen op lokale problemen met zwerfafval. De regels komen in een omgevingsplan; een onderdeel van de nieuwe Omgevingswet. 

Voor 2032 moeten gemeenten met nieuwe regels komen. Totdat je gemeente nieuwe regels heeft gemaakt, ben je verplicht zwerfafval in een straal van 25 meter rond je bedrijf op te ruimen. Dat geldt alleen voor afval van producten die je verkoopt. Denk daarbij bijvoorbeeld etensresten en verpakkingen.

Plastic bestek en wegwerpservies verboden

Horecabedrijven mogen vanaf 2024 geen voedsel en drank meer aanbieden in wegwerpbekers, bestek of maaltijdverpakkingen van plastic. Kan je bedrijf niet zonder dat servies, dan kun je een vrijstelling aanvragen. Krijg je toestemming? Dan moet je onder meer 75 tot 90 procent van de verpakkingen inzamelen voor hergebruik.

Verbod op e-sigaretten met smaakje

De verkoop van e-sigaretten met smaakjes (behalve tabakssmaak) is vanaf 2024 verboden. Eerder was het al verboden die smaakjes te produceren of in te kopen. Winkeliers mochten nog wel tot het einde van 2023 hun voorraden verkopen.

Veiligheidscoördinator verplicht in bouw

Bij bouw- en sloopwerkzaamheden moet een Veiligheidscoördinator Directe Omgeving aanwezig zijn. Ondernemers in de bouw zijn dat verplicht volgens het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). De coördinator moet ongelukken op de bouwplaats voorkomen. Een deel van de nieuwe Omgevingswet is uitgewerkt in het Bbl. Beiden zijn op 1 januari 2024 ingegaan.

Hoger minimumloon en per uur

Het wettelijk minimumloon per maand is naar een minimumloon per uur veranderd. Daardoor is het minimumuurloon in 2024 voor alle werknemers gelijk. Dat minimumloon isook omhoog gegaan ten opzichte van 2023.

In 2023 werd het minimumloon nog per maand berekend. Een werknemer van 21 jaar of ouder die voltijd werkte, had recht op een minimumloon van 1.995 euro. Hoeveel uur werk per week voltijd is, is afhankelijk van de CAO: 36,  38 of 40 uur. Een werknemer die voltijd 40 uur per week werkt, krijgt daardoor een lager minimumloon per uur.

In 2024 is dat minimumloon per uur voor iedereen gelijk. Hoe meer uur een werknemer werkt, hoe hoger het maandloon is. Ook ligt het minimumloon hoger. De loonkosten voor werkgevers zijn daardoor toegenomen.

Belasting alcoholvrije dranken omhoog

De verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken als frisdranken en vruchtensappen is in 2024 naar 26,13 euro per 100 liter (hectoliter) gestegen. Deze verbruiksbelasting geldt niet meer voor mineraalwater en melk.

Kinderopvang in Duits, Engels of Frans

Bij een kinderopvang mogen medewerkers vanaf 1 februari 2024 voortaan ook Frans, Duits of Engels spreken tegen kinderen tot 4 jaar. Dat mag per dag de helft van de tijd dat je een kind opvangt. Voorbeeld: als je een kind 8 uur per dag opvangt, mag je maximaal 4 uur in een andere taal aanbieden. Volgens de Wet Kinderopvang mag je tot februari alleen de Nederlandse taal gebruiken.

Bv online oprichten

Een besloten vennootschap (bv) kun je vanaf 1 januari 2024 online oprichten, zonder dat je naar een notariskantoor hoeft te gaan. De notaris stelt een akte op die je samen via videobellen doorneemt. Je identificeert je met een digitaal identificatiemiddel. Je ondertekent de akte online.

Een notaris kan weigeren om de oprichting online te doen. Bijvoorbeeld als die vermoedt dat er sprake is van identiteitsfraude of twijfelt of je zelfstandig beslissingen kunt nemen. In dat geval moet je persoonlijk bij de notaris langskomen.

Vergoedingen bij bezwaar WOZ en bpm lager

De vergoedingen voor rechtsbijstand en schade bij het bezwaar maken tegen WOZ en bpm zijn vanaf 1 januari 2024 lager. Ook betalen je gemeente en de Belastingdienst de proceskostenvergoeding voortaan direct aan burgers of bedrijven in plaats van bezwaarbureaus. Daardoor moeten minder juridische procedures worden opgestart.

Accijns op alcohol omhoog

De accijns op bier, wijn en andere alcoholhoudende dranken is op 1 januari 2024 gestegen met 8,4 procent. Een krat bier is daardoor 0,50 euro duurder, de prijs voor een fles wijn is gemiddeld met 0,13 euro gestegen.

Onbelaste reiskostenvergoeding stijgt

De onbelaste reisvergoeding is op 1 januari 2024 omhoog gegaan van 0,21 euro naar 0,23 euro per kilometer. Ben je zzp’er? Dan mag je dat bedrag per kilometer aftrekken van je winst. Je moet dan wel ondernemer zijn voor de inkomstenbelasting.

Je mag reiskosten van werknemers belastingvrij vergoeden. Dat geldt voor reiskosten met auto, openbaar vervoer, taxi, boot en vliegtuig. Wil je een hogere reiskostenvergoeding dan 0,23 euro aan je werknemers geven? Dat kan. De verhoging wordt als loon gezien. Je kunt deze onder bepaalde voorwaarden onbelast geven.

Makkelijker belastingvrij ov-kaart aanbieden

Een ov-kaart belastingvrij vergoeden voor je werknemer is vanaf 1 januari 2024 makkelijker. Je werknemer hoeft helemaal geen loonheffing meer te betalen over de ov-kaart. De enige voorwaarde is dat je medewerker de kaart ook zakelijk gebruikt.

Nu moet je daarvoor nog een aparte administratie bijhouden. Daarmee moet je aannemelijk maken dat de waarde van de ov-kaart niet hoger is dan de echte zakelijke reiskosten. Over het verschil tussen de hogere waarde en de zakelijke reiskosten betaalde je werknemer in 2023 nog wel loonheffing.

Minder belasting over geld derdengeldenrekening

Je betaalt vanaf 1 januari 2024 minder belasting over geld dat op een derdengeldenrekening staat. Een derdengeldenrekening werd in 2023 nog als belegging gezien en daar betaalde je 6,17 procent belasting over. Vanaf 2024 wordt dat geld als banktegoed gezien. Daar betaal je minder belasting over: 0,36 procent. 

Een derdengeldenrekening gebruik je voor de aankoop van bedrijfsmiddelen zoals een machine of bedrijfsauto. Het is een aparte bankrekening waarop geld van anderen (derden) wordt bewaard totdat het aan de juiste persoon wordt uitbetaald.

Betalingskorting verdwijnt

De betalingskorting voor de voorlopige aanslag van de inkomstenbelasting is verdwenen. Je kreeg die korting als je in één keer de voorlopige aanslag betaalde. Het maakt daardoor vanaf 1 januari 2024 niet meer uit of je de voorlopige aanslag inkomstenbelasting in één keer of in termijnen betaalt.

MKB-winstvrijstelling daalt 

De MKB-winstvrijstelling is van 14 procent naar 13,31procent gedaald. De vrijstelling vermindert je belastbare winst na ondernemersaftrek. Door deze maatregel betaal je over 2024 dus meer belasting dan over 2023.

Zelfstandigenaftrek omlaag 

De zelfstandigenaftrek is met 1280 euro omlaag gegaan in 2024. In 2023 was de zelfstandigenaftrek 5.030 euro. Nu is dat 3.750 euro. Je mag dat bedrag van je winst aftrekken, waardoor je daar geen belasting over hoeft te betalen. Daardoor betaal je meer belasting.

De komende jaren daalt de zelfstandigenaftrek verder. Je hebt recht op de zelfstandigenaftrek als je minimaal 1225 uur per jaar in je onderneming werkt.

Tarief box 3 sneller omhoog

Het tarief in box 3 van de inkomstenbelasting is van 32 naar 36 procent gegaan. Daardoor betaal je meer belasting. In 2025 blijft het tarief hetzelfde als in 2024: 36 procent.

Het heffingsvrije vermogen, het deel waarover je geen belasting betaalt, blijft in 2024 57.000 euro. Heb je een fiscale partner? Dan is dat bedrag voor jullie samen 114.000 euro.

BOR en DSR alleen voor ondernemingsvermogen

De Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en Doorschuifreling (DSR) zijn in 2024 soberder. In de BOR hoef je minder of geen erfbelasting te betalen. In de doorschuifregeling (DSR) hoef je geen inkomstenbelasting te betalen over de winst die je overhoudt. Die betaalt de volgende eigenaar. 

Vanaf 2024 mogen deze twee regelingen alleen nog gebruikt worden voor het ondernemingsvermogen en niet meer voor vermogen uit de verhuur van onroerende zaken zoals bedrijfspanden, huizen of akkers. Vanaf 2025 volgen meer wijzigingen.

Meer mogelijkheden herinvesteringsreserve

De regels voor de herinvesteringsreserve (HIR) zijn vanaf 2024 ruimer. Stop je met een deel van je bedrijf door een maatregel van de overheid, dan kun je de HIR gebruiken. Dankzij de herinvesteringsreserve mag je later belasting betalen als je een bedrijfsmiddel koopt, zoals een machine of voertuig. Je mag de HIR vanaf 2024 ook gebruiken om bijvoorbeeld te investeren in een ander (tweede) bedrijf.

Beperking 30%-regeling

Wil je buitenlandse werknemers met bijzondere kennis of talent in dienst nemen, dan heb je vanaf 1 januari 2024 te maken met een beperking van de 30%-regeling. Met deze regeling kun je bepaalde kosten voor deze werknemer vergoeden door een deel van het loon belastingvrij uit te betalen.

Je mag de regeling vanaf 2024 alleen nog toepassen op een maximumbedrag. Dat bedrag wordt elk jaar opnieuw vastgesteld. Ook mag je de extra kosten die je werknemer door de verhuizing naar Nederland maakt, niet meer onbeperkt belastingvrij vergoeden. Je moet de Belastingdienst melden hoe je deze kosten vergoedt. Tot slot daalt het percentage in vijf jaar van 30 naar 10.

Zo komt een wet tot stand

Het wetgevingstraject bestaat uit veel stappen. Daardoor kan het lang duren voordat een wet echt ingaat. Een nieuwe wet begint met een wetsvoorstel. Als dat voorstel door de Tweede Kamer is aangenomen, gaat het naar de Eerste Kamer. Als die het voorstel aanneemt, ondertekent de Koning de wet en publiceert de regering de nieuwe wet in het Staatsblad.

In een nieuwe wet staat op welke datum die ingaat. Of er staat in de wet dat de overheid de ingangsdatum later bekendmaakt in een Koninklijk Besluit (KB).

Toezicht en handhaving wetten

In Nederland zorgen verschillende instanties voor het toezicht op en de handhaving van wetten.

• Verschillende toezichthouders controleren of iedereen zich aan de wet houdt. Voorbeden daarvan zijn de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
• Gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie zorgen ervoor dat mensen en organisaties zich aan de regels houden. Denk aan het uitvoeren van een controle of voorlichting en advies.
• Als iemand een wet overtreedt, kunnen toezichthouders of handhavingsorganisaties sancties opleggen. Dat varieert van een boete tot een gevangenisstraf. De hoogte van de sanctie hangt af van de ernst van de overtreding.