Starten met een marktkraam in België

Als je met je marktkraam op warenmarkten in België wilt staan, gelden de lokale regels voor ambulante handel. Meld je voor een standplaats bij de gemeente waar je jouw producten aan consumenten gaat verkopen. En neem contact op met een erkend ondernemingsloket. Het ondernemingsloket vertelt je welke verplichtingen voor jouw specifieke situatie gelden.

Ambulante handel is het verkopen van producten aan consumenten op bijvoorbeeld markten, langs openbare wegen, in stadsparken, op andere openbare plekken of op privéterrein. Als ambulant handelaar verkoop je producten niet vanuit je bedrijfsvestiging maar meestal vanuit een kraam of verkoopwagen. Als je met je kraam of verkoopwagen op een braderie of ander evenement van een vereniging of stichting staat, dan bepaalt niet de gemeente maar de organisator van het evenement de standplaats.

In België heb je voor ambulante handel meestal een ‘leurkaart’ ofwel machtiging nodig. Als je levensmiddelen verkoopt, gelden aanvullende regels.

Erkend ondernemingsloket

Voor het starten met ambulante handel in België neem je altijd contact op met een door de Belgische overheid erkend ondernemingsloket. Er zijn er acht, die meerdere kantoren in België hebben. Een erkend ondernemingsloket vertelt je welke voorwaarden voor jou gelden. Bijvoorbeeld het type leurkaart dat je nodig hebt.

Het ondernemingsloket zorgt ook voor je inschrijving als ambulant handelaar in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Nadat je bent ingeschreven in de KBO krijg je een ondernemingsnummer. Je betaalt voor de dienstverlening van een ondernemingsloket. Check voor de tarieven de website van het ondernemingsloket.

Start je met ambulante handel in Brussel of Wallonië dan geldt als eis dat je over ondernemersvaardigheden beschikt. Dit toon je aan met een EU-verklaring van KVK. In Vlaanderen geldt deze verplichting niet.

Leurkaart

Meestal heb je voor ambulante handel een leurkaart van het ondernemingsloket nodig. Soms geldt een vrijstelling, bijvoorbeeld als je verkoopt voor een goed doel of als je verkoopdemonstraties geeft bij mensen thuis. Deze leurkaart heet ook wel ‘machtiging ambulante handel’. De machtiging is een plastic badge met QR-code. Er bestaan drie soorten leurkaarten:

1. Machtiging als werkgever.
   Deze leurkaart staat op naam van de ondernemer. Met deze machtiging mag je, als dit duidelijk staat vermeld, ook huis-aan-huis verkopen.
2. Machtiging als aangestelde A.
   Deze overdraagbare leurkaart staat op naam van je onderneming en geldt voor elke medewerker. De leurkaart is alleen geldig op openbare plaatsen. Je medewerker mag met deze leurkaart niet aan de deur verkopen.
3. Machtiging als aangestelde B.
   Deze leurkaart is niet overdraagbaar en staat op naam van een medewerker. Met deze leurkaart mag je medewerker ook aan de deur verkopen.

Belgische btw

Als ambulant handelaar ben je btw-plichtig in België. Dit betekent dat je een Belgisch btw-nummer nodig hebt en Belgische btw moet afdragen. Je btw-nummer is je ondernemingsnummer met ‘BTW BE’ ervoor. Dit Belgische btw-nummer activeer je bij het ondernemingsloket.

Voor vragen over btw-verplichtingen voor jouw specifieke situatie kun je contact opnemen met het Centrum Specifieke Materies van de Federale Overheidsdienst Financiën (FOD Financiën).

Limosa-melding

In Limosa houdt de Belgische overheid informatie bij over buitenlandse zelfstandigen en buitenlandse werknemers die in België werken. Limosa staat voor ‘Landenoverschrijdend Informatiesysteem ten behoeve van Migratie Onderzoek bij de Sociale Administratie’. Als je gaat werken in België heb je een Limosa-meldingsplicht.

Een Limosa-melding is niet nodig als je maximaal vijf dagen per maand als zelfstandig ambulant handelaar in België verblijft. Deze vrijstelling geldt niet voor buitenlandse werknemers. Vragen over de meldingsplicht stuur je per e-mail naar het RSVZ, het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen.

A1-verklaring

Wanneer je tijdelijk in België werkt, kun je in Nederland sociaal verzekerd blijven. Dit geldt ook voor je Nederlandse medewerkers. Met een A1/certificate of coverage van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) laat je zien dat je sociaal verzekerd bent in Nederland. Het Bureau voor Belgische Zaken (BBZ), een onderdeel van de SVB, beantwoordt vragen over sociale zekerheid.

Belgisch personeel

Als je Belgisch personeel aanneemt, heb je diverse verplichtingen vanuit de sociale zekerheidswetgeving. Bijvoorbeeld het afsluiten van een arbeidsongevallenverzekering en een aangifte van indiensttreding via de online dienst Dimona bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Win advies in over het aanstellen van personeel in België bij specialisten. Vraag het bijvoorbeeld na bij de Unie van Sociale Secretariaten (USS) of neem contact op met een ondernemingsloket.

Extra regels levensmiddelen

De verkoop van voedingsmiddelen valt onder de hygiënewetgeving. Meestal heb je dan een toelating van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), nodig. Deze toelating vraag je aan via het ondernemingsloket. Lees de brochure ‘Richtlijnen voor handelaars op markten en evenementen’ voor informatie over de verplichtingen voor ambulante handelaren in levensmiddelen. Voor de verkoop van alcoholische dranken gelden specifieke regels. Informeer bij een ondernemingsloket naar de regels en mogelijkheden.

Ondersteuning en informatie

Voor de ambulante handel in België moet je aan diverse fiscale verplichtingen voldoen. Je kunt het afhandelen hiervan uitbesteden aan een administratie- of accountantskantoor met kennis van de Belgische belastingwetgeving.

Uitgebreide informatie over de regels voor ambulante handel vind je in de publicatie ‘Ambulante activiteiten. Een leidraad voor lokale besturen’ van het Vlaamse Agentschap Innoveren & Ondernemen. De publicatie is geschreven voor gemeentebestuurders maar geeft goed inzicht in de verplichtingen die voor jou als ambulant handelaar gelden.