Wegafsluiting of pandemie? Zo vergoed je onverwachte schade

Stormschade, overstroming, een pandemie die de wereldhandel verstoort of een langdurige wegafsluiting. Risico’s horen bij ondernemen, maar sommige gebeurtenissen zijn zo onverwacht dat je je er niet op voorbereidt. Hoe ga je om met de kosten van plotselinge schade? Je kunt gebruikmaken van verschillende regelingen.

Met een eigen bedrijf loop je ondernemersrisico. Je beslist zelf welke risico’s je draagt en welke risico’s je afdekt door bijvoorbeeld verzekeringen af te sluiten. Toch zijn er ook risico’s die je van tevoren niet goed kunt inschatten.

Onvoorziene omstandigheden

De kwetsbaarheid voor onverwachte situaties, oftewel onvoorziene omstandigheden, verschilt per branche. Zo is de toeristenbranche gevoelig voor berichtgeving over terrorisme, vluchtelingenproblematiek en virusuitbraken. En kunnen ineens de bestedingen bij het mkb in een plaats sterk dalen door de sluiting van een groot bedrijf dat veel klanten opleverde.

Ben je afhankelijk van één grote klant of leverancier? Bedenk dan hoe snel je je bedrijf kunt aanpassen als deze partner wegvalt.

Een wendbaar bedrijf

Met een wendbaar bedrijf reageer je snel op veranderingen. Zo beperk je eventuele schade. Je past in een onverwachte situatie bijvoorbeeld snel je activiteiten aan door een deel van je personeel tijdelijk in te huren of door kostbare machines te leasen in plaats van te kopen. Ben je afhankelijk van één grote klant of leverancier? Bedenk dan hoe snel je je bedrijf kunt aanpassen als deze partner wegvalt.

Wie vergoedt de schade?

Als er een korte stroomstoring is, of de straat is korte tijd niet toegankelijk, valt dit onder het normale maatschappelijk risico. Wat dit risico inhoudt staat in de voorwaarden van je verzekering. Met zo’n situatie heeft iedere ondernemer of burger wel eens te maken. Je betaalt dan zelf voor de schade.

Soms word je getroffen door een situatie die buiten het normale maatschappelijke risico ligt. Dan kun je mogelijk gebruikmaken van je schadeverzekering of regelingen van de overheid die schade vergoeden.

Vandalisme en terrorisme

Schade door vandalisme, rellen en opstootjes noemen verzekeraars molest. De ene verzekeraar vergoedt dit soort schade wel, de andere niet. Kijk in je polis of jouw verzekering dit dekt.

Als criminelen een doelgerichte aanslag plegen, dan heet dat terrorisme. Zo’n aanslag heeft meestal een politieke of religieuze reden. In 2003 richtten Nederlandse verzekeraars een herverzekeringsmaatschappij voor terrorismeschades op. Controleer in je polis of jouw verzekeraar gebruikmaakt van deze terrorismedekking.

Voor een groot molest, zoals een gewapend conflict, opstand of burgeroorlog mogen verzekeringsmaatschappijen wettelijk geen verzekering aanbieden. In zo'n geval moet de overheid de getroffenen helpen.

Minder werk door ramp of maatregelen overheid

Als je bedrijf tenminste twee weken minder werk heeft als gevolg van een ramp kun je een regeling voor werktijdverkorting aanvragen. Denk aan een grote brand of overstroming. Tijdens de corona-uitbraak verplichtte de overheid bedrijven om langdurig te sluiten en werd de regeling voor werktijdverkorting uitgebreid in de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW).

Bij heftige weersomstandigheden, zoals de overstromingen in 2021 in Limburg, heb je mogelijk materiële schade. Dat is schade aan spullen en gebouwen. De verzekeringsmaatschappij vergoedt die schade niet altijd. Verklaart de overheid de situatie tot ramp? Dan biedt de overheid financiële steun voor de schade die de verzekering niet vergoedt.

Heb je een buitenberoep en kunnen je werknemers minder werken vanwege extreem weer? Hiervoor is de regeling Onwerkbaar weer. Daarmee vraag je een tijdelijke WW-uitkering aan voor je personeel.

Minder klanten of hogere kosten door werkzaamheden in de omgeving? Mogelijk kun je nadeelcompensatie krijgen.

Omzetverlies door werkzaamheden in de omgeving

Is je bedrijf minder goed bereikbaar door werkzaamheden in de omgeving? Denk aan de bouw van een parkeergarage of het grootschalig vervangen van rioleringen of funderingen. Dan kunnen de gevolgen voor je bedrijf groot zijn: minder klanten, omzetverlies en hogere kosten. Je hoeft dat soort schade niet altijd zelf te betalen. Mogelijk kun je gebruikmaken van nadeelcompensatie.

Nadeelcompensatie

Nadeelcompensatie is een vergoeding voor buitengewone schade als gevolg van werkzaamheden die de gemeente, provincie, waterschap of Rijk laat uitvoeren. De instantie die verantwoordelijk is voor de werkzaamheden betaalt de nadeelcompensatie. Voorbeelden van werkzaamheden zijn:

• Het tijdelijk of definitief afsluiten van een weg.
• Het uitvoeren van een bouwproject.
• Het verleggen van kabels en leidingen.

Voor nadeelcompensatie gelden eisen. Je hebt er recht op als de schade aan deze voorwaarden voldoet:

• Er is een verband tussen de schade en het handelen van de overheid.
• Je kon de schade niet voorzien.
• De schade is onevenredig, oftewel groter dan het normaal maatschappelijk risico.
• De schade is niet op andere wijze vergoed (bijvoorbeeld omdat je ertegen verzekerd was).

Verzoek indienen

Denk je dat je recht hebt op nadeelcompensatie? Dien dan een verzoek om schadevergoeding in bij de overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de werkzaamheden en de schade.

Vergoeding

De overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de werkzaamheden en de schade bepaalt de hoogte van de vergoeding. Daarbij kijkt de overheidsinstantie naar je gemiste omzet en/of hogere kosten die je maakt. Nadeelcompensatie vergoedt niet de hele schade. Het gedeelte dat binnen het normale ondernemersrisico valt, moet je zelf betalen.

Zelf opletten

Start je een bedrijf? Zoek dan vooraf uit welke plannen de gemeente of andere overheidsinstanties hebben met de omgeving. Mogelijk zijn er plannen om de straat opnieuw in te richten. Als dat zo is, bedenk dan of je evengoed op die locatie je bedrijf wilt starten. Dit geldt ook bij overname van een bestaand bedrijf. De gemeente vergoedt schade niet als de herinrichtingsplannen bekend waren op het moment van de overname.

Start je een bedrijf? Zoek dan vooraf uit welke plannen de gemeente heeft met de omgeving.

Planschade

Heb je schade door werkzaamheden die de situatie blijvend veranderen? Dan heet dit planschade. Bijvoorbeeld wanneer de overheid een weg verlegt of een verbinding afsluit. Ook voor die schade kun je een tegemoetkoming aanvragen bij de instantie die het plan uitvoert. Voor windparken en nieuwe hoogspanningsleidingen is een apart loket: Planschade Rijksenergieprojecten.

Compensatieregelingen ondernemersgroepen

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) biedt subsidies en regelingen voor ondernemers. Een deel daarvan is bedoeld voor compensatie aan specifieke ondernemersgroepen. Denk bijvoorbeeld aan de sanering van pelsdierhouderijen en de subsidie die voortkwam uit het Covid-19 vuurwerkverbod.

Regelingen voor bijzondere gevallen

Soms is er een situatie die niet onder een bestaande regeling valt, maar toch om overheidsmaatregelen vraagt. Zo is er een schadeloket voor mijnbouwschade voor Groningen. Dit loket vergoedt niet alleen schade voor bewoners, maar ook voor bedrijven. Zulke situaties komen zelden voor. De gemeente, de provincie, het waterschap of het Rijk geven in zo’n geval meer informatie over de mogelijkheden voor schadevergoeding.