Nieuwe wetten en regels voor ondernemers vanaf 1 januari 2026

Bekijk hieronder de belangrijkste wijzigingen. Van de wetten met een * is nog niet zeker vanaf wanneer ze gelden.

Belastingen

• Inkomstenbelasting: schijven en tarieven veranderen*
• Zelfstandigenaftrek verder omlaag
• Belastingen op overnachtingen omhoog
• Overdrachtsbelasting voor woningen als beleggingsobject omlaag
• Belasting bij gebruik van meer dan 300 m³ leidingwater*
• BOR en DSR alleen nog bij gewone aandelen van minimaal 5 procent
• Nog een jaar accijnskorting op autobrandstoffen*
• Kwarttarieven motorrijtuigenbelasting verdwijnen*
• Korting op motorrijtuigenbelasting duurzame auto’s verlengd
• Tarieven BPM omhoog*

Personeel

• Mensen met een arbeidsbeperking in dienst nemen makkelijker
• Geen loonkostenvoordeel (LKV) meer voor oudere werknemers
• Drempelvrijstelling Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU) verlengd*
• Werkgevers mogen geen loon meer inhouden voor huisvesting*

Overig

• Kinderopvang moet ernstige incidenten melden*
• Digitale communicatie met de overheid toegestaan
• Crypto-aanbieders moeten gegevens delen met de Belastingdienst*
• Minder verkooppunten voor tabaksproducten*
• GACS-software verplicht voor kantoorgebouwen
• Meerprijs voor wegwerpbekers en bakjes verdwijnt*
• Verbod op contante betalingen boven de 3.000 euro*

Belastingen

Inkomstenbelasting: schijven en tarieven veranderen*

De tarieven in box 1 van de inkomstenbelasting veranderen in 2026: 

Ontvang je AOW? Dan gelden andere tarieven.

Bereken de inkomstenbelasting voor 2026 en check of je er op voor- of achteruit gaat.

Zelfstandigenaftrek verder omlaag

De zelfstandigenaftrek wordt in 2026 verder afgebouwd. In 2025 was de aftrek nog 2.470 euro. In 2026 is dat minder dan de helft: 1.200 euro. Je mag dit bedrag van je winst aftrekken, waardoor je minder belasting betaalt.

De komende jaren daalt de zelfstandigenaftrek verder. Je hebt recht op de zelfstandigenaftrek als je minimaal 1225 uur per kalenderjaar in je bedrijf werkt.

Belastingen op overnachtingen omhoog

Het btw-tarief voor overnachtingen gaat omhoog van 9 procent naar 21 procent. Dit geldt voor hotels, vakantiewoningen, bed and breakfasts (B&B’s), pensions, hostels, gemeubileerde stacaravans en accommodaties die via platforms worden verhuurd.

De wijziging gaat in op 1 januari 2026. Het nieuwe tarief geldt ook als iemand dit jaar nog boekt voor een overnachting in 2026. Ook als diegene al in 2025 betaalt. Let op: het btw-tarief voor kamperen blijft negen procent.

Overdrachtsbelasting voor woningen als belegging omlaag

Koop je een woning als belegging of vakantiewoning en ga je er zelf niet wonen? Dan betaal je vanaf 2026 minder overdrachtsbelasting: 8 procent in plaats van 10,4 procent. De regering verwacht dat mensen hierdoor meer (nieuwbouw)woningen kopen om te verhuren. Zo komen er meer woningen beschikbaar.

Belasting bij gebruik van meer dan 300 m³ leidingwater*

Gebruikt je bedrijf veel leidingwater? Dan ga je meer belasting betalen. Nu betaal je alleen belasting over de eerste 300 m³ per jaar. Vanaf 2026 wordt dat de eerste 50.000 m³.

Vanaf 2027 verdwijnt deze grens helemaal. Dan betaal je belasting over al het leidingwater dat je gebruikt.

BOR en DSR alleen nog bij gewone aandelen en minimaal vijf procent

Krijg je aandelen in een bedrijf door een schenking of erfenis? Of geef je aandelen in je bedrijf door? De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en doorschuifregeling (DSR) veranderen op 1 januari 2026. Deze belastingvoordelen gelden alleen nog voor gewone aandelen. En de aandeelhouder moet minimaal vijf procent van de aandelen bezitten. Dit maakt de regeling voor sommige investeerders en families minder aantrekkelijk.

Nog een jaar accijnskorting op benzine, diesel en LPG *

De korting van accijns op benzine, diesel en LPG is met een jaar verlengd, tot 1 januari 2027. Eerst zou de korting per 1 januari 2026 stoppen. De regering wil met deze korting autorijden betaalbaar houden.

Kwarttarieven motorrijtuigenbelasting verdwijnen *

Het kwarttarief voor de motorrijtuigenbelasting (mrb) verdwijnt vanaf 2026. Nu betalen sommige automobilisten maar 25 procent van de normale mrb.

De wijziging geldt voor deze voertuigen:

• Auto’s zonder CO2-uitstoot betalen straks 70 of 75 procent van het volledige tarief mrb voor een personenauto op benzine.
• Kampeerauto’s gaan de helft betalen in plaats van een kwart.
• Andere volledig elektrische voertuigen of voertuigen op waterstof verliezen hun voordeel helemaal. Hiervoor betaal je straks het volledige bedrag mrb. Dit geldt ook voor auto’s voor paardenvervoer.

Korting op motorrijtuigenbelasting duurzame auto’s verlengd

Rijd je in een waterstof- of elektrische personenauto? Dan betaalde je in 2025 voor het eerst motorrijtuigenbelasting (mrb) met een korting van 75 procent. Vanaf 2026 zou de korting stoppen, maar deze blijft voorlopig bestaan om uitstootvrij rijden te stimuleren.

• Vanaf 2026 tot en met 2028 geldt een korting van 30 procent voor nieuwe en tweedehands personenauto’s zonder uitstoot.
• In 2029 geldt een korting van 25 procent voor uitstootvrije personenauto’s.
• In 2030 is er geen korting meer.

Tarieven bpm omhoog*

De belasting die je betaalt als je een auto, bestelauto of motor koopt (bpm) gaat omhoog. Hoe meer CO₂ een voertuig uitstoot, hoe hoger de bpm. Dit maakt nieuwe voertuigen duurder, vooral brandstofauto’s. De regering past de tarieven de komende jaren stap voor stap aan: tot 2028 gaan ze ieder jaar iets omhoog.

Personeel

Mensen met een arbeidsbeperking in dienst nemen makkelijker

Voor ondernemers met meer dan 25 werknemers wordt het makkelijker om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen.

Het loonkostenvoordeel (LKV) voor een arbeidsbeperkte werknemer geldt straks zolang de werknemer in dienst is. Eerder gold het LKV voor maximaal drie jaar. Ook is nu geen speciale verklaring van UWV meer nodig om dit voordeel te krijgen. Als je meer mensen met een arbeidsbeperking in dienst neemt dan volgens de quotumregeling moet, krijg je bovendien als bonus een hoger LKV.

Geen loonkostenvoordeel (LKV) meer voor oudere werknemers

Je krijgt geen loonkostenvoordeel (LKV) meer voor werknemers van 56 jaar of ouder die op of na 1 januari 2024 in dienst zijn gekomen. Het LKV was bedoeld om werkgevers te stimuleren om oudere werknemers in dienst te nemen. Voor werknemers die vóór 2024 zijn aangenomen, blijft het voordeel wel gelden.

Drempelvrijstelling Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU) verlengd *

Heb je werknemers met zwaar werk die eerder willen stoppen? Dat kan met de RVU. Als werkgever betaal je een uitkering tot aan de pensioenleeftijd. De drempelvrijstelling RVU wordt verlengd. Dat betekent dat je geen belasting betaalt over de eerste 2.573 euro van de uitkering. Dit bedrag is zo’n 300 euro hoger dan in 2025. Voor het deel van de uitkering daarboven betaal je wel belasting. Die loopt in stappen op tot maximaal 65 procent in 2028.

Werkgevers mogen geen loon meer inhouden voor huisvesting *

Heb je personeel in dienst en regel je huisvesting voor hen? Vanaf 1 januari 2026 mag je geen woonkosten meer inhouden op het minimumloon van je werknemers. Nu mag dat nog maximaal 25 procent van het minimumloon zijn. Je mag huisvesting blijven aanbieden, maar de werknemer betaalt de huur zelf. Bijvoorbeeld via een apart contract. Zo wordt het makkelijker om te controleren of je het wettelijk minimumloon uitbetaalt.

Overig

Kinderopvang moet ernstige incidenten melden *

Als kinderopvangorganisatie en gastouder moet je ernstige incidenten meteen melden bij de GGD. Denk aan een ongeluk waarbij een kind naar het ziekenhuis moet. Zo wil de regering de risico’s in de kinderopvang beter in kaart brengen en de veiligheid van kinderen vergroten.

Digitale communicatie met de overheid toegestaan

Vanaf 2026 mag je officiële zaken digitaal regelen met gemeenten, provincies en waterschappen. Meestal is communicatie op papier ook nog mogelijk.

Crypto-aanbieders moeten gegevens delen met de Belastingdienst *

Bied je cryptodiensten aan, dan moet je vanaf volgend jaar de gegevens van je klanten verzamelen, controleren en delen met de Belastingdienst. Zo kan de Belastingdienst beter controleren of mensen inkomsten uit crypto juist opgeven bij hun belastingaangifte.

Minder verkooppunten voor tabaksproducten *

De overheid wil roken minder aantrekkelijk maken. Daarom mogen de komende jaren op minder plekken tabak en vapes worden verkocht. Alleen tabaksspeciaalzaken mogen vanaf 1 januari 2026 vapes en navulverpakkingen verkopen. Vanaf 2030 mogen alleen gemakswinkels en tabaksspeciaalzaken nog tabaksproducten en aanverwante producten verkopen. Twee jaar later mogen alleen de tabaksspeciaalzaken dat nog.

GACS-software verplicht voor kantoorgebouwen, winkels en magazijnen

Ben je eigenaar van een kantoorgebouw, winkel of magazijn met verwarmings- of airconditioningsystemen met een kracht van meer dan 290 kW? Dan moet je straks het softwaresysteem GACS gebruiken. Dit systeem helpt je om je energiegebruik in de gaten te houden en energie te besparen. Vanaf 2030 geldt dit voor systemen boven 70 kW.

Meerprijs voor wegwerpbekers en bakjes verdwijnt *

Vanaf 2026 is het niet meer verplicht om extra geld te rekenen voor plastic bekers en bakjes die je klanten meegeeft voor onderweg. Het blijft verplicht om een andere oplossing aan te bieden, zoals een herbruikbare beker of bakje. Een klant mag zelf ook een beker of bakje meenemen. Je kunt je klant hiervoor belonen door bijvoorbeeld een korting te geven.

Verbod op contante betalingen boven 3.000 euro *

Reken je grote bedragen weleens contant af? Vanaf 1 januari 2026 worden contante betalingen boven de 3.000 euro verboden. Je moet dan betalen via pin, bankoverschrijving of een andere digitale manier. De regering wil hiermee witwassen en fraude tegengaan.