Wat overgaan van loondienst naar zzp doet met je pensioen
- Gé Sletterink
- Achtergrond
- 29 dec 2022
- Bijgewerkt 25 aug 2023
- 5 min
- Runnen en groeien, Stoppen
- Geldzaken
Als je zzp’er wordt of juist in loondienst gaat, verandert je pensioenopbouw. Je pensioen moet je als zelfstandige bijna altijd zelf regelen. In loondienst doet je werkgever dat. Maar hoe werkt pensioenopbouw als je in loondienst werkt en ook een eigen zaak hebt? Hier lees je wat er verandert.
Als ondernemer kies je zelf hoe je pensioen wilt opbouwen. Dat is anders dan wanneer je in loondienst bent. Laat je pensioenvormen op elkaar aansluiten. Zo kom je aan het einde van de rit geen pensioen te kort en kun je na je pensioen blijven leven zoals je wilt. Lees over de volgende situaties:
Over je pensioen
Het Nederlandse pensioensysteem is een van de beste ter wereld. Er is de AOW als overheidsuitkering voor iedereen. En er is pensioenopbouw via de werkgever. Tenslotte kun je ervoor kiezen om zelf pensioen te sparen. Vooral dit laatste is belangrijk voor zzp’ers. Dit moet je weten over je pensioenopbouw en de onderdelen van het Nederlandse pensioenstelsel, de .
Pensioenpijlers
Het Nederlandse pensioen bestaat uit drie delen, de pensioenpijlers, die je naast elkaar kunt opbouwen. Hoe je dit doet hangt van je situatie af. Dit zijn ze:
- Pijler 1: De is een minimum basispensioen van de overheid voor iedereen. Hoeveel je krijgt hangt af van hoeveel jaar je in Nederland hebt gewoond of gewerkt.
- Pijler 2: Pensioenopbouw in loondienst via je werkgever of verplichte opbouw als zelfstandige.
- Pijler 3: Aanvullende pensioenvoorzieningen. Die regel je zelf.
Pensioenopbouw berekenen
In Nederland kun je over het eerste deel van je inkomen geen pensioen . Dat is de AOW-franchise. Na het bereiken van je pensioenleeftijd ontvang je over dit deel AOW.
Het restant van je inkomen heet premiegrondslag. Daarmee bereken je de jaarruimte. De jaarruimte is het bedrag waarover je met een belastingvrijstelling pensioen kunt opbouwen. Hoe je de jaarruimte berekent lees je in het artikel Pensioen opbouwen voor ondernemers.
In loondienst plus een bedrijf
Werk je op hetzelfde moment in loondienst en als zelfstandige? Dan bouw je bijna altijd via je werkgever pensioen op bij een pensioenfonds. Alleen als het niet in de CAO staat, hoeft de werkgever geen pensioenregeling aan te bieden. Wat je aan pensioen hebt opgebouwd blijft staan tot je met pensioen gaat.
Onderzoek of de pensioenregeling een nabestaandenpensioen heeft voor als je overlijdt. Gehuwden en geregistreerd partners hebben automatisch recht op nabestaandenpensioen als dat in de regeling staat. Woon je samen? Dan moet je zelf je partner aanmelden bij het pensioenfonds. Anders loopt je partner mogelijk (een deel van) jouw pensioen mis. Op zie je wat je al aan AOW en pensioen bij werkgevers hebt opgebouwd.
Als zelfstandige bepaal je zelf of je over je bedrijfsinkomen pensioen opbouwt. Dat kun je doen door bijvoorbeeld te sparen bij de bank of met een lijfrente. De Belastingdienst telt voor de aftrekmogelijkheden je pensioenopbouw in loondienst en als zelfstandige bij elkaar op. Let op deze zaken:
Pensioengat
Een pensioengat is een financieel gat op het moment dat je met pensioen gaat. Je hebt dan minder pensioen opgebouwd dan voor jou mogelijk was. In de praktijk heb je een pensioengat als je pensioen uitkomt op minder dan 70% van je laatstverdiende salaris. Bereken of dat voor jou zo is.
Een pensioengat mag je aanvullen tot een bepaald maximumbedrag per jaar. Dit doe je door geld te storten op een bankrekening. Of met een verzekeringsproduct voor je pensioen zoals een lijfrente. Het gespaarde bedrag mag je aftrekken voor de inkomstenbelasting. Daardoor is deze vorm van sparen fiscaal extra aantrekkelijk. Het maximale bedrag dat je per jaar mag storten en aftrekken van de inkomstenbelasting, heet je . Voor het bedrag dat je boven de jaarruimte spaart, krijg je geen belastingaftrek.
Privépensioen tijdelijk stopzetten
Wil je de pensioenpremies van je privépensioen als ondernemer tijdelijk stopzetten of afkopen? Dat is een overweging als je in loondienst gaat en een werkgeverspensioen gaat opbouwen. Je kunt ook dubbel blijven opbouwen, maar dan loop je kans dat je boven je jaarruimte komt. Vraag na of stopzetten mogelijk is bij je pensioenverstrekker en bekijk de voorwaarden.
Fiscale oudedagsreserve (FOR)
Maakte je tot 2023 gebruik van de fiscale oudedagsreserve ? De FOR is een nog onbelast bedrag op de balans van je bedrijf. Je kunt een lijfrente of ander verzekeringsproduct kopen en de FOR met de waarde daarvan laten dalen. Hier moet je wel het geld voor hebben. Je kunt de FOR ook laten staan. Staat er bij beëindiging van je bedrijf nog een FOR? Dan moet je over dat bedrag inkomstenbelasting betalen.
Van loondienst naar zzp’er
Als je in loondienst werkt, bouw je bijna altijd pensioen op bij een pensioenfonds. Dat bedrag blijft staan tot je met pensioen gaat, ook als je zzp’er wordt. Als zelfstandig ondernemer moet je meestal zelf maatregelen nemen om pensioen op te bouwen. In het artikel Pensioen opbouwen voor ondernemers lees je hier meer over.
Voor een aantal beroepen geldt een verplicht bedrijfstakpensioenfonds of .
Onderzoek of de pensioenregeling een nabestaandenpensioen heeft voor als je overlijdt. Gehuwden en geregistreerd partners hebben automatisch recht op nabestaandenpensioen als dat in de regeling staat. Woon je samen? Dan moet je zelf je partner aanmelden bij het pensioenfonds. Anders loopt je partner mogelijk (een deel van) jouw pensioen mis.
Op bekijk je wat je via de AOW en de verplichte pensioenregelingen al aan pensioen hebt opgebouwd.
Van zzp’er naar loondienst
Je stopt met ondernemen en gaat in loondienst werken. Dan ga je meestal pensioen opbouwen via je werkgever. Dit is een pensioen in de tweede pijler. Je kunt een lopende privé-pensioenvoorziening of spaarproduct door laten lopen volgens de regels van het pensioenproduct. Onderzoek of je totale opbouw binnen de belastingvrijstelling blijft. Alles daarboven is niet aftrekbaar. Schakel eventueel hulp in van een onafhankelijk financieel of . Let op het volgende:
Lijfrente
Heb je een lijfrente aangekocht voor je pensioen? Een (bancaire) lijfrente mag je niet overzetten naar je werkgeverspensioen. Je kunt de lijfrente wel afkopen tot een bepaald . Heb je meer opgebouwd dan het maximumbedrag? Dit kun je doen:
- Je laat de lijfrente premievrij bestaan. De lijfrente blijft staan, maar je legt geen premie meer in. De lijfrente blijft wel rendement opleveren tot je met pensioen gaat.
- Je gaat door met premie inleggen als je dat wilt en kunt. De belastingvoordelen die je als zelfstandige had, vallen weg.
Privé banksparen
Heb je geld gespaard bij een bank op een open of geblokkeerde spaarrekening? Dan betaal je mogelijk belasting in Box 1 of Box 3:
- Bij een geblokkeerde spaarrekening staat je geld tijdens de looptijd vast op de bankrekening. Je kunt niet opnemen, wel storten. Als je het geld op de bankrekening inlegt, mag je het aftrekken van de belasting. Het bedrag dat vaststaat is vrijgesteld van belasting. Op het moment dat het bedrag vrijkomt, betaal je er belasting over in Box 1.
- Heb je een open spaarrekening? Het bedrag staat dan op een open rekening waarvan je altijd geld kunt opnemen. Dan telt de Belastingdienst dit op bij je vermogen in Box 3. Je betaalt er belasting over.
Fiscale oudedagsreserve (FOR)
Maakte je tot 2023 gebruik van de fiscale oudedagsreserve ? De FOR is een nog onbelast bedrag op de balans van je bedrijf. Je kunt een lijfrente of ander verzekeringsproduct kopen en de FOR met de waarde daarvan laten dalen. Je moet hier wel het geld voor hebben. Staat er bij beëindiging van je bedrijf nog een FOR? Dan moet je over dat bedrag inkomstenbelasting betalen.
Meer informatie
Meer informatie over pensioen vind je bij en Wijzer in .
