Starten als zzp’er in het onderwijs

Schrijf je je als zelfstandig werkend docent in bij KVK? Dan ben je niet de enige: ruim 2400 vakgenoten gingen je voor. Als zelfstandige in het onderwijs moet je met een aantal zaken rekening houden. Denk aan de kwaliteitscode voor docenten, administratie, je uurtarief bepalen en verplichtingen zoals de AVG.

De een noemt het zzp’er in het onderwijs, de ander freelance docent. Beide termen betekenen hetzelfde: je werkt voor verschillende opdrachtgevers en voert je werk uit als zelfstandig ondernemer. Er is geen sprake van een dienstverband.

Als ondernemde docent krijg je te maken met administratie, verzekeringen, en belastingen. Daarnaast moet je je bedrijf inschrijven bij KVK. Bekijk waar je verder rekening mee moet houden:

Aantal zelfstandige docenten groeit

De meeste docenten die voor de klas staan doen dat in loondienst. Daarnaast komt het steeds vaker voor dat scholen zelfstandig werkend leerkrachten inhuren. De afgelopen vijf jaar is het aantal zelfstandigen in het onderwijs bijna verdubbeld, van 1378 naar 2444.

Wet DBA

De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) moet zzp’ers en opdrachtgevers duidelijkheid geven over hun arbeidsrelatie. Als zelfstandige in het onderwijs werk je vaak voor verschillende opdrachtgevers. Werk je meestal maar voor een opdrachtgever? Dan kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid. Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer je een opdracht aanneemt als ondernemer, maar eigenlijk in loondienst bent.

Samen met je opdrachtgever ben je verantwoordelijk voor de werkrelatie die jullie aangaan. Volgens de Belastingdienst ben je niet zelfstandig als:

  1. je niet zelf bepaalt of je een vervanger stuurt bij ziekte;
  2. je bij dezelfde opdrachtgever meer dan zeventig procent van je totaal aantal uren werkt;
  3. zelf niets investeert, maar gebruikmaakt van materiaal en middelen van de opdrachtgever.

Met het stroomschema van de Belastingdienst check je of er sprake is van zelfstandigheid of loondienst. Twijfel je? Werk dan volgens een modelovereenkomst.  

Naar verwachting gaat in 2025 een nieuwe wet in voor zelfstandigen en opdrachtgevers. Dat staat in een kamerbrief van 16 december 2022. Als zzp’er moet je kunnen laten zien dat je voldoet aan de door de Belastingdienst gestelde eisen van ondernemerschap.. Er komt meer duidelijkheid over de vraag wanneer je werkt als werknemer en wanneer je werkt als zelfstandige. Ook gaat De Belastingdienst meer controleren op schijnzelfstandigheid.

Vrijgesteld van Btw

Onderwijs is vrijgesteld van btw. Dat geldt voor basisonderwijs tot en met hoger onderwijs. Over je uurtarief breng je geen btw in rekening en je hoeft geen btw-aangifte te doen. De btw over inkopen en kosten kun je ook niet aftrekken.

Uitzondering Btw-vrijstelling

Trainingen en cursussen die je geeft aan een beroepsopleiding zijn vrijgesteld van btw. Dit zijn officiële (v)mbo, hbo, en wo-opleidingen. Bied je training of cursus aan op een niet officiële opleiding? Dan ben je niet btw-vrijgesteld en moet je btw in rekening brengen op je facturen. Of een cursus of training onder de vrijstelling valt, bepaalt de Inspecteur van de Belastingdienst.

Registratie CRKBO

Als je werkt in het kort beroepsonderwijs moet je je registreren bij het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs, het CRKBO. In dit register staan zelfstandig docenten ingeschreven die voldoen aan de kwaliteitscode voor docenten. De Belastingdienst stelt inschrijving in het juiste CRKBO-register verplicht als je gebruik wilt maken van de btw-vrijstelling. Inschrijving is mogelijk als je de juiste certificaten of diploma’s hebt.

Andere aandachtspunten 

Algemene startersinformatie

Naast bovenstaande, krijg je als zzp’er in het onderwijs ook te maken met: