Welke AOV past bij jou? Dit zijn je 4 opties

Als je als zzp’er werkt krijg je geen uitkering bij ziekte of een ongeval. Een paar dagen of weken niet werken door ziekte, kun je misschien nog wel opvangen met spaargeld. Ben je voor langere tijd uit de running of word je arbeidsongeschikt, dan is er geen vangnet. Met een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) regel je het verlies van je inkomen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Veel zzp’ers vinden zo’n verzekering echter te duur. Wist je dat er meer mogelijkheden zijn, in de vorm van een schenkkring, crowdsurance of UWV-verzekering? En dat iedere ondernemer waarschijnlijk in de toekomst verplicht is zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid? Lees alles over misvattingen over een AOV en de verschillende opties die je hebt.

Uit de Zelfstandigen Enquête 2021 van het CBS blijkt dat 40% van de ondernemers niets geregeld heeft voor eventuele arbeidsongeschiktheid. 20% van de zzp’ers geeft daarnaast aan niet langer dan 3 maanden zonder inkomen rond te komen. Daarom hebben de regering en werkgevers- en werknemersorganisaties in het nieuwe pensioenakkoord bepaald dat ondernemers zich verplicht moeten verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Hoe deze verplichting er precies uit gaat zien is nog niet bekend. Waarschijnlijk zal het nieuwe stelsel pas in 2027 ingevoerd worden.

 

• Overzicht verschillende AOV’s
• AOV via verzekeraar
• Schenkkring
• Crowdsurance
• Vrijwillige AOV via UWV
• Misverstanden over AOV

 

Overzicht verschillende AOV’s

In deze tabel zie je de verschillen en overeenkomsten tussen de arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen.

	AOV	Schenkkring	Crowdsurance	UWV
Aanmeldingstermijn	Eigen keuze	Eigen keuze	Eigen keuze	Binnen 13 weken na einde dienstverband of uitkering
Gezondheidsverklaring/medische keuring	Ja	Nee	Nee	Nee
Wachttijd/eigenrisicoperiode	Eigen keuze	Minimaal 1 maand	Minimaal 1 maand	2 jaar
Verplichte bijeenkomsten	Nee	Ja	Nee	Nee
Minimaal aantal deelnemers	Nee	20	Nee	Nee
Maximaal aantal deelnemers	Nee	50	Nee	Nee
Maximale uitkeringsduur	Eigen keuze	2 jaar	2 jaar	Eigen keuze
Vaste maandelijkse premie	Ja	Nee	Nee	Ja
Vaste inleg op eigen spaarrekening, geld blijft van jou	Nee	Ja	Ja	Nee
Belastingvrije uitkering bij ziekte	Nee	Ja	Ja	Nee
Premie aftrekbaar via aangifte inkomstenbelasting	Ja	Nee	Nee	Ja
Doktersverklaring bij ziekte	Ja	Nee	Nee	Ja
Hulp bij re-integratie	Ja	Nee	Ja	Ja
Preventie	Ja	Nee	Ja	Nee
Je moet gevraagd worden	Nee	Ja	Nee	Nee
Sociaal en zakelijk netwerk	Nee	Ja	Nee	Nee
Uitkering bij zwangerschap	Ja	Nee	Nee	Nee

 

1. Arbeidsongeschiktheidsverzekering

Verzekeraars, banken, onafhankelijke adviseurs en brancheorganisaties bieden een AOV aan. Vraag meerdere offertes aan, zodat je voorwaarden en premies met elkaar kunt vergelijken.

Voorwaarden

Bij de meeste verzekeringen kom je in aanmerking voor een AOV-uitkering als je minimaal 25% arbeidsongeschikt bent. Dit heet de uitkeringsdrempel. Je kunt ook kiezen voor een hogere drempel. Kies je bijvoorbeeld voor een drempel van 50%, dan is je premie lager, maar krijg je pas een uitkering als je voor minimaal 50% arbeidsongeschikt bent.

Op het moment dat je de AOV afsluit, bepaal je zelf of je kiest voor beroepsarbeidsongeschiktheid of passende arbeid.

• Passende arbeid
  De verzekeraar kijkt of je eventueel ander werk kunt doen. De premie is lager, maar je moet ook andere werkzaamheden accepteren die passen bij je opleiding en werkervaring.
• Beroepsarbeidsongeschiktheid
  De verzekeraar kijkt of jij je eigen beroep binnen je eigen bedrijf nog kunt uitoefenen. Als dat niet zo is, hoef je geen vervangende werkzaamheden te accepteren. Je betaalt een hogere premie.

Bij het berekenen van je premie kijkt de verzekeraar ook naar:

• de zwaarte van je beroep;
• je leeftijd;
• de gekozen uitkeringsdrempel;
• je leefstijl en gezondheid (gezondheidsverklaring);
• de uitkeringsduur van je verzekering;
• de eindleeftijd die je wilt verzekeringen, bijvoorbeeld tot je 65e jaar.
• welk bedrag je wilt verzekeren (maximaal 80% van je inkomen);
• de eigenrisicoperiode.

Je wordt ziek

Als je ziek wordt krijg je begeleiding van de verzekeraar om zo snel mogelijk weer aan het werk te kunnen. Als dit niet lukt, kijkt de verzekeraar of je in aanmerking komt voor een uitkering. Medische adviseurs en arbeidsdeskundigen van de verzekeraar bepalen voor hoeveel procent ze je afkeuren.

Voordelen

• Je krijgt bij arbeidsongeschiktheid een uitkering tot een door jou gekozen einddatum. Bijvoorbeeld tot je pensioen.
• Je krijgt bij ziekte begeleiding van een re-integratiecoach, zodat je zo snel mogelijk weer aan het werk kunt.
• Je kunt de premie aftrekken via je aangifte inkomstenbelasting.

Nadelen

• Je bouwt niets op. Als je nooit gebruikmaakt van de verzekering, ben je de premie die je betaalt kwijt.
• Medische adviseurs en arbeidsdeskundigen van de verzekeraar bepalen of jij wel of niet arbeidsongeschikt bent en of je een uitkering krijgt.
• Je moet een gezondheidsverklaring invullen. Als je een ziekteverleden hebt, is het vaak moeilijk om een AOV af te sluiten,  betaal je een hogere premie of krijg je een verzekering aangeboden met een of meer uitsluitingen of dekkingsbeperkingen.

2. Schenkkring

Een schenkkring is een groep zzp’ers die elkaar kent en vertrouwt. Ze vormen een vereniging met als doel elkaar financieel steunen bij ziekte. Het bestuur van de schenkkring organiseert regelmatig verplichte bijeenkomsten om de onderlinge band te versterken. Schenkkringen zijn er in alle soorten en maten, met leden uit verschillende branches.

Ben je lid van een schenkkring? Je krijgt voor maximaal 2 jaar schenkingen. Soms zijn psychische aandoeningen zoals een burn-out in het eerste jaar uitgesloten van schenkingen. Ook zijn er schenkkringen die eisen dat je bedrijf minimaal 1 jaar actief is voordat je kunt deelnemen. Ben je op zoek naar een schenkkring? Kijk naar de initiatieven in jouw regio en vergelijk de voorwaarden.

Voorwaarden

Meestal kun je je zelf niet aanmelden bij een schenkkring. Een ander lid moet je vragen mee te doen. Ieder lid heeft het recht een veto uit te spreken tegen het lidmaatschap van een nieuw lid.

Als er minimaal 20 deelnemers zijn kan een schenkkring van start gaan en schenkingen doen. De hoogte van de inzet is berekend aan de hand van het gemiddelde verzuimpercentage van zzp’ers. Het is belangrijk dat de schenkkring doorgroeit naar 50 leden, zodat bij meerdere ziekmeldingen iedereen een uitkering kan krijgen.

Bij deelname aan een schenkkring betaal je inschrijfkosten, maandelijkse contributie en stort je een bedrag op je eigen schenkkringrekening. Het bestuur beheert je rekening. Wil je bij ziekte een uitkering van bijvoorbeeld 1500 euro per maand? Dan leg je naast de contributie gemiddeld 60 euro per maand in. De schenking die je ontvangt mag niet hoger zijn dan je gemiddelde nettowinst plus de gemiddelde vaste maandelijkse bedrijfslasten. Je toont dit aan met je jaarcijfers: opgaaf inkomstenbelasting of jaarrekening.

Stop je met deelname aan de schenkkring? Dan ontvang je het bedrag dat nog op je rekening staat minus kosten terug.

Je wordt ziek

Als je door ziekte niet meer kunt werken, meld je dit bij het bestuur van je schenkkring. Na een maand wachttijd ontvang je van alle deelnemers een klein bedrag op je rekening. Al die kleine bedragen samen zijn in totaal het inkomen dat jij wilt ontvangen. Dit inkomen is belastingvrij, omdat je niet uitkomt boven het maximale bedrag van 2.418 euro dat je belastingvrij per jaar van 1 persoon mag ontvangen. De stortingen die je overmaakt van je schenkkringrekening zijn niet aftrekbaar. Je kunt dit zien als eigen spaargeld.

Meldt een lid van de schenkkring zich onterecht ziek, dan beëindigt de kring het lidmaatschap.

Voordelen

• Je kunt je aansluiten bij een schenkkring als je een ziekteverleden hebt.
• Er is geen medisch keuring.
• Je kent de ondernemers in je schenkkring.
• Bij ziekte hoef je geen doktersverklaring te laten zien, een schenkkring werkt op basis van vertrouwen.
• Over de schenkingen die je bij ziekte ontvangt betaal je geen belasting.
• Het geld dat op je schenkkringrekening overblijft na schenkingen aan zieken binnen de kring, blijft van jou.
• Als je stopt met deelname ontvang je het bedrag dat op je rekening staat minus administratiekosten terug.

Nadelen

• Je kunt je niet zomaar aanmelden, meestal moet je gevraagd worden om deel te nemen.
• Je ontvangt maximaal 2 jaar schenkingen uit de schenkkring. Ben je na 2 jaar nog steeds ziek? Dan kun je een bijstandsuitkering aanvragen. Of je hier recht op hebt, hangt af van je vermogen en het eventuele inkomen van je partner.
• Je krijgt geen begeleiding bij ziekte en re-integratie.
• Je hebt meestal 1 maand wachttijd totdat je de schenkingen krijgt.

Grafisch vormgever Marieke Riedijk is lid en medeoprichter van Broodfonds Parkstad in Zuid-Limburg. “Bij een schenkkring steun je elkaar. Je leert elkaar steeds beter kennen. Dit is ook goed voor je netwerk. Als ondernemer meld je je niet gauw ziek, want er moet brood op de plank komen. Als er dan toch echt iets is, heb je een vangnet om op terug te vallen. Bij onze schenkkring is hier nog geen misbruik van gemaakt, want de sociale controle is groot.”

Broodfonds is een merknaam en mag je alleen gebruiken als de schenkkring is opgericht volgens de voorwaarden van Broodfondsmakers.

3. Crowdsurance

Crowdsurance lijkt op het principe van de schenkkring. Het is een online platform voor zzp’ers die hun inkomen bij ziekte willen veiligstellen. Het grote verschil met een schenkkring is dat je de leden niet persoonlijk kent en je niet verplicht hoeft deel te nemen aan bijeenkomsten. Ook met een ziekteverleden kun je lid worden. Er is geen maximumaantal deelnemers.

Maak je gebruik van crowdsurance, dan krijg je meestal 24 maanden donaties. Ook krijg je begeleiding van een arbodienst om zo snel mogelijk weer aan de slag te kunnen. Er zijn veel aanbieders van crowdsurance. De voorwaarden van die aanbieders kunnen sterk verschillen. Vaak is er een leeftijdsgrens en kunnen startende ondernemers pas na 1 jaar deelnemen. Soms zijn psychische aandoeningen uitgesloten als je je binnen 1 jaar ziekmeldt.

Medeoprichter Jacqueline Blaauw van crowdsurance platform SamSamkring benadrukt dat iedereen kan aansluiten. “Bij SamSam is geen leeftijdsgrens en ook startende ondernemers zijn welkom. Bij andere crowdsurance platforms kan dit anders zijn. Deelnemers krijgen bij ziekte begeleiding van een team van Arbo-deskundigen. Ook organiseren we regelmatig masterclasses, bijvoorbeeld over vitaliteit en burn-out. Als je gedeeltelijk uitvalt krijg je een uitkering voor de uren die je niet kunt werken.”

Voorwaarden

Bij deelname aan een crowdsurance-platform betaal je inschrijfkosten. Je opent een rekening bij een bank die samenwerkt met het platform en stort hier iedere maand een bedrag op. Je bepaalt bij je inschrijving zelf hoeveel inkomen je wilt verzekeren met een maximum van 80%. Je toont je inkomen aan met je jaarcijfers. Hoe hoger het inkomen dat je wilt verzekeren, hoe hoger de inleg.

Het platform berekent je premie op basis van het gemiddelde ziektepercentage. Gemiddeld betalen leden 130 euro per maand aan inleg en contributie voor een verzekerd inkomen van 2500 euro per maand. Het bedrag dat je schenkt aan een ziek lid hangt af van het inkomensniveau dat dat lid heeft gekozen, hoeveel je zelf spaart en wie er lid zijn. "Zijn er bijvoorbeeld veel ondernemers lid met een risicovol beroep, dan heeft dit invloed op de hoogte van je premie", legt Cosmas Blaauw van Sharepeople uit.

Je wordt ziek

Een team van deskundigen beoordeelt je ziekmelding en voor hoeveel procent je arbeidsongeschikt bent. Na 2 maanden wachttijd ontvang je maandelijks van alle deelnemers een klein bedrag op je rekening. Al die kleine bedragen tellen op tot het inkomensniveau dat jij wilt ontvangen en zijn belastingvrij. Net als bij een schenkkring. De stortingen die je maandelijks doet op je eigen rekening zijn niet aftrekbaar, dit moet je zien als eigen spaargeld.

Voordelen

• Ook met een ziekteverleden kun je lid worden.
• Geen medische keuring.
• Bij ziekte hoef je geen doktersverklaring te laten zien, wel heb je een gesprek met een Arboarts.
• Er is begeleiding bij re-integratie.
• De schenkingen die je ontvangt zijn onbelast.
• Geld dat je op je crowdsurance rekening stort, blijft van jou.
• Als je stopt met deelname ontvang je het bedrag dat op je rekening staat minus kosten terug.

Nadelen

• Je hebt meestal 2 maanden wachttijd voordat je een schenking krijgt.
• Ben je na 2 jaar nog steeds ziek of arbeidsongeschikt? Je ontvangt geen schenkingen meer vanuit het crowdsurance platform. Er is dan geen vangnet behalve een bijstandsuitkering. Hiervoor kijkt je gemeente naar je vermogen en eventueel inkomen van je partner.

Wim en Joyce de Vink hebben een eigen keukenrenovatiebedrijf. Na een negatieve ervaring met een AOV-verzekeraar hebben ze zich aangesloten bij crowdsurance VLOK-AOV. Wim de Vink: “Vorig jaar kreeg ik een hernia. Niet lang na mijn ziekmelding had ik een gesprek met de Arboarts van VLOK-AOV. Gelukkig kreeg ik direct een uitkering. Mijn herstel verliep voorspoedig en ik kon al snel weer gedeeltelijk aan het werk. Ik heb tilmiddelen aangeschaft en kan nu weer volledig aan de slag. Als ik het fysiek niet meer had gekund, dan had ik het roer moeten omgooien. Ik zou dan dankzij de crowdsurance uitkering 2 jaar de tijd hebben om te schakelen en andere plannen te maken.”

4. Vrijwillige AOV via UWV

Is het minder dan 13 weken geleden dat je in loondienst was of ben je verplicht verzekerd via een werknemersverzekering? Dan kun je een aanvraag indienen bij UWV voor de Ziektewetverzekering en/of de WIA-verzekering.

Voorwaarden

Een Ziektewetverzekering via UWV is vooral interessant als je al eens ziek bent geweest of nog ziek bent, omdat je dan moeilijk een AOV kunt afsluiten. Of als je beroep zeer risicovol is. UWV moet je namelijk altijd accepteren. Dit zijn de mogelijkheden via UWV:

• De Ziektewetverzekering via UWV keert uit na 2 dagen ziekte, voor maximaal 2 jaar.
• Voor arbeidsongeschiktheid kun je je verzekeren via een AOV-verzekering van UWV: de WIA-verzekering. De WIA keert uit na 2 jaar ziekte tot het moment dat weer kunt werken of de AOW-leeftijd bereikt.

Lees meer over de mogelijkheden en voorwaarden van een vrijwillige verzekering bij UWV.

Je wordt ziek

Je meldt je uiterlijk op de tweede ziektedag ziek bij UWV. Je hebt 2 wachtdagen. Vanaf de derde ziektedag ontvang je een uitkering van 70% procent van het bedrag dat je verzekerd hebt. De Ziektewetuitkering keert maximaal 2 jaar (104 weken) uit. Op de uitkering wordt loonheffingskorting ingehouden.

Ben je na 2 jaar nog ziek? Dan kun je een WIA -uitkering aanvragen bij UWV. Een arts en arbeidsdeskundige kijken wat voor werk je nog wel kunt doen en wat je kunt verdienen.

Voordelen

• Je wordt altijd geaccepteerd, ook als je een ziekteverleden of een zwaar beroep hebt.
• Je kunt de premie aftrekken via je aangifte inkomstenbelasting.

Nadelen

• De premie die je betaalt aan UWV ben je kwijt. Ook als je nooit gebruikmaakt van de verzekering.
• UWV bepaalt of je wel of niet arbeidsongeschikt bent en of je een uitkering krijgt.
• UWV gaat uit van passende arbeid, je moet dus ander werk accepteren, ook als het niet aansluit op je opleiding en ervaring.
• De premie die je aan UWV betaalt is relatief hoog in vergelijking met een AOV via een verzekeraar. Dat komt doordat UWV iedereen accepteert.

Risicospecialist Norbert Bakker van B2Bsure vertelt hoe je als ondernemer voor inkomen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid zorgt.

Misverstanden over AOV

Je denkt ‘dat overkomt mij niet', maar iedereen kan ziek worden. Je valt tijdens je skivakantie of je bedrijf komt voor langere tijd stil te liggen doordat je ernstig ziek wordt. Uit gesprekken van het KVK-adviesteam met ondernemers blijkt dat er veel misverstanden bestaan over de AOV. Ook AOVdokter Annemieke Postema komt onderstaande 5 misverstanden regelmatig tegen. Zij maakt duidelijk waarom het toch verstandig is iets te regelen voor als je uitvalt.

1. Een AOV-verzekering is te duur

Gemiddeld betaalt een zzp’er 7% van zijn ondernemersinkomen aan AOV-premie. Via je aangifte IB kun je deze premie aftrekken in box 1. Hierdoor betaal je netto 35 tot 45% minder.

Voorbeeld

Je bent schilder en je werkt 36 uur per week. Je bruto jaarinkomen is 50.000 euro, je eigenrisicoperiode is 2 maanden en je wilt tot je pensioenleeftijd een uitkering bij ziekte. Dan betaal je gemiddeld:

• bruto premie per maand: 350 euro
• netto premie per maand: 210 euro

Tip: neem bij het berekenen van je uurtarief de premie van je AOV-verzekering mee.

2. Ik heb geen gevaarlijk beroep, dus ik hoef me niet te verzekeren

Psychische klachten, zoals een burn-out, zijn de grootste oorzaak van langdurige uitval. Je beroep heeft er in de meeste gevallen niets mee te maken.

3. Ik spaar zelf voor een buffer bij ziekte

“Realiseer je dat je een behoorlijke buffer moet hebben om een aantal maanden ziekte op te vangen”, zegt Postema. “Stel je hebt een buffer van 35.000 euro. Als je vaste lasten en boodschappen 2.000 euro per maand zijn, is je buffer na 1,5 jaar op.”

4. Er komt een verplichte AOV dus ik hoef zelf niks te regelen

De verplichte AOV zou ingaan in 2024, maar door reacties van diverse partijen op de plannen is dit niet haalbaar. Waarschijnlijk zal het nieuwe stelsel pas in 2027 ingevoerd worden. Tot die tijd ben je dus niet verzekerd. Daarbij zal de verplichte AOV ook niet meer uitkeren dan het minimumloon

5. Als ik ziek word gaat mijn partner meer werken

Ziek zijn zorgt vaak voor een hoop zorgen en stress. Je partner neemt waarschijnlijk al meer zorg- en huishoudelijke taken op zich, waardoor deze geen tijd heeft om meer uren te werken of zich extra in te zetten voor jullie bedrijf.

Postema: “Elke zzp’er is verschillend. Welke AOV bij jou past, hangt af van je persoonlijke situatie en wensen.”