De overdracht van je bedrijf

De formele overdracht van je bedrijf naar de nieuwe eigenaar vindt plaats. Misschien is er een feestelijk moment waarmee je de overdracht viert. Voordat het zover is, zet je nog een aantal formele stappen. Die hangen af van de transactievorm die je kiest. Ook ga je afrekenen met de Belastingdienst. Na de overdracht breekt een nieuwe levensfase aan.

Je vindt hier informatie over de volgende onderdelen van de bedrijfsoverdracht:

Bedrijfsoverdracht via activa passiva transactie

Bij een eenmanszaak of vennootschap onder firma (vof) heb je geen keuze. Een bedrijfsoverdracht gaat altijd via een activa-passivatransactie. Het maakt daarbij niet uit in welke rechtsvorm de koper verder wil. Heb je een besloten vennootschap (bv) ? Dan kies jij of de koper of de overdracht via een activa passiva transactie gaat.

Bezittingen en schulden

Bij de activa passiva transactie gaat een deel van de bezittingen en schulden over naar de koper. Wat er precies over gaat, spreek je af met de koper. Banksaldi, crediteuren en eventuele andere schulden blijven meestal bij jou als verkoper achter. In de koop-/verkoopovereenkomst benoem je gespecificeerd wat onderdeel is van de verkoop. Naast machines, inventaris en voorraad benoem je ook de overige afspraken. Bijvoorbeeld over de overdracht van garantie- en serviceaanspraken, in de markt bekende telefoonnummers en domeinnamen.

Personeel

Bij de overgang van de onderneming gaan volgens de wet alle rechten en plichten van het personeel over op de overnemer. Werknemers houden dezelfde arbeidsvoorwaarden en ook het aantal dienstjaren gaat mee over. Als verkoper blijf je tot een jaar na de overdracht aansprakelijk voor het nakomen van de verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst. Een werknemer kan jou of de nieuwe eigenaar aanspreken op het nakomen van gemaakte afspraken. De overdracht is op zich geen reden tot ontslag. Bedrijfseconomische redenen kunnen dat wel zijn. Daarvoor moet je een ontslagprocedure volgen.

Wijzigen Handelsregister

Geef de wijzigingen voor je bedrijf door aan het Handelsregister. Kijk voor de meest voorkomende overdrachtssituaties op Een onderneming overnemen of voortzetten.
KVK verwerkt de wijzigingen op de dag van de overdracht. Tot dat moment ben jij namelijk de eigenaar. Je kunt de wijzigingen wel eerder doorgeven.

Fiscale gevolgen voor de inkomstenbelasting

Als eigenaar van een eenmanszaak of vennoot in een vof betaal je inkomstenbelasting over de winst uit het bedrijf. Als je je onderneming verkoopt of stopt, wordt dat ‘staken’ genoemd. Je moet dan stakingswinst berekenen. Dat is het verschil tussen de waarde waarvoor je onderneming in de boeken staat en de werkelijke waarde. Stakingswinst is onderdeel van je inkomen in het jaar van staking. Je betaalt er dus ook inkomstenbelasting over. Er gelden voor de stakingswinst enkele aftrekposten.

Door de stakingsaftrek is een deel van je stakingswinst vrijgesteld van belasting. Afhankelijk van je situatie is extra aftrek van lijfrentepremie mogelijk. Bij een lijfrente stort je nu een bedrag bij een bank of verzekeraar. Een lijfrente keert op vaste momenten een bedrag aan je uit. Dit gebeurt voor een bepaalde tijd of tot het moment van overlijden. Over het uitgekeerde bedrag betaal je belasting.

Heb je een oudedagsreserve opgebouwd? Door het staken van je onderneming valt de oudedagsreserve (gedeeltelijk) vrij. De bedragen waarover je eerder uitstel van belastingheffing hebt gekregen, worden nu bij je winst opgeteld. Je betaalt er inkomstenbelasting over. Je kunt dit voorkomen door een lijfrente aan te kopen.  Lees meer over de oudedagsreserve.

Is een vennoot, familielid of werknemer de koper? In bepaalde gevallen hoef je dan niet of niet helemaal af te rekenen over de stakingswinst. Met de 'doorschuiffaciliteit' kun je de belasting over de stakingswinst doorschuiven naar de koper. Je leest meer over deze regelingen bij de Belastingdienst.

Bedrijfsoverdracht via een aandelentransactie

Alleen een rechtspersoon waarvan het vermogen in aandelen is verdeeld, kun je via een aandelentransactie overdragen. Bijvoorbeeld een besloten vennootschap (bv). Een aandelentransactie verloopt altijd via de notaris. Met het overdragen van alle aandelen gaat de hele onderneming over naar de nieuwe aandeelhouder. Daarmee gaan alle bezittingen en schulden, rechten en verplichtingen, personeel, contracten, vergunningen en het hele verleden over.

Wijzigen Handelsregister

Na de aandelenoverdracht geven de meeste notarissen de wijzigingen door aan het Handelsregister. De koper van de aandelen kan dat ook zelf doen. Als oud-eigenaar ben jij daar na de overdracht niet meer toe bevoegd.

Fiscale gevolgen verkoop aandelen

Voor de fiscale behandeling maakt het verschil wie de aandelen van de verkochte bv in eigendom had. Was jij dat in privé? Dan ontvang je de verkoopopbrengst op je privérekening. Het bedrag dat je meer ontvangt dan je voor de aandelen hebt betaald, heet vervreemdingsvoordeel. Daarover betaal je aanmerkelijkbelangheffing in box 2 van de inkomstenbelasting.

Heb je een holding-bv die de aandeelhouder van de verkochte bv was? Dan geldt de deelnemingsvrijstelling en wordt de verkoopwinst niet belast. Je kunt de bruto-opbrengst laten renderen in de holding-bv. Winsten die de holding zo realiseert zijn belast met vennootschapsbelasting. Besluit je als aandeelhouder om dividend vanuit de holding-bv uit te keren naar jezelf als aandeelhouder? Dan moet de holding over de uitkering dividendbelasting inhouden. Als aandeelhouder betaal je aanmerkelijkbelangheffing in box 2 van de inkomstenbelasting. De door de holding ingehouden dividendbelasting mag je hiermee verrekenen.

Overige zaken regelen

Btw berekenen

Over de verkoopprijs van je onderneming mag je géén btw berekenen. De koper neemt jouw plaats in. Je blijft zelf aansprakelijk voor eventuele btw-schulden tot het moment van overdracht. Na registratie van de bedrijfsoverdracht bij KVK stuurt de Belastingdienst je een brief over het doen van de laatste btw-aangifte. Deze laatste aangifte doe je over het tijdvak waarin je de onderneming overdroeg. Doe altijd aangifte, ook als je in totaal niets hoeft te betalen of ontvangt.

Schenken of vererven

Wil je je onderneming schenken of laten vererven? Dan moet de ontvanger over de waarde van de onderneming schenk- of erfbelasting betalen. Wil de ontvanger de onderneming voortzetten? Dan kan hij gebruikmaken van de bedrijfsopvolgingsregeling. Hij betaalt dan minder of geen belasting.

Indeplaatsstelling

Heb je een gehuurde bedrijfsruimte? Soms kan de nieuwe eigenaar van het bedrijf het bestaande huurcontract van de bedrijfsruimte overnemen. Dit heet indeplaatsstelling. De nieuwe eigenaar huurt dan tegen dezelfde prijs en voorwaarden.

Bewaar je administratie

Na de verkoop moet je de administratie nog minimaal zeven jaar bewaren. Dat mag ook digitaal. Maak in de koop-/verkoopovereenkomst afspraken met de koper wie de administratie bewaart. Bij de verkoop van onroerend goed, zoals een bedrijfspand, geldt een bewaartermijn van minimaal tien jaar.

Nieuwe levensfase

Na de overdracht breekt voor jou een nieuwe periode aan. Je hebt nu tijd voor jezelf, ruimte in de agenda. Keek je hier al naar uit of ben je bang om in een 'zwart gat' te vallen? Zie het als de start van een nieuwe levensfase. Je kunt bijvoorbeeld je kennis aanbieden waarmee je andere ondernemers helpt. Of je gaat aan de slag met vrijwilligerswerk.

Bereid je voor op de overstap naar een leven zonder bedrijf. Denk op tijd na over wat je na de overdracht gaat doen. Je kunt de overstaps makkelijker maken door nog een tijdje mee te lopen met het nieuwe management. Bijvoorbeeld in de rol van adviseur. Dan is de overgang meer geleidelijk.

Financiële planning

Na de overdracht van je bedrijf heb je een andere inkomens- en vermogenspositie. Onderzoek samen met je adviseur hoe je dit inkomen en vermogen veilig stelt en beheert.

Onderdelen van je inkomen

Je inkomen kan bestaan uit:

  • pensioen
  • lijfrente-uitkeringen
  • winstrechtuitkeringen
  • huur van onroerende zaken
  • dividend op aandelen
  • rente op obligaties
  • rente op spaartegoeden
  • andere inkomsten

Je kunt je inkomen uit deze bronnen aanpassen door onderdelen anders te gebruiken. Ook kun je de ingangsdatum van pensioen-, lijfrente- en winstuitkeringen eerder of juist later laten ingaan.

Onderdelen van je vermogen

Als je je onderneming beëindigt en de balans opmaakt, ontstaan bijvoorbeeld de volgende vermogensbestanddelen:

  • beleggingen
  • onroerend goed (eigen woning of bedrijfspanden)
  • spaargelden

Met dit vermogen kun je het gat opvullen tussen je inkomsten uit pensioenen en lijfrenten en je uitgaven. Het rendement uit dit vermogen varieert en is afhankelijk van het soort beleggingen.

Advies

Laat je bij het maken van een nieuwe financiële planning adviseren. Samen met een adviseur kun je een compleet financieel plan opstellen. Regel je financiën op  zo'n manier dat je er zo goed mogelijk van kunt leven. Gebruik je reserves slim, zorg voor zoveel mogelijk rendement en dek risico's zoveel mogelijk af.