Starten als katten- of hondenfokker

Honden en katten zijn populairder dan ooit. Houd jij van honden of katten en wil je geld verdienen met het fokken van deze gezelschapsdieren? Lees hier wat er komt kijken bij het fokken en handelen in honden of katten.

1 op de 5 Nederlandse huishoudens heeft 1 of meerdere honden. In een kwart van de huishoudens loopt tenminste 1 kat rond. Nederland telde in 2019 1,7 miljoen honden en 2,9 miljoen katten. Tijdens de coronacrisis is vooral de vraag naar puppy’s gestegen.

Wat voor bedrijf je ook begint, je krijgt altijd te maken met het bedenken van een bedrijfsnaam, administratie, verzekeringen, belastingen en inschrijving bij KVK. In dit artikel lees je welke onderwerpen specifiek voor fokkers of handelaars van honden en katten van belang zijn.

• Groeiende markt
• Hobby of bedrijf
• Regels bedrijfsmatig fokken
• Honden en katten importeren
• Honden en katten vervoeren
• Aansprakelijkheid als fokker
• Belastingen
• Marktonderzoek
• Financieel plan
• Nieuwe baasje
• Algemene startersinformatie

Groeiende markt

Als fokker van honden of katten heb je te maken met een groeiende markt. Zo’n groeiende markt trekt ook foute fokkers aan, die hun dieren in kwalijke omstandigheden fokken en houden. Jouw succes hangt af van een onberispelijke reputatie. Hou je aan regels voor huisvesting en verzorging van de dieren, vervoer, administratie, vaccinaties en het maximale aantal nestjes per periode. Dit is in het belang van de dieren en het overzicht in je bedrijf. Maar ook, om kritische klanten gerust te stellen of juist klanten op een roze wolk objectief te informeren over het hebben van een huisdier.

Aantal honden- en kattenfokkers in Nederland (2017-2022)

Het aantal bij KVK geregistreerde honden- en kattenfokkers in Nederland is sinds 2017 met 45% gestegen.

Jaar (op 1 januari)	Aantal
2017	428
2018	468
2019	483
2020	517
2021	560
2022	621

Hobby of bedrijf

Vanuit hobby of liefde voor je hond of kat is het leuk om eens een nestje puppy’s of kittens mee te maken. Als nageslacht van je huisdier of om het ras in stand te houden. Je hond of kat laten dekken en de verzorging van de pups of kittens kost tijd, moeite en geld. Vaak verdien je met de verkoop van zo’n nestje net genoeg om uit de kosten te komen. Heeft je hond of kat 1 of enkele keren zo’n hobbynestje, dan is er geen sprake van een bedrijf.

Heb je regelmatig nestjes en probeer je daar winst mee te maken, dan is er wel sprake van een bedrijf. In het Besluit houders van dieren staan de regels rondom het fokken van dieren beschreven. Volgens dit Besluit is er sprake van bedrijfsmatig fokken als je in een jaar meer dan 20 honden of katten verkoopt, aflevert of fokt.

KVK en de Belastingdienst geven eigen invulling aan het begrip bedrijf:

• het is je bedoeling winst te maken
• je verkoopt regelmatig pups of kittens
• je fokt en handelt voor eigen rekening en risico
• je maakt je bedrijf bekend door bijvoorbeeld te adverteren of met een website

Regels bedrijfsmatig fokken

Als je bedrijfsmatig honden of katten fokt, moet je je houden aan regels en voorwaarden. Deze regels hebben onder meer te maken met registratie van de dieren, verzorging en opleidingsvereisten voor jou als fokker. Voorop staat het belang van de gezondheid en het welzijn van de dieren. De vereisten op een rij:

Het Besluit houders van dieren

In artikel 3.4 van het Besluit houders van dieren staan de regels voor het fokken van gezelschapsdieren als honden en katten. De regels zijn erop gericht ziektes of ernstige erfelijke afwijkingen aan het uiterlijk of gedrag te voorkomen. Ook geldt een maximum aantal nestjes binnen een bepaalde periode. Voor honden is dat 1 nestje per 12 maanden. Katten mogen per 12 maanden 2 nestjes werpen en maximaal 3 in een periode van 24 maanden. Daarnaast stelt het Besluit eisen aan de huisvesting van dieren.

Locatie

Voor de locatie waar je bedrijfsmatig honden en katten houdt heb je een Uniek Bedrijf Nummer (UBN) nodig. Dit kun je aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het nummer is bedoeld om verblijfsplaatsen van dieren in kaart te hebben, zodat de overheid snel kan handelen bij een crisis met dierziektes.

De gemeente waar je je wilt vestigen kan eisen stellen aan je locatie. Bijvoorbeeld een milieuvergunning of eisen ten aanzien van het bestemmingsplan.

Opleidingsvereisten

Bij de aanvraag van je UBN en dierlocatie bij het RVO moet je een beheerder vermelden. Dat is de persoon met de dagelijkse leiding over het bedrijf. Als beheerder moet je beschikken over een bewijs van vakbekwaamheid. Hiermee toon je aan dat je kennis hebt van het verzorgen en omgaan met honden of katten. Zo’n bewijs ontvang je na het volgen van een cursus of opleiding die is opgenomen in het centraal register beroepsopleidingen Crebo van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Kennelnaam voor honden

Een kennelnaam is een soort voor- of achternaam waarmee een hond herkenbaar en zijn fokker bekend is. Dit is dus iets anders dan je bedrijfsnaam.

Als je aansluiting zoekt bij een rasvereniging of wilt fokken met stamboom, kun je voor een kennelnaam kiezen. Je volgt hiermee de criteria van de Raad van Beheer voor verantwoord fokken en je honden dragen de herkenbare kennelnaam. Je mag een kennelnaam gebruiken na registratie bij de Raad van Beheer.

Een deel van de gemeenten in Nederland heft hondenbelasting. Een hondenkennel valt voor het aantal honden meestal onder een lager tarief voor de gemeentelijke hondenbelasting. Informeer daarom bij je gemeente of voor dat lagere tarief een kennelnaam van de Raad voor Beheer verplicht is.

Europees hondenpaspoort

Het is verplicht om honden binnen 7 weken na hun geboorte te laten chippen. Ook als je katten over de grens wilt vervoeren is zo’n chip verplicht. Je kunt je dieren laten chippen bij de dierenarts of een chipper. Sinds juli 2021 is er nieuwe wetgeving, waardoor elke hond een Europees hondenpaspoort moet hebben. Hierin staat waar de hond vandaan komt, wie de fokker is en welke inentingen de hond heeft gehad.
Je kunt het paspoort aanvragen bij de dierenarts.

Honden en katten importeren

Om aan de vraag naar honden en katten te voldoen is het ook mogelijk om pups en kittens te importeren uit het buitenland. Bij import van honden en katten heb je een handelsregistratie nodig van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Daarnaast moet je een ‘in- en uitslag’ register bijhouden met daarin de aan- en afvoerbestemmingen. Buitenlandse honden of katten die niet vooraf gechipt zijn of geen rabiësvaccinatie hebben gehad mogen Nederland niet in.

Honden en katten vervoeren

Voor het vervoer van honden en katten is soms een vergunning nodig. Dat hangt af van de afstand en hoe lang je onderweg bent. Voor transport tot 65 km is geen vergunning vereist. En voor een voertuig waarin je langer dan 8 uur honden of katten vervoert, heb je een Vervoer Levende Dieren (VLD) certificaat nodig.

Vervoersvergunningen voor levende dieren vraag je aan bij Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Rijksdienst voor het Wegverkeer keurt de vervoermiddelen.

Aansprakelijkheid als fokker

De verkoop van een hond of kat valt onder het consumentenrecht. Als deskundige moet je weten welke ziektes bij een ras voorkomen. Laat de ouderdieren testen op erfelijke ziektes en zorg voor de eerste vaccinaties van hun jongen. Blijkt een puppy of kitten een ziekte onder de leden te hebben waarvan jij als fokker op de hoogte had moeten zijn? Dan kan de koper je aansprakelijk stellen.

Je mag in je koopcontract geen uitsluitingsclausules opnemen. Bepalingen dat je niet verantwoordelijk bent bij erfelijke aandoeningen of een maximumbedrag voor schadevergoedingen zijn niet geldig. In het koopcontract kun je ook afspreken dat de koper de puppy of kitten eerst terug aan jou aanbiedt als hij zich bedenkt.

Om problemen te voorkomen is het aan te raden een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Een verzekeraar zal je koopcontract of leveringsvoorwaarden toetsen op juridische juistheid.

Belastingen

Verkoop van honden en katten valt onder het normale btw tarief van 21%. Je brengt je klanten dus 21% btw in rekening over de verkoopprijs van een pup of kitten. Het btw-bedrag, minus de door jou betaalde btw op kosten en inkopen, draag je een keer per kwartaal af aan de Belastingdienst. Tip: download de Btw-Alert app van de Belastingdienst die jou eraan herinnert wanneer je btw-aangifte moet doen.

Is je omzet per jaar minder dan 20.000 euro, dan kun je gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR). Je wordt daarmee vrijgesteld van btw en hoeft geen btw in rekening te brengen. Je kunt dan zelf ook geen btw terugvragen en doet geen btw-aangifte. Deze regeling kan je extra winst opleveren als je in de verkoopprijs een extra bedrag toevoegt ten hoogte van de btw. Bepaal of de KOR voor jou interessant is, aan de hand van deze veelgestelde vragen over de KOR of deze video die de regeling in zeven stappen uitlegt.

De winst van je honden- of kattenfokkerij valt onder de inkomstenbelasting.

Marktonderzoek

Een ondernemingsplan schrijven is een goede voorbereiding op de start van je bedrijf. Onderdeel van het ondernemingsplan is marktonderzoek, waarin je de markt verkent. Om te kijken of je plannen potentie hebben en zodat je straks gericht reclame te kunnen maken voor je fokkerij, stel je jezelf vragen als:

• Hoeveel honden of katten van het ras dat je wilt fokken zijn er in Nederland?
• Is er vraag naar het ras dat je wilt fokken?
• Welke (ras)verenigingen zijn er?
• Wie zijn je concurrenten die met hetzelfde ras fokken?
• Welke prijzen vragen je concurrenten?
• Hoe loopt het aanbod van honden of katten? Via wachtlijsten bij verenigingen of via advertentiesites?

Om deze vragen te beantwoorden verzamel je informatie bij bijvoorbeeld brancheorganisatie Dibevo. Een goede bron is ook de site van de Raad van Beheer. Hierop staat een overzicht van alle rasverenigingen van honden en hun websites.

Marketingplan

Heb je de kenmerken van de markt in beeld, dan stel je een marketingplan op. Hoe wil je potentiële honden- of kattenbezitters benaderen? Bijvoorbeeld:

• met een advertentie op jouw eigen of andere sites
• met een advertentie in het verenigingsblad van het ras
• door je te laten zien in Facebookgroepen
• door mee te schrijven op dierenforums

Met marktonderzoek krijgt je inzicht in de verkoopprijzen op de markt. Op basis hiervan bepaal je de verkoopprijs van jouw dieren. Weet je hoeveel dieren je in een bepaalde periode kunt verkopen? Dan kun je inschatten wat je omzet zal zijn. Deze omzet verminder je met alle bedrijfskosten zoals diervoeding, verzekeringen of een accountant. Zo kun je inschatten of je bedrijf winstgevend kan worden.

Financieel plan

Als bedrijfsmatig fokker heb je het voornemen om winst te maken. Of je winst maakt is afhankelijk van meerdere factoren. Zoals de investeringen die je doet om je bedrijf te kunnen openen, je omzet en de kosten die je maakt in je bedrijf.

Voordat je begint als bedrijfsmatig fokker is het goed om te bepalen welk minimaal inkomen je eruit wilt halen en of dat haalbaar is. Een volledig inkomen betekent dat je veel nestjes moet verkopen. Maak de cijfers concreet in een financieel plan, zodat je kunt inschatten of je bedrijfsplannen rendabel zijn. Hou daarbij ook rekening met risico’s, zoals sterfte van een moederdier of jong.

Nieuwe baasje

Als je uit liefde voor het dier een fokkerij begint, wil je dat je dieren goed terechtkomen. Als toegewijd fokker weet je het nieuwe baasje natuurlijk alles te vertellen over de eerste levensfase, ouders en kenmerken van het jonge dier. Maar je mag ook eisen stellen aan de toekomstige eigenaren. Hierbij kun je denken aan een lidmaatschap van een rasvereniging, een uitgebreid kennismakingsgesprek voorafgaand aan de koop en eisen aan de gezins- of woonsituatie van de koper. Daarnaast kan het nodig zijn om kopers op een wachtlijst te zetten als je niet voldoende jongen beschikbaar hebt of nog in afwachting bent van een nestje. In de koopovereenkomst kun je een ‘niet-doorverkoop beding’ opnemen, zodat je zeker bent van waar je pups of kittens terechtkomen. Zorg dat je voorwaarden vooraf bekend zijn bij de klant.

Algemene startersinformatie

Naast bovenstaande onderwerpen krijg je als startende ondernemer ook te maken met zaken die algemeen gelden voor startende ondernemers. Zoals:

• verzekeringen
• administratie
• een bedrijfsnaam
• een rechtsvorm
• inschrijven bij KVK

Een overzicht van alle stappen die je neemt bij het starten van een eigen zaak, lees je in de menukaart bedrijf starten.

Tip: liep je tijdens het lezen van deze pagina tegen lastige termen aan? Bekijk deze begrippenlijst voor een eenvoudige uitleg van moeilijke woorden als leveringsvoorwaarden, omzet en inkomstenbelasting.