Waarom is een winst-en-verliesrekening belangrijk?
- Gé Sletterink
- De basis
- Bijgewerkt 19 juni 2025
- 2 min
- Runnen en groeien
- Geldzaken
Hoe gaat het financieel met je bedrijf? Met een winst-en-verliesrekening zie je of je bedrijf winst maakt of verlies lijdt. Een winst-en-verliesrekening maak je over een bepaalde periode. Je noemt deze rekening ook wel een resultatenrekening of exploitatierekening. In dit artikel lees je hoe je een winst-en-verliesrekening maakt en wat je ermee kunt doen.
Zoek je financiering voor je bedrijf?
Bel met experts via de hulplijn 088 585 11 11 of gebruik informatie uit de FinancieringsGids
Wat is een winst-en-verliesrekening?
Een winst-en-verliesrekening is een overzicht van opbrengsten en kosten van een onderneming in een bepaalde periode. Meestal een jaar. Je kunt het zien als het financiële huishoudboekje van je bedrijf. Je telt alle opbrengsten in je bedrijf op en haalt daar de kosten van af.
Is een winst-en-verliesrekening verplicht?
De winst-en-verliesrekening vormt samen met de balans van je onderneming de jaarrekening. Een jaarrekening is voor eenmanszaken niet verplicht. Bv's moeten wel een jaarrekening opstellen.
Wat staat er op je winst-en-verliesrekening?
Op je winst-en-verliesrekening zet je je omzet, kosten en winst. Winst kan in dit geval ook negatief zijn, dan is het een verlies.
Omzet is het totale bedrag aan inkomsten uit de verkoop van producten en diensten in een jaar. Van de omzet trek je de inkoopwaarde af. Dan tel je alle bedrijfskosten op. De winst is de uitkomst van: omzet min inkoopwaarde en kosten. In een formule: winst = omzet - inkoopwaarde - kosten.
Voorbeeld van een winst-en-verliesrekening
Op pagina 17 van het Geldboek voor ondernemers vind je een voorbeeld van een winst-en-verliesrekening (exploitatiebegroting).
Winst-en-verliesrekening als jaaropgave
Werknemers in loondienst ontvangen elk jaar een jaaropgave van hun werkgever. Daarop staan de loonsom, ingehouden premies en de loonheffing. Zo ziet een werknemer in één oogopslag hoeveel zijn werkgever heeft uitbetaald en hoeveel salaris hij heeft ontvangen. Kon hij van het geld leven, wonen, kopen, huren of aflossen? Bovendien is de jaaropgave een controlemiddel voor de aangifte inkomstenbelasting, UWV of de hypotheekverstrekker.
Ben je eigen baas? Dan ontvang je niet automatisch een jaaropgave waarin staat wat je onderneming in een bepaald jaar heeft opgeleverd. Toch wil je graag weten waarvoor je hebt gewerkt. De winst-en-verliesrekening is een soort jaaropgave van je bedrijf. Daarmee zie je ook wat binnenkwam aan omzet, wat je uitgaf aan inkoop en wat je betaalde aan kosten. Net als een werknemer kijk je terug. En je rekent uit of je onderaan de streep genoeg overhoudt voor privéuitgaven, aflossingen en rente.
Financieel inzicht in je bedrijf
Met je winst-en-verliesrekening krijg je financieel in je bedrijf. Met de cijfers uit je winst- en verliesrekening kun je je bedrijf bijsturen. Is de nettowinst op niveau of er onder? Een positief resultaat wil je vasthouden of zelfs verhogen. Bespreek de cijfers met je financieel adviseur. Een expert zoals een boekhouder of accountant via of kan je helpen.
Overleg bijvoorbeeld over kosten, hoe je kunt besparen, prijsberekeningen en inkoopvoordelen. Vergelijk je gegevens met die van ondernemers in je branche. Haal ze op bij je brancheorganisatie of bank.
Financieel inzicht vergroten: 6 tips
Winst-en-verliesrekening als basis voor financiering
Financiers halen waardevolle informatie uit de winst-en-verliesrekening en balans. Dat doen zij met rekenformules (kengetallen). De uitkomst van zo'n rekenformule geeft aan of je zaak gezond is. Een financier kijkt naar je omzet- en inkoopgegevens. En vergelijkt je cijfers met cijfers van andere bedrijven in jouw branche.
Aangifte inkomstenbelasting: bewijs voor de Belastingdienst
Over de winst van je bedrijf betaal je belasting. Hoeveel je moet betalen hangt onder andere af van de hoogte van de winst en het soort belasting (inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting). En ook van fiscale .
Voor je bedrijf moet je een administratie bijhouden. De Belastingdienst bepaalt de aanslag na controle van je administratie. Heb je een foutloze winst-en-verliesrekening? Dan betaal je het verschuldigde belastingtarief via een aanslag. Bij een onjuiste weergave van je winst maakt de Belastingdienst een schatting van de winst. In de praktijk is dat voor jou vaak onvoordelig.