Kiezen tussen een eenmanszaak of bv doe je zo

Als je een bedrijf start, kies je een rechtsvorm. Dat is de juridische jas van je onderneming. Startende ondernemers zijn soms onzeker over welke vorm ze nodig hebben. Van alle rechtsvormen die er zijn, kijken we in dit artikel naar de verschillen tussen een eenmanszaak en besloten vennootschap (bv). Zo kun jij beslissen welke vorm het beste bij je past.

Verschil eenmanszaak en bv

Bij de keuze tussen een eenmanszaak of bv gaat het vooral over belastingen en aansprakelijkheid. Je wilt de rechtsvorm kiezen waarbij je de minste belasting hoeft te betalen en de aansprakelijkheid zo klein mogelijk is. Verdiep je daarom eens goed in de verschillen:

	Eenmanszaak	Besloten vennootschap (bv)
Oprichting	geen eisen	akte van notaris
Kapitaalinbreng	geen eisen	€ 0,01 minimaal startkapitaal
Bestuur	eigenaar	directie
Andere organen	geen	aandeelhouders eventueel raad van commissarissen
Aansprakelijkheid	zakelijk en privé voor 100%	alleen de bv (in principe)
Belasting	inkomstenbelasting en onder voorwaarden mkb-winstvrijstelling en ondernemersaftrek	vennootschapsbelasting en inkomstenbelasting over salaris en dividend
Sociale zekerheid	geen recht op werknemersverzekeringen	geen werknemersverzekeringen, behalve als ontslag tegen de wil van de directeur-grootaandeel-houder (dga) mogelijk is en/of als het aandelenbelang, al dan niet samen met je partner, minder dan 50 procent is

Voordelen van een eenmanszaak of bv

De belangrijkste voordelen per rechtsvorm:

Voordelen eenmanszaak

• Starten is eenvoudig
  Je laat je inschrijven in het Handelsregister van KVK en daarmee is de eenmanszaak opgericht. Je betaalt hiervoor een inschrijfvergoeding. Bij een bv moet je naast deze inschrijfkosten eerst naar de notaris en betaal je minimaal een paar honderd euro om je bv te starten.
• Belastingvoordeel voor starters
  De winst bij een eenmanszaak valt onder inkomstenbelasting. Als de Belastingdienst je ziet als ondernemer, mag je aftrekposten opvoeren die de winstbelasting voor een bv niet kent.

Voordelen bv

• Je bent niet persoonlijk aansprakelijk
  Kun je door jouw veroorzaakte schulden niet meer betalen? Dan gaat de bv failliet. Als directeur en aandeelhouder ben je niet privé aansprakelijk.
• Geschikt voor ingewikkelde bedrijfsvoering
  je hebt de mogelijkheid meerdere bv’s (holding) op te richten om hiermee risico te spreiden of te ondernemen met belastingvoordeel.
• Investeerders aantrekken
  Investeerders of familie kunnen bij een bv aandelen krijgen.
• Uitstraling
  Een bv heeft soms een professionelere uitstraling naar zakenpartners, bijvoorbeeld bij buitenlandse handel.
• Opbouwen vermogen
  Binnen een bv kun je sparen. Bijvoorbeeld zelf je pensioen opbouwen of winsten aan het eigen vermogen van de bv toevoegen.

Winst en belastingen

Pas bij een winst van meer dan 130.000 euro is de bv voor de belasting aantrekkelijker is. Dit is een belangrijke reden voor veel startende ondernemers om een eenmanszaak te kiezen.

Bij een eenmanszaak is je omzet min inkopen en kosten je winst. Over je winst betaal je aan het einde van het jaar je inkomstenbelasting. De winst min deze inkomstenbelasting is je netto inkomen.

Een eigenaar van een eenmanszaak heeft misschien recht op ondernemersaftrek waaronder de zelfstandigenaftrek. Als startende ondernemer mag je de eerste drie jaar ook startersaftrek toepassen. 

Bij een bv is de omzet min inkopen en kosten de winst. In de kosten van de bv is ook jouw salaris als directeur opgenomen. De verlies- en winstrekening ziet er bij een bv daarom anders uit dan bij een eenmanszaak. Een bv betaalt vennootschapsbelasting over de winst en eventueel dividendbelasting van de winstuitkering. De directeur-grootaandeelhouder (dga) van een bv betaalt daarnaast inkomstenbelasting over zijn fiscaal minimaal loon (51.000 euro in 2023) en over uitgekeerd dividend. Als je dit minimumloon nog niet kunt uitbetalen, kun  je bij de Belastingdienst een verzoek doen voor een lager loon.

Aansprakelijkheid

Bij een eenmanszaak loop je privé meer risico dan bij een bv. Dat komt omdat je bij deze rechtsvorm persoonlijk aansprakelijk bent.. Met je huis, auto en vermogen. Je partner misschien ook. Dit hangt af van of je op huwelijkse voorwaarden bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap hebt met partnerschapsvoorwaarden. Het privé- en ondernemersvermogen zijn bij een eenmanszaak één.

Een bv heeft een afgescheiden vermogen, waardoor je persoonlijk meestal niet aansprakelijk bent voor de schulden van de bv. In de eerste plaats is de bv aansprakelijk. Tenzij je er als bestuurder een potje van maakt. Als je bijvoorbeeld niet op tijd meldt bij de Belastingdienst dat je je rekeningen niet kunt betalen.Of als je overeenkomsten aangaat waarvan je weet dat de bv die niet kan nakomen. In zulke gevallen kun je wel zelf aansprakelijk zijn voor schulden.

Bij een eenmanszaak loop je privé dus meer risico. Maar om alleen om deze reden voor een bv te gaan, is niet logisch. Ondernemersrisico kun je ook beperken door goede algemene leverings- en betaalvoorwaarden naar je klant te communiceren of verzekeringen af te sluiten. Wil je als startende ondernemer je bedrijf financieren, bijvoorbeeld door een lening van de bank? Dan zal de bank je bij een bv ook persoonlijk laten meetekenen, waardoor je toch privé aansprakelijk bent.

Bestuur

Met een bv heb je te maken met een directie en mogelijk aandeelhouders die geld inbrengen. Zij hebben wel wat te zeggen in je bedrijf, zo hebben zij bijvoorbeeld winst- en stemrecht. Dat heet gedeeld zeggenschap.Wil je zelf de controle houden? Kies dan voor een eenmanszaak. Zit je bedrijf ingewikkelder in elkaar met meer risico en heb je extern geld nodig? Denk dan aan een bv.

Sociale zekerheid

Een ondernemer is niet verzekerd voor werknemersverzekeringen zoals de ww en de wia. Dit moet je zelf regelen. Ben je in dienst van een bv als dga (directeur-groot-aandeelhouder) en heb je met je echtgenoot of partner minder dan vijftig procent van de aandelen? En kun je tegen je wil ontslagen worden? Dan ben je als directeur wel verplicht verzekerd en moet de bv premies afdragen.