Eigen bedrijf starten als consultant

Je wilt een eigen bedrijf starten als consultant. Met welke vergunningen, belastingen en andere ondernemerszaken krijg je dan te maken? In dit artikel lees je wat je moet regelen als je voor jezelf begint als adviseur.

Nederland telt ruim 122.000 bij KVK ingeschreven adviseurs, werkzaam in verschillende branches. Maandelijks komen daar ruim 2.000 nieuwe bij. Er is een aantal zaken waar elke startende ondernemer aan moet denken, zoals een handelsnaam, verzekeringen, administratie en inschrijven bij KVK. Als je voor jezelf begint als consultant komen de volgende zaken aan bod:

• Uurtarief
• Marketing
• Locatie
• Opleiding en vergunningen
• Geheimhouding en AVG
• Risico's
• Rechtsvorm
• Wet DBA

Uurtarief

Het juiste tarief bepalen kan lastig zijn. Het soort werkzaamheden, de opdrachtgever, de duur van de opdracht en de sector waarin je werkt, bepalen hoe je een uurtarief opbouwt. Lees hoe je het bepalen van je uurtarief precies aanpakt en kijk hoe je concurrenten hun tarief bepalen.

Patries Baijer van Baijer Mediation heeft ruim vijf jaar ervaring als zelfstandig consultant. Ze geeft aan dat relaties uit je werkverleden vaak aangeven dat ze aan je zullen denken bij opdrachten, maar dat ze deze beloftes regelmatig niet nakomen. “Zodra je ondernemer bent, moeten ze betalen voor de dienstverlening die je misschien eerder gratis deed. Geloof in jezelf en wat jij te brengen hebt. En wapen jezelf tegen dit soort teleurstellingen. Niemand zit op jou te wachten, maar je hebt wel iets goeds te bieden. Jij komt het verschil maken met je kennis, ervaring en met jezelf .”

Marketing

Hoe overtuig je mensen om klant te worden? Je eigen netwerk kan een belangrijke rol spelen bij de eerste opdrachten. Je kunt ook op andere manieren klanten vinden. Om te bepalen op welke manier je je dienst onder de aandacht brengt bij je doelgroep, helpt het maken van een marketingplan. Baijer: “Je kunt niet iedereen als klant hebben. Bedenk voor wie jij van toegevoegde waarde kunt zijn. Als er een doelgroep is die jou niet ligt, stuur deze dan naar je concurrenten.” Over je concurrenten gesproken: “Zie ze als collega’s. Het is beter hen als samenwerkingspartners te zien. Je kunt van elkaar leren en misschien zelfs samenwerken.”

Neem jezelf serieus. Je hebt een bedrijf, geen bedrijfje.

Het is slim alvast te werken aan je online vindbaarheid, ook als je opdrachten in het begin voornamelijk uit je eigen netwerk komen. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld verschillende social media inzetten. Laat regelmatig zien waar je mee bezig bent of speel in op actuele onderwerpen. “Zorg dat je LinkedIn op orde is, dat de informatie die er van jou opstaat klopt. Mensen gaan daarop af. Gebruik social media die bij jou en je doelgroep passen. Zakelijk gezien is vooral LinkedIn een aansprekend netwerk. Om particulieren te bereiken is bijvoorbeeld Instagram geschikter. Sluit geen enkele vorm van social media, promotie of acquisitie op voorhand uit. Werk aan promotie en een netwerk.” En heel belangrijk volgens Baijer: “Noem je bedrijf ook meteen een bedrijf. Gebruik nooit het woord bedrijfje. Dan haal je zoveel kracht uit wat je doet. Neem jezelf serieus.”

Locatie

Veel consultants beginnen vanuit huis. Als jij dit ook gaat doen, check dan vooraf de voorwaarden bij de gemeente. Als je plannen passen binnen het bestemmingsplan, dan is een melding dat je een bedrijf vanuit huis begint meestal voldoende. Wil je verbouwen of reclame maken aan je gevel? Vraag dan een omgevingsvergunning aan.

Je kunt ook een bedrijfsruimte huren voor je eigen adviesbureau. Dit kan onder andere in een bedrijfsverzamelgebouw. Lees hier alles over starten op een locatie die bij jou past. Waar je ook voor kiest, controleer altijd of je activiteiten overeenkomen met het bestemmingsplan van de gemeente waar het pand staat.

Opleiding en vergunningen

Voor de meeste consultants gelden geen specifiek opleidingseisen. Ervaring, kennis en je autoriteit zijn voor klanten vaak voldoende om jou als adviseur in te huren. Overkoepelende organisaties, zoals brancheorganisaties, kunnen wel eisen dat je een afgeronde opleiding hebt als je je bij hen wil aansluiten.

Doe jij klanten aanbevelingen voor een specifiek financieel product, zoals pensioenverzekeringen en hypotheken? In deze gevallen heb je wel een opleiding nodig. Adviseren over financiële producten is daarnaast alleen toegestaan als je een vergunning hebt van de Autoriteit Financiële Markten.

Geheimhouding en AVG

Als consultant werk je met persoons- of bedrijfsgegevens. Je hebt wettelijk geen beroepsgeheim, zoals een arts, psycholoog of advocaat, maar moreel gezien vaak wel. Een adviestraject is meestal gebaat bij vertrouwelijkheid tussen klant en adviseur. Je kunt hier afspraken over maken bij de opdrachtbevestiging. Jij en je klant kunnen afspraken ook vastleggen in een geheimhoudingsverklaring.

Als ondernemer heb je sowieso te maken met de privacywet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Hierin is geregeld hoe je om moet gaan met het vastleggen en verwerken van persoonsgegevens.

Risico’s

Het is belangrijk jezelf te verzekeren tegen risico’s waar je als ondernemer mee te maken krijgt. Maak voordat je start een inschatting van de bedrijfsrisico’s die je loopt en hoe je deze kunt beperken met verzekeringen of algemene voorwaarden.

Je kunt niet iedereen als klant hebben. Bedenk voor wie jij van toegevoegde waarde kunt zijn.

Voor bepaalde beroepen is een beroepsaansprakelijkheidsverzekering verplicht. Bijvoorbeeld als je  als architect een verkeerde berekening hebt gemaakt. Het kan ook voorkomen dat een opdrachtgever eist dat je een verzekering afsluit voordat je een opdracht mag doen.

Voor mogelijk schade aan personen of eigendommen van klanten is een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering handig. Denk aan een kop koffie die je per ongeluk omgooit over de laptop van je klant.

Rechtsvorm

De meeste adviseurs kiezen bij de start van hun onderneming voor de rechtsvorm eenmanszaak. Je bent dan als natuurlijk persoon de enige die verantwoordelijk en aansprakelijk is voor het bedrijf. Een rechtsvorm kun je altijd wijzigen. Op een later moment kun je altijd besluiten over te stappen op een besloten vennootschap (bv).

Wet DBA

Als je particuliere klanten hebt, is het vrij duidelijk dat jij een ondernemer bent. Je verricht immers een dienst. Maar wat als een bedrijf je opdrachtgever is? Dan is het belangrijk om de schijn van loondienst te voorkomen. Vooral als het om een klus voor langere tijd gaat. Jij en je opdrachtgever moeten de Belastingdienst laten zien wat voor arbeidsrelatie jullie hebben. Een veelgestelde vraag bij het KVK Adviesteam is: ben je als adviseur met maar één opdrachtgever wel ondernemer? Om antwoord te krijgen op deze vraag, doorloop je de check ‘Wanneer is er sprake van loondienst’ van de Belastingdienst.

Als je zeker weet dat je niet in loondienst werkt en er dus sprake is van een opdrachtgever en opdrachtnemer, kun je dit vastleggen met een modelovereenkomst. Met zo’n overeenkomst sluit je een mogelijk dienstverband uit. Op de site van de Belastingdienst vind je modelovereenkomsten voor verschillende situaties en branches. Controleer de geldigheid van de modelovereenkomst. Elke modelovereenkomst is vijf jaar geldig vanaf de datum dat deze door de Belastingdienst is goedgekeurd. Deze datum vind je bovenaan de modelovereenkomst. Alleen degene die de modelovereenkomst heeft opgesteld, kan de geldigheid verlengen. Je mag ook zelf een modelovereenkomst opstellen. Deze moet je daarna eerst ter beoordeling voorleggen aan de Belastingdienst. De wet DBA moest opdrachtgevers en zzp'ers duidelijkheid geven over hun onderlinge arbeidsrelatie. Maar de wet voldoet niet aan de verwachtingen. Er wordt gewerkt aan nieuwe wet- en regelgeving en tot die tijd gelden de huidige regels. 

Algemene startersinformatie

Naast bovenstaande, krijg je als startend ondernemer (mogelijk) ook te maken met:

• het maken van een ondernemingsplan
• het voeren van een administratie
• afwijkende regels voor parttime ondernemen
• het kiezen van een bedrijfsnaam
• inschrijven bij KVK

Doen!

Baijer geeft nog als tip mee dat je niet alles alleen hoeft te doen. “Er is veel bereidheid van mensen om met je mee te denken. Al dit advies is mooi, maar pas niet na elk advies of gesprek je plannen helemaal aan. Weet zelf wat je wilt en waar je naartoe wilt. En alleen door te doen, kom je er achter of ondernemen echt iets voor jou is.”

Alleen door te doen, kom je erachter of ondernemen echt iets voor jou is