Zo begin je voor jezelf als koerier

Als zelfstandig koerier heb je veel vrijheid. Je kiest zelf je route en bepaalt hoe je je pakketten, boodschappen of maaltijden bij je klant aflevert. Maar voor de sector transport en logistiek is er veel wet- en regelgeving. Ga je aan de slag als zelfstandig koerier of bezorger? Lees met welke regels je rekening moet houden.

Dit artikel gaat over het vervoer van goederen (spullen). Voor het vervoer van personen, zoals met een taxi of bus, zijn er andere regels. Welke regels voor jouw werk als koerier gelden, hangt af van je voertuig, de spullen die je vervoert en de landen waar je naartoe rijdt.

• De transportmarkt
• Wanneer ben je koerier?
• De goederen
• Bezorgen met een bestelwagen
• Fiets- en bromfietskoeriers
• Vervoer naar het buitenland
• Risico's voor koeriers

De transportmarkt

Het KVK Handelsregister laat zien dat het aantal koeriers tussen 2017 en 2022 is gegroeid van 7.195 naar 10.273.

Wanneer ben je koerier?

Als zelfstandig koerier vervoer je in opdracht van iemand anders goederen. Je krijgt hiervoor betaald. Volgens de wet ben je dan een beroepsgoederenvervoerder, ook al noemen zzp’ers zich meestal koerier of pakketbezorger.

Inschrijven bij KVK

Iedereen die een bedrijf begint, moet zich inschrijven bij KVK. Je maakt hiervoor online een afspraak bij een van de KVK-kantoren. De meeste koeriers schrijven zich in met de rechtsvorm eenmanszaak. Check voordat je een afspraak maakt of je voldoet aan de ondernemerscriteria.

De goederen

De regels voor koeriers verschillen per soort goederen:

Levensmiddelen

Als je levensmiddelen of bewerkte etenswaren, zoals kant-en-klaarmaaltijden, vervoert, moet je een voedselveiligheidsplan (HACCP) hebben. Je kunt hiervoor de Hygiënecode Transport Opslag en Distributie van Transport en Logistiek Nederland gebruiken. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of je aan de regels voor voedselveiligheid voldoet.

Gevaarlijke stoffen

Als je gevaarlijke stoffen vervoert, heb je een ADR-certificaat van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) nodig. Als koerier ben je verantwoordelijk voor het vervoer, beladen, lossen en tijdelijk afladen van de gevaarlijke stoffen en moet je zorgen dat:

• de lading aan het ADR voldoet
• de juiste documenten meegaan
• het voertuig en de manier van beladen voldoen aan de eisen

Vuurwerk

Voor het vervoer van vuurwerk zijn er speciale eisen. Je vindt ze op de website van de Inspectie Leefomgeving en Transport.

Bezorgen met een bestelwagen

De meeste koeriers rijden met een bestelauto of bestelbus. Een overzicht van de regels waaraan je bestelwagen moet voldoen:

Bestelauto’s

Bestelauto's zijn auto's die ingericht zijn voor goederenvervoer. Ze hebben een laadvermogen (inclusief dat van de aanlegger of oplegger) van maximaal 750 kilo. Het laadvermogen vind je op het kentekenbewijs van je wagen. Het totale gewicht van de auto plus belading mag niet meer dan 3.500 kilo zijn. Bestelauto's mag je besturen als je een geldig rijbewijs B hebt. Je moet je rijbewijs op verzoek van de politie kunnen tonen, dus zorg dat je het altijd bij je hebt.

Elektrische bestelbus

Sinds oktober 2023 zijn de regels voor elektrische bestelbussen veranderd. Je mag nu met een gewoon rijbewijs B geen elektrische bestelbus besturen als die, inclusief goederen, meer weegt dan 3.500 kilo. Omdat de batterijen in deze bussen al snel 400 kilo wegen, kom je gauw aan die 3.500 kilo. Je hebt dan een speciaal vrachtwagenrijbewijs (rijbewijs C) nodig. Tot 31 december 2023 geldt er een vrijstelling voor deze regel. Maar daar kun je alleen gebruik van maken als je je bestelbus voor 1 oktober 2023 geregistreerd hebt.

Laadvermogen van meer dan 500 kilo

Bij bestelwagens met een laadvermogen van meer dan 500 kilo, heb je een Eurovergunning nodig van de Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie (NIWO). Die vergunning geldt voor binnenlandse en buitenlandse ritten. Heb je een bestelwagen met een laadvermogen onder de 500 kilo, maar met een toelaatbare maximummassa van 2500 kilo of meer? Ook dan heb je de vergunning nodig. 

Vervoer je altijd minder dan 500 kilo? Dan kun je het laadvermogen op het kenteken van de auto naar beneden laten bijstellen. Dit kan bij de RDW. Je hebt dan geen vergunningplicht.

APK

De bestelwagen moet een typegoedkeuring van de RDW hebben en goedgekeurd zijn voor de Algemene Periodieke Keuring (APK). Je moet het APK-keuringsbewijs op verzoek kunnen tonen.

Kentekenbewijs en tenaamstelling

Je moet op verzoek van de politie het kentekenbewijs van je bestelbus laten zien. Staat je bus op de balans van je eenmanszaak of maatschap? Dan staat niet je bedrijfsnaam, maar je persoonsnaam op het kentekenbewijs. Is je bestelbus van een rechtspersoon (bijvoorbeeld een besloten vennootschap) of een leasemaatschappij, dan staat die op naam van de rechtspersoon of leasemaatschappij.

Aansprakelijkheid

Stel je vergeet je wagen bij het uitstappen op de handrem te zetten. De wagen botst daardoor tegen een andere auto. Een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering vergoedt in zo'n geval de schade. Deze WA-verzekering moet op naam staan van de hoofdbestuurder. De hoofdbestuurder is degene die het meeste in de wagen rijdt rijdt. Wil je je bestelbus delen met een andere koerier, dan moet je dat vooraf bespreken met je verzekeringsmaatschappij. Dat kan namelijk invloed hebben op de dekking en de premie.

Motorrijtuigenbelasting

Heeft je bestelbus een brandstofmotor, dan moet je motorrijtuigenbelasting (MRB) betalen. Op de website van de Belastingdienst kun je zien hoeveel dat voor jouw bus is. Volledig elektrische bestelwagens zonder directe CO2-uitstoot zijn tot 2025 vrijgesteld van MRB en aanschafbelasting (BPM).

Gebruik je je wagen van de zaak jaarlijks voor meer dan 500 kilometer privé? Dan betaal je een bijtelling bij je jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting.

Milieuzones

Vooral in grote steden of regio’s waar veel mensen wonen gelden milieuzones. Daar worden eisen gesteld aan voertuigen die teveel vervuilende stoffen uitstoten. Door deze milieuzones wordt het interessanter om pakketten in binnensteden en woonwijken met een elektrische bestelbus of bakfiets (cargobike) te bezorgen.

Zero-emissiezones

Vanaf 2025 mogen gemeenten zero-emissiezones invoeren. In deze gebieden mogen alleen nog bestelbussen en vrachtwagens komen die uitstootvrij zijn. Verdiep je voordat je een bestelwagen koopt in deze regels en zoek uit of ze gelden voor de gemeenten waar je werkt.

Meer (specifieke) wetten en regels over vervoer vind je op ondernemersplein.kvk.nl.

Fiets- en bromfietskoeriers

Je hebt geen rijbewijs nodig als je goederen vervoert met een (elektrische) fiets of bakfiets. Rijd je met een brom- of snorfiets of een vierwielige brommobiel met een toegestane maximum massa van maximaal 350 kilo (exclusief de massa van accu’s in elektrische voertuigen), dan moet je een geldig rijbewijs AM hebben.

Vervoer naar het buitenland

Als je spullen vervoert naar een land buiten de Europese Unie, heb je soms een transportvergunning of ritmachtiging nodig. Dit verschilt per land. De regels voor het Verenigd Koninkrijk vind je op de website van het NIWO.

Wil je als Nederlandse koerier goederen bezorgen tussen een vertrekpunt en eindpunt in een ander EU-land, dan heet dit cabotage. Je mag maximaal drie cabotageritten na elkaar maken. Daarna moet je het EU-land verlaten, voordat je weer nieuwe cabotageritten mag aannemen in dat land.

Risico’s voor koeriers

Onderzoek wat je risico’s zijn en probeer deze zoveel mogelijk te beperken. Met algemene voorwaarden bijvoorbeeld. Als je aangesloten bent bij een branchevereniging kun je hun voorwaarden gebruiken.

Daarnaast zijn er verzekeringen voor de risico’s die je niet zelf kunt dragen. Sommige verzekeringen zijn verplicht, zoals de WA-verzekering voor je bestelbus. Andere verzekeringen kun je vrijwillig afsluiten, zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Speciaal voor maaltijdbezorgers is er een website over verkeersveiligheid: Bezorgveilig.nl.

Praktische zaken

Naast bovenstaande regels, komen bij het starten van je eigen bedrijf een aantal andere zaken kijken, zoals:

• belastingen
• een bedrijfsnaam kiezen
• een rechtsvorm kiezen
• administratie
• privacyweg AVG

Loop je tegen moeilijke woorden aan? Een duidelijke uitleg vind je in deze begrippenlijst.