Visserijproducten importeren

Aan de import van vis, visproducten of schaal- en schelpdieren zijn specifieke regels verbonden. Zo mag een importeur deze producten alleen afnemen van erkende bedrijven. Visserijproducten moeten voldoen aan Europese voedselveiligheidseisen. Als je visserijproducten uit een land buiten de EU importeert geldt een keuringsplicht.

Als importeur van bijvoorbeeld zalm, tonijn, garnalen of andere visserijproducten krijg je met verschillende regels te maken. Daarbij maakt het verschil of je de producten importeert uit de Europese Unie (EU) of een land daarbuiten.

Erkende bedrijven en landen

Importeer je visserijproducten uit een EU-land, dan moet jouw leverancier een erkend bedrijf zijn. Dit betekent dat zijn bedrijf voldoet aan de Europese hygiënevoorschriften. Alleen bedrijven die een erkenning hebben van de lokale overheid mogen levensmiddelen -waaronder visserijproducten- produceren, bereiden, opslaan, verhandelen of transporteren in de EU. Ook jij als importeur hebt voor deze activiteiten erkenning nodig van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Overzichten van erkende bedrijven per EU-land vind je via een websitepagina van de Europese Commissie. Daar vind je ook een verwijzing naar erkende bedrijven in Noord-Ierland, Noorwegen, IJsland, Zwitserland, Faeröer Eilanden, Groenland en San Marino.

Let op: overzichten van goedgekeurde bedrijven in Groot-Brittannië (Engeland, Schotland en Wales) vind je op de website van de Britse overheid.

Visserijproducten uit landen buiten de EU mag je alleen invoeren uit door de EU erkende landen. Bevoegde autoriteiten in deze landen controleren of vaartuigen en bedrijfsinrichtingen in hun land voldoen aan de voedselveiligheidseisen die de EU stelt. Zo controleren zij of de faciliteiten voldoen aan de Europese hygiënevoorschriften en of de visserijproducten traceerbaar zijn tot de bron (bijvoorbeeld het vissersvaartuig waarmee de vis is gevangen).

De Europese Commissie heeft een lijst met goedgekeurde fabrieksvaartuigen, koelhuizen en verwerkingsbedrijven in erkende landen buiten de EU. Selecteer in veld 'Section' onder Voedsel (Derde landen) 'Live bivalve molluscs (LBM)' voor levende tweekleppige weekdieren en 'Fishery Products (FFP)' voor visserijproducten. Check of jouw leverancier op de lijst voorkomt.

Producteisen

De Europese Algemene Levensmiddelenwet geeft kaders aan voor voedselveiligheid voor consumenten. Een belangrijk onderdeel hiervan is de traceerbaarheid binnen de gehele toeleveringsketen. Als importeur moet je beschikken over een goed traceerbaarheidssysteem voor het snel van de markt halen van levensmiddelen. Dit geldt ook voor visserijproducten die ongeschikt blijken voor consumptie. Je moet weten waar de levensmiddelen vandaan komen en aan wie je ze hebt geleverd. Ook moet je de NVWA informeren als blijkt dat jouw producten onveilig zijn. De NVWA onderzoekt meldingen van onveilige levensmiddelen.

Levensmiddelenhygiëne

Als je visserijproducten produceert, verwerkt, vervoert en/of opslaat dan bepaalt een Europese wet voor levensmiddelenhygiëne dat je een voedselveiligheidsplan nodig hebt. Als bedrijf moet je veilig omgaan met levensmiddelen en volgens HACCP-principes werken. HACCP staat voor Hazard Analysis Critical Control Points. Het HACCP-systeem brengt in kaart wat er fout kan gaan en hoe je dit kunt voorkomen.

Voedselverontreiniging

Visserijproducten kunnen chemische stoffen en micro-organismen bevatten die schadelijk zijn voor de volksgezondheid. Deze stoffen heten contaminanten. Een Europese wet zorgt ervoor dat verontreinigingen in levensmiddelen beperkt blijven tot maximaal aanvaardbare gehalten.

Etikettering

Bij het op de markt brengen van voorverpakte levensmiddelen bestemd voor eindverbruikers, gelden wettelijke etiketteringseisen zoals vermelding van ingrediënten en houdbaarheidsdatum. Download het ‘Handboek Etikettering van levensmiddelen’ van de NVWA voor uitleg en toelichting over de wettelijke verplichtingen voor de etiketten van voorverpakte levensmiddelen.

Voor voorverpakte en niet-voorverpakte visserij- en aquacultuurproducten gelden aanvullende etiketteringseisen. Zo is het belangrijk dat de etikettering de juiste handelsbenaming van de vis bevat. In Access2Markets vind je informatie over de etikettering van visserijproducten.

Nationale wetgeving

De Europese wetgeving is uitgewerkt in aanvullende Nederlandse wetgeving. Hieronder een aantal wetten, besluiten en regelingen die ook op visserijproducten van toepassing zijn.

• Warenwet
• Warenwetbesluit hygiëne van levensmiddelen
• Warenwetbesluit Bereiding en behandeling van levensmiddelen
• Warenwetregeling residuen van bestrijdingsmiddelen
• Warenwetbesluit informatie levensmiddelen
• Warenwetbesluit Visserijproducten, slakken en kikkerbillen
• Warenwetregeling handelsbenamingen vis
• Warenwetbesluit Invoer levensmiddelen uit derde landen

Meer over producteisen

De volgende instanties geven op hun websites ook informatie over producteisen:

Centrum ter Bevordering van Import uit ontwikkelingslanden (CBI)

CBI helpt exporteurs uit ontwikkelingslanden met exporteren naar de Europese markt. Hiervoor stelt zij marktinformatie beschikbaar die ook bruikbaar is voor Nederlandse importeurs. Zo ook over producteisen voor visserijproducten.

Europese Commissie

De Europese Commissie heeft een brochure over de invoervoorwaarden van visserijproducten in de EU.

Access2Markets is een website van de Europese Commissie met informatie over producteisen en importprocedures voor producten die je importeert van buiten de EU.

• Selecteer in het veld ‘Land waaruit’ het land waaruit je de visserijproducten importeert. Selecteer in het veld ‘Land waarheen’ het land van invoer (bijvoorbeeld Nederland).
• Vul het veld ‘Productnaam of HS-code’ in. Een HS-code (Harmonized System code) is een goederencode die de douane wereldwijd gebruikt om producten in te delen. Ieder product kent een andere HS-code. De HS-codes voor verse, gekoelde of bevroren vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren beginnen met 03. Vul in het veld ‘Productnaam of HS-code’ 03 in en klik op ‘zoeken’ *
• Je ziet vervolgens een lijst met omschrijvingen gerelateerd aan vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren. Blader verder in deze lijst (door op + te klikken) totdat je terechtkomt bij de omschrijving van jouw visserijproduct en de goederencode die daarachter staat.
• Klik vervolgens op de goederencode van je product.
• Je komt nu in het onderdeel ‘Tarieven’ terecht. Hier vind je de invoerrechten terug voor jouw product. Voor informatie over producteisen en importprocedures klik je in het overzicht aan de linkerkant op ‘importvoorschriften’.

* de HS-codes voor ‘bereidingen en conserven van vis’ beginnen met 16, voor ‘afval van vis’ met 05 en voor ‘visvetten en oliën’ met 15.

Bedreigde vissoorten

De Convention on International Trade in Endangered Species of wild flora and fauna (CITES) regelt de wereldwijde handel in beschermde diersoorten (waaronder vissoorten) en plantensoorten. Voor sommige vissoorten is de handel en dus ook de import (uit EU-land of niet-EU land) verboden. In andere gevallen heb je een vergunning- of certificaatplicht. Onder CITES vallen levende en dode dieren (vissen) of planten en (afgeleide) producten hiervan.

Productaansprakelijkheid

In deze situaties ben je als importeur aansprakelijk voor schade veroorzaakt door een gebrek aan het product:

• Je importeert visserijproducten uit een land buiten de Europese Economische Ruimte (EER).
• Je importeert visserijproducten uit een EER-land, maar je hangt er een eigen label of merknaam aan.

Het is dus belangrijk dat jouw visserijproducten voldoen aan de geldende eisen en regels.

Importeren uit EU-landen

Binnen de EU geldt een vrij verkeer van goederen waardoor je geen invoerrechten betaalt als je visserijproducten importeert uit een andere lidstaat. Je hoeft ook geen invoeraangifte te doen bij de douane. Je leverancier brengt meestal 0% btw in rekening, maar je moet hem wel je btw-identificatienummer doorgeven. Dit heet een intracommunautaire verwerving. Je berekent Nederlandse btw over de aankoop en geeft deze op in je btw-aangifte. Vervolgens mag je deze btw meestal als voorbelasting aftrekken in diezelfde aangifte.

Importeren uit een land buiten de EU

Als je visserijproducten importeert uit een land buiten de EU moet je aangifte doen bij de douane. Meestal regelt je vervoerder of douane-expediteur deze invoeraangifte voor je. Hiervoor vragen zij een vergoeding. Verder heb je een EORI-nummer nodig. Dit is een identificatienummer dat verplicht is bij handelingen met de douane.

Invoerrechten

Meestal betaal je invoerrechten als je producten importeert uit een land buiten de EU, maar soms geldt tariefpreferentie. Je betaalt dan minder of geen invoerrechten. Tariefpreferentie komt voor als je bepaalde visserijproducten importeert uit landen waarmee de EU een handelsverdrag heeft.

Om in aanmerking te komen voor een verlaging van invoerrechten moeten de visserijproducten van preferentiële oorsprong zijn uit het verdragsland. Dit betekent dat de vis geheel en al verkregen is in het verdragsland of toereikend is bewerkt in dat land. Ook moeten de visserijproducten rechtstreeks vanuit het verdragsland worden geëxporteerd naar de EU. Je toont de preferentiële oorsprong van de producten aan met een preferentieel oorsprongscertificaat of -verklaring, zoals een EUR.1 certificaat, factuurverklaring of Attest van Oorsprong. Welk oorsprongscertificaat of -verklaring nodig is hangt af van het verdragsland.

Verder geldt een vrijstelling van invoerrechten voor visserijproducten gewonnen in de kustwateren van een niet-EU land door in de EU geregistreerde schepen.

Goederencodes visserijproducten

Tarieven van invoerrechten staan in het Gebruikstarief van de Douane. Klik in het Gebruikstarief op het tabblad ‘nomenclatuur – raadplegen via nomenclatuur'.

Om het invoerrecht te bepalen van jouw visserijproduct heb je eerst een 10-cijferige goederencode (ook wel Taric-code) nodig. De meeste visserijproducten hebben 10-cijferige goederencodes die beginnen met:

• 03 (klik op het mapje bij code I, vervolgens op het mapje bij hoofdstuk 3). Hieronder vallen vis, schaaldieren, weekdieren en andere ongewervelde waterdieren.
• 16 (klik op het mapje bij code IV, vervolgens op het mapje bij hoofdstuk 16, en vervolgens op):
  - 1603: Extracten en sappen van vlees, van vis, van schaaldieren, van weekdieren of van andere ongewervelde waterdieren.
  - 1604: Bereidingen en conserven van vis; kaviaar en kaviaarsurrogaten bereid uit kuit.
  - 1605: Bereidingen en conserven van schaaldieren, van weekdieren of van andere ongewervelde waterdieren.
• 05 (klik op het mapje bij code I, vervolgens op het mapje bij hoofdstuk 5). Daar vind je onder andere afval van vis.
• 15 (klik op het mapje bij code III, vervolgens op het mapje bij hoofdstuk 15). Daar vind je onder andere visvetten en oliën.

In het Gebruikstarief vind je een toelichting op de producten die onder de diverse codes vallen:

• Producten onder hoofdstuk 3
• Producten onder hoofdstuk 16
• Producten onder hoofdstuk 5
• Producten onder hoofdstuk 15

De Nederlandse Douane geeft uitleg over het Gebruikstarief. Kom je er niet uit en wil je de goederencode en het invoerrecht voor jouw visserijproduct weten? Bel dan met de DouaneTelefoon, 0800 01 43.

Je berekent de invoerrechten over de douanewaarde. Dit is de aankoopprijs vermeerderd met de vervoers- en eventuele verzekeringskosten tot aan de grens (of haven) van binnenkomst in de EU.

Btw bij invoer uit land buiten de EU

Bij invoer van visserijproducten in Nederland betaal je Nederlandse invoer-btw. Deze btw mag je in je btw-aangifte aftrekken als voorbelasting als je recht hebt op btw-aftrek. Als je regelmatig uit landen buiten de EU importeert, hoef je de btw met een vergunning artikel 23 van de Belastingdienst niet op het moment van invoer te betalen. Je mag de btw dan verleggen naar jouw btw-aangifte.

Keuring van visserijproducten

Visserijproducten uit landen buiten de EU mag je alleen invoeren via erkende grenscontroleposten. Daar vindt de veterinaire controle plaats. Deze controle is bedoeld om visserijproducten die schadelijk zijn voor de volksgezondheid te weren en verspreiding van eventuele visziekten te voorkomen. Je moet je zending vooraf aanmelden met een Gemeenschappelijk Gezondheidsdocument van Binnenkomst (GGB).

In Nederland verricht de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) samen met de douane de veterinaire controle. Er vindt controle plaats op de aanwezige documenten en er volgt eventueel een fysieke inspectie op de producten. NVWA brengt hiervoor kosten in rekening. Een veterinaire keuring is niet nodig als je vis importeert uit IJsland, Noorwegen, Groenland of de Faeröer Eilanden.

Importdocumenten

Als je goederen importeert heb je importdocumenten nodig zoals de factuur van je leverancier en een vervoersdocument. Bij import van de meeste visserijproducten uit niet-EU landen zijn aanvullende documenten vereist zoals gezondheidscertificaten en vangstcertificaten.

Gezondheidscertificaten

Keuringsinstanties in de erkende niet-EU landen geven deze certificaten af voor exportzendingen van visserijproducten naar de EU. Hiermee verklaren zij dat de producten gezond zijn en vrij van schadelijke organismen. De buitenlandse exporteur - jouw leverancier - vraagt het gezondheidscertificaat aan bij de keuringsinstantie in zijn land.

Vangstcertificaten

Voor invoer van de meeste visserijproducten afkomstig uit erkende niet-EU landen heb je een vangstcertificaat nodig. Daarmee toon je aan dat de visserijproducten niet afkomstig zijn van illegale, niet-gemelde en ongereguleerde visserij (IUU-visserij). Vangstcertificaten worden afgegeven door het land waar het (destijds) bij de vangst betrokken vaartuig is geregistreerd (vlaggenstaat). De certificaten worden meegeleverd met visserijproducten in de hele toeleveringsketen om voortdurende controles mogelijk te maken. Vraag jouw buitenlandse leverancier om het vangstcertificaat.

Via het Gebruikstarief van de Nederlandse Douane ga je aan de hand van de goederencode na of een vangstcertificaat voor jouw visserijproduct nodig is. Een vangstcertificaat is bijvoorbeeld niet nodig voor siervissen, zoetwatervissen, aquacultuurproducten verkregen uit pootvis of larven en een aantal weekdieren.

Inklaringsbedrijven voor visserijproducten

Er zijn douane-expediteurs en logistieke dienstverleners die ervaring hebben met het inklaren van visserijproducten en het veterinaire keuringsproces. Je vindt ze onder andere via Google (zoekterm ‘douane expediteur visproducten’).