De vennootschap onder firma: rechtsvorm voor samenwerking
- De basis
- Bijgewerkt 27 juni 2025
- 6 min
- Starten
Wil je samen een bedrijf beginnen? Dan kun je een vennootschap onder firma (vof) oprichten. Lees hoe een vof precies in elkaar zit, welke afspraken je moet maken en hoe je een vof begint.
Wat moet je doen en regelen als je een bedrijf start?
Je komt erachter met de persoonlijke actielijst. Hierin vind je alle acties die belangrijk zijn in jouw situatie.
De belangrijkste punten uit dit artikel:
- Een vof is een bedrijf waarin minimaal twee mensen of organisaties werken onder dezelfde bedrijfsnaam.
- De eigenaren van een vof heten vennoten.
- Je kunt een vof oprichten zonder notaris en zelf inschrijven bij KVK.
- Vennoten delen de winst van de vof.
- Ontstaan er schulden? Als vennoot ben je met je eigen geld aansprakelijk voor het hele bedrag. Dat betekent dat schuldeisers bij jou kunnen aankloppen als de vof een schuld niet kan afbetalen. Ook als een andere vennoot de schuld heeft gemaakt.
- Leg afspraken met je mede-vennoten vast in een samenwerkingscontract. Bijvoorbeeld over hoe je de winst verdeelt.
- Je betaalt inkomstenbelasting over jouw deel van de winst.
- Wil je een bedrijf starten met je partner? Dan kun je een man-vrouwfirma beginnen. Dit is een vof tussen partners die een relatie hebben. Je hoeft geen man en vrouw te zijn.
Wat is een vennootschap onder firma?
Een vennootschap onder firma (vof) is een bedrijf waarin minimaal twee mensen of organisaties samenwerken onder dezelfde bedrijfsnaam. De eigenaren van een vof heten vennoten. Elke vennoot voegt iets toe aan de vof. Dat kan geld zijn, maar ook werk of spullen, zoals machines.
De vennoten delen de winst van de vof. En ze zijn met hun eigen geld aansprakelijk voor schulden van de vof.
Hoe richt je een vof op?
Je schrijft de vof zelf in bij KVK. Start de inschrijving van je vof online. Nadat je het formulier hebt ingevuld, maak je een afspraak om de inschrijving af te ronden. Een notaris inschakelen is niet nodig bij een vof.
Ultimate benificial owner (UBO)
Als je een vof opricht, moet je ultimate benificial owners (UBO's) inschrijven in het UBO-register van KVK. Een UBO is de eigenaar van een organisatie. Of iemand die over de organisatie kan beslissen. Een vof kan een of meer UBO's hebben.
Wat kost een vof oprichten?
Voor je inschrijving bij KVK betaal je een inschrijfvergoeding. Een vof heeft geen verplicht minimaal bedrag nodig om van start te gaan.
Bijzondere vof: de man-vrouwfirma
Een man-vrouwfirma is een vof tussen partners. Ook als de partners niet man en vrouw zijn.
Als de Belastingdienst jullie als zelfstandig ondernemers ziet, krijg je allebei belastingvoordeel voor ondernemers. Nadeel van een man-vrouwfirma is dat jullie beide aansprakelijk zijn met jullie privégeld.
Samenwerkingscontract maken
Afspraken over de vof leg je vast in een samenwerkingscontract. Ook wel vof-contract genoemd. Dit is niet verplicht, maar wel verstandig. Zo voorkom je misverstanden over de afspraken.
In een samenwerkingscontract zet je bijvoorbeeld:
- Wie de vennoten zijn en wat ze inbrengen, zoals geld en arbeid.
- Hoe je de winst verdeelt.
- Wie wat mag doen namens de vof.
Je kunt ook een levensverzekering op elkaar afsluiten. Zo weet je zeker dat het bedrijf kan blijven bestaan als een van jullie overlijdt. Een samenwerkingscontract voor je vof kun je zelf opstellen. Of je regelt het via een advocaat, notaris of andere specialist.
Afspraken inschrijven
Neem het samenwerkingscontract mee naar je inschrijfafspraak. Sommige afspraken leggen we vast in het Handelsregister. Mensen die zaken doen met de vof kunnen deze afspraken dan ook zien. Geef je niet aan ons door welke afspraken jullie hebben gemaakt? Dan gelden de afspraken alleen voor jou en je mede-vennoten.
Maak je pas later een contract? Geen probleem. Je kunt het ook later doorgeven.
Wie is aansprakelijk voor de vof?
Ontstaan er schulden? Als vennoot ben je volledig aansprakelijk voor de schulden van de vof. Ook als een andere vennoot deze schulden heeft gemaakt.
Eerst gebruik je het vermogen van de vof om een schuld terug te betalen. Het vermogen bestaat uit geld en bezittingen, zoals machines. Heeft de vof niet genoeg vermogen? Dan kan de schuldeiser privégeld en -bezittingen van elke vennoot opeisen. Je bent als vennoot niet aansprakelijk voor een deel van de schuld, maar voor het hele bedrag.
Wie is tekenbevoegd?
Als je tekenbevoegd bent, mag je namens de vof officiële zaken regelen. Contracten tekenen bijvoorbeeld en aanpassingen doen aan de inschrijving van de vof in het Handelsregister.
In het samenwerkingscontract leg je vast wie tekenbevoegd is. Als je geen contract opstelt, zijn alle vennoten volledig tekenbevoegd. Elke vennoot kan dan namens de vof afspraken maken. Koopt een mede-vennoot zonder overleg een dure auto voor de vof? Dan kun je dat niet terugdraaien.
Volmacht aan anderen
Soms is het handig dat ook iemand anders beslissingen mag nemen namens de vof, zoals een personeelslid. Dit regel je met een volmacht. Een volmacht is officiële toestemming om via de vof iets te doen.
Het is handig de gevolmachtigde in te schrijven in het Handelsregister. Zo kunnen zakenpartners controleren wie contracten mag tekenen namens de vof.
Meedoen aan een bestaande vof
Richt je niet zelf een vof op, maar stap je in bij een bestaande vof? Houd er dan rekening mee dat je aansprakelijk wordt voor de schulden en verplichtingen die de vof al had.
Check vooraf goed de geldzaken van de vof. Of vraag hierbij hulp van een notaris of adviseur. Je kunt met de andere vennoten afspreken dat bestaande schulden niet voor jou gelden. Zorg wel dat je deze afspraken in een contract zet.
Gevolgen van zakelijke schulden voor je partner
Heb je een partner? Dan kan het zijn dat die moet meebetalen aan schulden van de vof. Of dat in jullie situatie geld, hangt er vanaf hoe jullie de relatie hebben vastgelegd en wanneer. Soms kun je met huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden voorkomen dat schuldeisers bij het geld van je partner kunnen. Lees meer over de aansprakelijkheid van partners.
Gevolgen van privéschulden voor de vof
Heeft een vennoot privé schulden? Meestal is dat geen probleem voor de vof. Schuldeisers kunnen voor een privéschuld van een vennoot namelijk niet aankloppen bij de vof of bij de andere vennoten. Wel kan het zijn dat een vennoot met schulden in de schuldsanering komt. Of failliet gaat. Dat heeft wel gevolgen voor de vof, omdat de vennoot dan niet meer alle beslissingen over geld zelf mag maken. Kun je schulden niet meer aflossen? Kijk dan waar je terecht kunt voor hulp.
Administratie en belastingen
Ieder bedrijf moet een administratie bijhouden. Hierin bewaar je zaken als offertes en rekeningen. Een vof hoeft geen jaarstukken in te leveren bij KVK.
Inkomstenbelasting
Elke vennoot krijgt een deel van de winst van de vof. Hierover betaal je zelf inkomstenbelasting.
Als de Belastingdienst je ziet als ondernemer voor de en je voldoet aan het urencriterium voldoet, dan heb je recht op belastingvoordeel. Denk aan zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling.
Via de inkomstenbelasting betaal je premies voor de volksverzekeringen, zoals AOW. Als vennoot heb je geen recht op werknemersverzekeringen voor de Ziektewet: WW, WIA en WAO. Je betaalt daar dus geen premie voor via de inkomstenbelasting. Je kunt wel zelf verzekeringen afsluiten tegen ziekte en arbeidsongeschiktheid.
Omzetbelasting
KVK geeft jullie inschrijving door aan de Belastingdienst. Als de activiteiten van de vof onder de btw vallen, krijgt de vof een btw-identificatienummer (btw-id) en omzetbelastingnummer van de Belastingdienst. Je bent dan verplicht om aangifte omzetbelasting te doen.
Kan een vof personeel aannemen?
Met een vof kun je personeel in dienst nemen. Je betaalt sociale premies en loonheffingen voor het personeel. Neem je voor het eerst een werknemer aan? Registreer je dan als werkgever bij de Belastingdienst en zet afspraken over de arbeidsvoorwaarden in een contract of cao.
Hoe kun je een vof aanpassen of stoppen?
Je mag je rechtsvorm altijd . Zo kun je je vof bijvoorbeeld omzetten in een bv. Of in een eenmanszaak, als je mede-vennoot ermee stopt.
Je kunt ook zelf uit een vennootschap stappen, terwijl de andere vennoot of vennoten doorgaan. Dat noem je uittreden als vennoot. Je blijft wel aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan toen je nog vennoot was.
Stoppen met je vof
Als de vof helemaal stopt, dan schrijf je deze uit bij KVK. We geven je uitschrijving door aan de Belastingdienst. Misschien moet je belasting betalen over de . Bij stakingswinst zijn de spullen op de balans meer waard dan de boekwaarde of is het bedrijf verkocht voor een hogere waarde dan in de boeken staat. In de checklist Stoppen met je bedrijf lees je wat je allemaal moet regelen als je stopt.
Twijfel je tussen een vof of bv?
Twijfel je tussen een vof of bv? Bij een vof betaal je meestal minder belasting als je niet zoveel winst maakt. Maak je juist wel veel winst? Dan zijn de belastingtarieven voor de bv misschien lager. De jaarlijkse kosten voor een bv zijn hoger dan voor een vof. Ook het verschil in persoonlijke aansprakelijkheid speelt een rol. Bij een bv zijn je privébezittingen vaak beter beschermd dan bij een vof.
Bekijk ook de keuzehulp .