Zo bescherm je je partner tegen de risico's van je bedrijf

Als ondernemer ben je aansprakelijk (verantwoordelijk) voor het afbetalen van zakelijke schulden. Of voor bijvoorbeeld een schadeclaim tegen je bedrijf. In sommige gevallen zijn jij en je partner ook privé aansprakelijk. Dan kunnen schuldeisers van je bedrijf jullie spaargeld en spullen opeisen.

Of dat voor jullie geldt, hangt af van deze twee vragen:

1. Hoe heb je je relatie vastgelegd?
2. Welke rechtsvorm kies je voor je bedrijf?

Hoe heb je je relatie vastgelegd?

Er zijn verschillende relatievormen. Bij elke vorm is het risico voor de partner van de ondernemer anders:

Je bent niet getrouwd en woont apart

Als jullie ongetrouwd zijn en niet samenwonen, staat je partner los van de contracten die jij als ondernemer sluit. Je partner is daar niet voor aansprakelijk.

Je woont samen

Ook als je samenwoont zonder samenlevingscontract is je partner niet aansprakelijk. Maar waarschijnlijk hebben jullie wel samen spullen gekocht. Ben jij als ondernemer privé aansprakelijk en kun je een zakelijke schuld niet afbetalen? Dan kunnen schuldeisers van je bedrijf ook waardevolle spullen opeisen die van jullie samen zijn.

Je kunt dat voorkomen met een samenlevingscontract. Zo’n contract stel je op bij de notaris. Laat de notaris weten dat je een bedrijf hebt en een verblijvingsbeding in het contract wilt opnemen. En leg vast welke (waardevolle) spullen van wie zijn.

Je bent getrouwd of hebt een geregistreerd partnerschap

Als je getrouwd bent of een geregistreer partnerschap hebt, hangen de regels af van je trouwdatum of registratiedatum. En of je huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden hebt opgesteld.

Wet beperkte gemeenschap van goederen

Sinds 2018 geldt de Wet beperkte gemeenschap van goederen. Ben je voor deze datum getrouwd of een geregistreerd partnerschap aangegaan zonder voorwaarden op te stellen? Dan is alles wat jij en je partner aan bezit of geld hebben van jullie samen. Ook je bedrijf. Je partner deelt dus mee in het ondernemersrisico. En als jullie gaan scheiden, moet je dit geld en bezit delen delen.

Ben je getrouwd of geregistreerd na 1 januari 2018? Dan blijft alles wat je daarvoor privé had van jou. Het vermogen dat jullie daarna opbouwen is van jullie allebei.

Huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden

Misschien heb je al huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden. Bekijk deze nog eens goed bij de start van je bedrijf. Passen de afspraken ook bij je nieuwe situatie?

Als je nog geen voorwaarden hebt, is het slim om die alsnog op te stellen. Zo verklein je de risico's voor je partner. Vraag een notaris om advies.

Al ondernemer

Ben je al ondernemer op het moment dat je trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, dan wordt je partner niet automatisch mede-eigenaar. Het bedrijf blijft van jou.

Toch is het verstandig om huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden op te stellen. Want volgens de wet moeten getrouwde of geregistreerde partners allebei een eerlijke bijdrage leveren aan de kosten van het huishouden. Verdient de een meer? Dan betaalt die meestal ook meer. Maar zorgt de ander meer voor het huishouden of de kinderen? Dan telt dat ook mee.

Voor ondernemers is het soms lastig om deze bijdrage goed te regelen. Je laat de winst misschien in je bedrijf zitten om vermogen op te bouwen, terwijl het salaris van je partner misschien wel volledig naar jullie huishouding gaat.

Eerlijke bijdrage 

Er zijn geen vaste regels voor wat een eerlijke bijdrage is, dit verschilt per situatie. Maak hierover afspraken met je partner en laat je adviseren door een boekhouder of accountant.

De redelijke bijdrage baseer je op onder meer:

• hoe groot je bedrijf is
• hoeveel winst je maakt
• in welke branche je onderneemt

Laat de notaris in de huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden zetten hoe jullie de bijdrage hebben berekend. Staat hierover niks op papier? Dan beslist de rechter bij een scheiding welk geld of bezit jullie moeten delen.

Gevolgen van uit elkaar gaan

Zoek ook uit wat de gevolgen van een echtscheiding voor je bedrijf zijn. Is het bedrijf, of de waarde van de aandelen van een bv, van jullie samen? Dan moet je je ex-partner uitkopen: die heeft recht op de helft van de waarde. Als je dit geld zelf niet hebt, moet je het lenen.

Welke rechtsvorm kies je voor je bedrijf?

De rechtsvorm van je bedrijf bepaalt voor een groot deel of jij en je partner aansprakelijk zijn als het misgaat met je bedrijf.

Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid

Bij rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid zijn jij en je partner meestal niet privé aansprakelijk voor de schulden van jouw bedrijf. Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid zijn:

• Besloten vennootschap (bv)
• Naamloze vennootschap (nv)
• Coöperatie
• Stichting
• Vereniging

Er zijn uitzonderingen waarbij je wel persoonlijk aansprakelijk kunt worden gesteld. Bijvoorbeeld als je je bedrijf expres slecht leidt. Of als je geld leent voor de start van je bedrijf. De bank wil dan vaak dat je ook privé tekent voor de lening. Je geeft de bank met bijvoorbeeld de waarde van je huis of eigen spaargeld extra zekerheid dat je de lening kunt terugbetalen. Kan je bedrijf de lening niet terugbetalen? Dan ben je privé aansprakelijk. Ook als je een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid hebt.

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid

Bij rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid ben je volledig privé aansprakelijk. Bij deze rechtsvormen moet je schulden aflossen met je eigen geld en bezittingen. Daaronder vallen ook bezittingen die je samen met je partner hebt, zoals je auto of huis.

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid zijn:

• Eenmanszaak
• Vennootschap onder firma (vof)
• Maatschap
• Commanditaire vennootschap (cv)

Bijzondere vof: de man-vrouwfirma

Worden jullie als stel of echtpaar allebei actief in het nieuwe bedrijf? Dan kun je samen een man-vrouwfirma oprichten. Hiervoor hoef je geen man en vrouw te zijn. Het gaat om een vof tussen partners die een relatie hebben.

Bij een vof zijn jij en de andere vennoot of vennoten beiden privé aansprakelijk. Dat geldt dus ook voor jullie eventuele partners. Deze vorm wordt veel gebruikt, vooral in agrarische bedrijven en de horeca. Een nadeel van de man-vrouwfirma is dat beide vennoten privé aansprakelijk zijn. Ook als je daarover in je huwelijkse voorwaarden of samenlevingscontract andere afspraken hebt gemaakt.

Schakel hulp in

Je merkt dat er best wel wat bij komt kijken om alles goed te regelen. Denk erover na om een juridisch adviseur of notaris in te schakelen.