Stappenplan: Bedrijf starten onder 18

Een eigen bedrijf starten als je nog geen 18 bent kan. Maar er zijn wel een aantal zaken waar je dan rekening mee moet houden. Met dit stappenplan zie je niets over het hoofd.

1. Vertel thuis en op school over je plannen

Ook als je naar school gaat of studeert kun je ondernemen. Een combinatie van ondernemen en een bijbaan hebben is ook geen probleem. Het aantal jongeren met een eigen bedrijf groeit de laatste jaren flink. Zo waren er op 1 januari 2017 nog 669 ondernemers van 12 tot en met 17 jaar ingeschreven bij KVK. Op 1 januari 2022 waren dat er al 2.939. Maar een bedrijf starten is wel een beslissing met gevolgen. Overleg je idee daarom eerst met je ouders.

Jongeren tussen 16 en 18 jaar hebben geen leerplicht, maar kwalificatieplicht. Je moet volledig dagonderwijs volgen en mag geen voltijd baan of bedrijf hebben. Sommige opleidingen hebben speciale regelingen voor ondernemende jongeren. Bespreek je plannen daarom ook met school.

Justin van Dongen (17) van JKC Media doet het zo: “Ik plan mijn afspraken om schooltijden heen. Het is soms best zwaar als je na school nog afspraken hebt in Eindhoven of Rotterdam. Een groot voordeel is dat ik een studenten OV-chipkaart heb en gratis het land doorreis voor mijn werk.”

Tip! Lees jij dit artikel, omdat jouw minderjarig kind een bedrijf wil starten? Bekijk dan ook eens onze tips voor ouders van ondernemende kinderen.

2. Check of er vraag is naar je idee

In 2020 begonnen de meeste ondernemers (59%) onder de 18 in de detailhandel. Denk aan verkoop via een winkel, marktkraam, webshop of online platform. In 2019 was dat 48%. Verder starten er veel jongeren een bedrijf in de zakelijke dienstverlening en in de ICT en media. Marktonderzoek doen helpt om uit te vinden of mensen zitten te wachten op je dienst of product. Dit onderzoek is onderdeel van het ondernemingsplan. Zo’n bedrijfsplan is een handig hulpmiddel om je goed voor te bereiden op het ondernemerschap. Zo zie je namelijk niets over het hoofd.

3. Doe de gratis ondernemerschapstest

Heb je vaak nieuwe ideeën, ben je een doorzetter en durf je gemakkelijk op mensen af te stappen? Met de ondernemerschapstest KVK Krachtmeting ontdek je of een bedrijf starten bij je past.

Tip! Loop je tegen moeilijke woorden aan bij het starten van je bedrijf? Check de begrippenlijst voor jonge ondernemers voor uitleg van lastige ondernemerstermen.

4. Onderzoek wie jou aan geld kan helpen

In het bedrijfsplan heb je opgeschreven hoeveel geld je nodig hebt om te beginnen met je eigen zaak. Wellicht heb je genoeg spaargeld of wil iemand uit de familie je wel helpen. Is dat niet het geval? Stap dan naar Qredits, zij hebben een speciale regeling voor jongeren. Je kunt natuurlijk ook naar de bank gaan. Heb je trouwens al eens aan crowdfunding gedacht? Je vertelt dan veel mensen over jouw plan en vraagt ze er geld in te steken. Met een enthousiaste pitch en een overtuigend ondernemingsplan lukt het je misschien om op die manier financiering te krijgen.

5. Zoek uit hoe je zaken kunt doen als je nog geen 18 bent

Er is geen minimumleeftijd om te starten met je eigen zaak. Wel heb je toestemming van je ouders of voogd nodig om te mogen handelen. Denk aan het bestellen van spullen voor je bedrijf, een shop openen op bol.com of het afsluiten van een contract met een betaaldienst. Je ouders of voogd zijn dan aansprakelijk en ze kunnen jouw aankoop of contract terugdraaien als ze het er niet mee eens zijn. Zijn je ouders gescheiden? De meeste ouders hebben samen het gezag en moeten dus samen beslissen over wat jij doet. Soms staat in het ouderschapsplan wie van beiden mag beslissen over bepaalde dingen.
Woordvoerder PayPal: “Wij verstrekken absoluut geen account aan een minderjarige. Bij de wet zijn zij niet bevoegd om een contract af te sluiten.” Dit kun je als je 16 of 17 jaar bent oplossen met handlichting, waardoor je wettelijk als 18-jarige wordt gezien.

Weetje! In 2021 is aan zeventien jongeren handlichting verleend door een rechtbank (bron: rechtspraak.nl).

6. Check de gevolgen voor de kinderbijslag en studiefinanciering

Wat je verdient met je eigen bedrijf, heeft geen invloed op de hoogte van de kinderbijslag.

Doe je een hbo- of universitaire studie en val je onder het leenstelsel? Dan maakt het niet uit hoeveel je bijverdient. Val je onder het oude studiefinancieringsstelsel of krijg je een beurs, lening of reisproduct voor een mbo-opleiding? Dan is er een bijverdiengrens van € 16.121,60 in 2023. Het gaat om je verzamelinkomen of belastbaar loon.
In het kalenderjaar waarin je afstudeert, telt de winst uit eigen onderneming niet mee. Voorwaarde is wel dat je in dat kalenderjaar ook je diploma haalt.
Je leest er alles over op duo.nl.

7. Je verkoopprijs berekenen doe je zo

Zet op een rij wat het kost om je product te maken of je dienst uit te voeren. Denk ook aan vaste kosten zoals een zakelijk telefoonabonnement, online boekhoudprogramma en advertenties op social media. Onderzoek daarnaast wat klanten willen betalen. Zo kun je vooraf inschatten of je wat kunt verdienen aan je idee.

8. Zoek uit aan welke regels je moet voldoen

Soms is er regelgeving van toepassing als je start. Drie voorbeelden:

1. Ga je langs de deur om je spullen te verkopen? Dan heb je een vergunning van de gemeente nodig.
2. Verkoop je eten of drinken? Dan moet je voldoen aan de regels voor voedselveiligheid.
3. Start je een webshop? Verdiep je dan in de regelgeving voor webwinkels.

Tip!  Ondernemersplein helpt je bij het onderzoeken van de regels. Of lees hier het laatste nieuws over wetten en regels.

9. Bedenk een naam voor je bedrijf

Een goede bedrijfsnaam blijft bij mensen in het hoofd hangen en maakt duidelijk wat je te bieden hebt. Brainstorm met vrienden en familie. Check ook of je bedrijfsnaam nog vrij is en voldoet aan de regels.

10. Meld je aan bij KVK

Onderzoek of je kunt inschrijven bij KVK. Is het tijd om jouw bedrijf officieel te maken? Dan heeft je onderneming een juridisch jasje nodig: een rechtsvorm. De meeste startende ondernemers kiezen voor een eenmanszaak. Start je met een studiegenoot, vriend of familielid? Dan kies je voor een vof.

Voor je inschrijving bij KVK maak je online een afspraak. Je kiest zelf een datum, tijd en plaats. Je betaalt daar 75 euro voor. Vergeet je legitimatiebewijs niet en neem een van je ouders of je voogd mee naar de afspraak of gebruik de akkoordverklaring. Na inschrijving ontvang je direct je KVK-nummer.

Let op: voor de online inschrijving van een eenmanszaak bij KVK heb je DigiD nodig.

11. Open een bankrekening

Een zakelijke rekening is een rekening speciaal voor je bedrijf. Hier komen de betalingen van je klanten binnen en doe je zakelijke uitgaven. Zo’n rekening openen als je minderjarig bent kan lastig zijn, maar is niet onmogelijk. Lees hoe het Niek Huggers (16) en Annejet Krijgsman (16) gelukt is.

12. Verminder je risico's

Met algemene voorwaarden maak je duidelijke afspraken met je klanten. Dit doe je om discussie achteraf te voorkomen. Bijvoorbeeld over de levertijd, schade aan het product of de betaling.

Als ondernemer loop je risico’s. Bijvoorbeeld: je maakt iets kapot als je bij een klant aan het werk bent. Beslis of je voor dit soort situaties bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af wilt sluiten. Check vooraf de polisvoorwaarden en neem contact op met de verzekeraar of tussenpersoon. Vraag of je je als minderjarige kunt verzekeren en of de verzekering bij schade daadwerkelijk uitkeert aan een minderjarige.

Met een eigen bedrijf ben je doelwit voor online bedriegers die misbruik van je willen maken of geld aan je willen verdienen. Praat erover met je ouders en neem maatregelen.

13. Zet een zakelijke administratie op

Als je een bedrijf hebt moet je een administratie bijhouden. Doe zoveel mogelijk zelf, zo blijf je goed op de hoogte. Doe de lastige dingen samen met je ouders of voogd. Het geldboek helpt jullie hierbij.

Tim Lafeber (17) van Tim’s verhuurbedrijf doet heel veel zelf, maar: “Bij het boekhouden en de belastingaangifte helpen mijn ouders mee. Ik ga ernaast zitten, om te kijken en leer daarvan. Zonder hun steun lukt het niet”.

Je kunt er ook voor kiezen een online boekhoudprogramma te kopen en advies te vragen aan een boekhouder of accountant.
Tip: een factuur moet aan regels voldoen. In deze video zie je hoe je een goede factuur maakt.

14. Onderzoek hoeveel belasting je moet betalen

Als ondernemer betaal je belasting over wat je verdient, namelijk inkomstenbelasting. Je doet de aangifte zelf, ook al ben je nog geen 18. Ga na of je recht hebt op kortingen, dit kan je veel geld schelen. Ook krijg je elk jaar een aanslag voor de Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet.

Meestal doe je elk kwartaal btw-aangifte. Overleg met de Belastingdienst of dit ook voor jou geldt. Informeer of de Kleine Ondernemersregeling (KOR) een slimme keuze voor jou is. Je hoeft dan geen btw-administratie bij te houden en geen btw-aangifte te doen. Deze video legt de regeling in zeven stappen uit.

15. Bedenk hoe je aan klanten komt

Vertel zoveel mogelijk mensen over je bedrijf. Vooral op social media. En bel de krant! Doe mee aan ondernemerswedstrijden of start-up-events. Doe jij iets goeds voor mens, dier of de wereld? Vertel iedereen erover. Klanten vinden dat belangrijk. Samenwerken met andere ondernemers is ook een optie. En verzin leuke acties en aanbiedingen, want mensen zijn dol op koopjes.